Namozov Asliddin Turobovich intensiv kurs

“Layli va Majnun” dostoni

1. Majnunning telbanamo holatini ko‘rganlar unga qanday kuch ta’sir qilganini taxmin qilishadi?

A) alvasti chalgan B) dev urgan C) davosiz dardga chalingan D) olloh ishqida kuygan

2. “Layli va Majnun” dostonida Layli nega o‘z kanizlari oldida yer o‘padi?

A) qo‘rquv tufayli B) andishadan C) muhabbati uchun D) iltimosga ko‘ra

3. “Layli va Majnun” dostonida, Majnunning otasi o‘g‘liga bilim berish uchun uni kimga topshiradi?

A) yirik donishmandga B) Luboti chinga C) Laylining otasiga D) Fitnaga

4. “Layli va Majnun” dostonida har tun Majnun yo‘l oladigan qabila nomi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) Omar qabilasi B) Hay qabilasi C) Tur qabilasi D) Bani omar qabilasi

5. “Layli va Majnun” dostonida Majnunning zanjirband qilinishiga kim sababchi hisoblanadi?

A) Qoran B) Majnunning otasi C) Xoxkan D) ustozi

6. “Layli va Majnun” dostoni qanday tasvirlar bilan boshlanadi?

A) chaqmoq va tun B) dovul tasviri C) tun tasviri D) dovul, quyosh yuzi to‘silgan haybatli to‘g‘lar tasviri

7. “Layli va Majnun” dostonidagi atfol so‘ziga qaysi qatorda to‘g‘ri izoh berilgan?

A) gul bo‘tasi B) saqlash C) sayr etuvchi D) bolalar

8. “Majnun Laylini gulzorda ko‘rib, bir o‘tli ox tortdi va xushini yo‘qotib yiqildiki … go‘yo barobar bo‘ldi” nuqtalar o‘rnidagi so‘zni aniqlang.

A) yer B) tuproq C) gul D) osmon

9. Navoiyning qaysi qahramoni itdan ham g‘amliroq nola chekishga qodir.

A) Ko‘hkan B) Luboti chin C) Qays D) Fitna
“Sab’ai sayyor” dostoni

1. Ishq ila shohlig‘ muvofiq emas,

Ishq lofida shoh sodiq emas. Ushbu misralar “Xamsa”ning qaysi dostonidan olingan?

A) “Layli va Majnun” B) “Sab’ai sayyor” C) “Farhod va Shirin” D) “Saddi Iskandariy”

2. Shoh Bahrom Sharq adabiyotida Bahrom go‘r nomi bilan mashhurdir, buning sababi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) G‘o‘ristondan topilgani uchun B) qulon oviga haddan tashqari ruju qo‘ygaligi uchun C) jang-u jadal timsoli bo‘lgani uchun D) fitna yag‘molar timsoli bo‘lgani uchun

3. “Sab’ai sayyor” dostoni qahramoni Bahrom, Diloromni ilk bor nima vositasida ko‘radi?

A) Sehrli ko‘zgudan B) Moniy chizgan rasmdan C) Jomdagi suvdan D) Uzuk ko‘zidan

4. Bahrom, Diloromni saroyga keltirish uchun qanday chora ko‘radi?

A) Xitoyning bir yillik xirojini to‘laydi B) Saltanatning yarim boyligini beradi C) Diloromni olib qochadi D) Diloromning shartlarini bajarib, so‘ngra olib keladi

5. Bahromning shanba kuni qora qasrda tinglagan hikoyasi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) Zayd Zahhob haqida B) Dilorom haqida sarg‘uzasht C) Mehr va Suhayl D) Farrux va Axiy

6. Bahrom Juna va Saxiy Mas’ud haqidagi hikoyani qaysi rangdagi qasrda tinglaydi?

A) yashil B) moviy C) gulgun D) sariq

7. Bahrom Diloromning daragini qayerlik musofirdan eshitadi?

A) Shahrisabz musofiridan B) Xorazm musofiridan C) Chin musofiridan D) Arman musofiridan

8. Navoiyning “Sab’ai sayyor” dostoni qahramoni Bahrom qanday o‘lim topadi?

A) g‘orga kirib qaytib chiqmaydi B) mulozimlari zaharlaydi C) o‘z ajali bilan o‘ladi D) yer yutadi

9. Navoiy “Xamsa”sining “Sab’ai sayyor” dostonida yurtimizdagi qaysi shaharlar haqida ma’lumot berilgan?

A) Xorazm, Shahrisabz B) Samarqand, Shosh C) Shosh, Xorazm D) Buxoro, Shahrisabz

10. “Sab’ai sayyor” dostonida Bahrom Diloromga qanday oshiq bo‘lib qoladi?

A) Xorazmdan kelgan musofir hikoyasidan so‘ng B) Jahongashta Moniy chizgan rasmdan ko‘rib C) birinchi iqlimdan kelgan musofirdan Diloromning daragini eshitib D) barcha javoblar to‘g‘ri

11. “Sab’ai sayyor” dostonida Bahrom “Farruh va saxiy Axiy” haqidagi hikoyani qachon, qayerda eshitadi?

A) juma kuni, oq qasrda B) shanba kuni, qora qasrda C) yakshanba kuni, sariq qasrda D) dushanba kuni, yashil qasrda

“Saddi Iskandariy” dostoni

1. “Saddi Iskandariy” mazmunan qanday doston hisoblanadi?

A) ishqiy sarguzasht doston B) qahramonlik doston C) falsafiy doston D) ishqiy doston

2. Zulqarnayn so‘zi qanday ma’no anglatadi?

A) boshida muguzi (shoxi) bor B) adolat va diyonat rahnamosi C) kun chiqish va kun botish rahnamosi D) A, C

3. Navoiy “Xamsa” sidagi hajm jihatidan eng katta doston qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) “Hayrat ul-abror” B) “Sab’ai sayyor” C) “Saddi Iskandariy” D) “Farhod va Shirin”

4. “Saddi Iskandariy” dostonida Iskandar devorining qurilish sababini aniqlang.

A) qirvonliklarni yajuj-majujlardan himoya qilish B) bosib olgan o‘lkalarga chegara bo‘lib xizmat qilishi uchun C) sel kelganda mamlakatni himoya qilish uchun D) barchasi to‘g‘ri

5. “Saddi Iskandariy” dostonida mag‘ribzamin deb qayer nazarda tutilgan?

A) butun dunyo B) sharq mamlakatlari C) g‘arb mamlakatlari D) Iskandar bosib olgan yerlar

6. Eshitdiki, Iskandari nomdor,

Chu bo‘ldi jahon ahlig‘a komgor, Ushbu jumladagi komgor so‘zining ma’nosi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) xo‘rlik B) yuksak C) saroy D) baxtli

7. “Saddi Iskandariy”dostonida yajuj- majujlar kimlar edi?

A) hunarmandlar B) vahshiylar C) odamxo‘rlar D) devlar

3-DARS. O‘ZBEK ADABIYOTI TARIXI (davomi). (106-156-betlar)

Reja:

1. Zahiriddin Muhammad Bobur.

2. “Boburnoma”.

3. Nazariy ma’lumot. Memuar asar.

4. Boborahim Mashrab.

5. Mashrab she’riyatidan.

6. Qissai Mashrab.

7. Nazariy ma’lumot. Tasavvuf va tasavvuf atamalari.

8. Muhammad Rizo Ogahiy.

9. Nazariy ma’lumot. Tashxis.

Zahiriddin Muhammad Bobur

1. Labing bag‘rimni qon qildi, ko‘zimdin qon ravon qildi,

Nechun holim yamon qildi, men andin bir so‘rorim bor. Ushbu baytda qaysi she’riy san’atdan mohirona foydalanilgan?

A) tajnis B) tanosub C) tarse’ san’ati D) hasbi hol

2. Visolinkim tilarmen nozini xush tortqil, Bobur

Ki, olam bog‘ida topmoq guli bexor mushkuldur. Baytda qo‘llanga bexor so‘zining ma’nosini aniqlang.

A) beor B) hidini topmoq C) tikansiz D) husn

3. Sendek menga bir yori jafokor topilmas,

Mendek senga bir zori vafodor topilmas. Bobur yuqoridagi baytda qanday she’riy san’atlardan foydalangan?

A) tanosub, tazod B) tajnis, tarse’ C) tashbeh, hasbi hol D) tazod, tarse’

4. Beqaydmen-u xarobi siym ermasmen,

Ham mol yig‘ishtirur laim ermasmen.

Kobulda iqomat qildi Bobur dersiz,

Andoq demangizki, muqim ermasmen. Ushbu ruboiydagi ajratib ko‘rsatilgan so‘zlar qanday ma’no ifodalagan?

A) erkin, tanga, yashab qolmoq, turg‘un B) loqayd, tirik, ochko‘z C) loqayd, faqir, xasis D) to‘g‘ri javob berilmagan
“Boburnoma”

1. Bobur “Boburnoma” asarida Andijon tasvirini keltirayotganda musiqa ilmida mashhur bo‘lgan kishi nomini keltirib o‘tadi. Ushbu zot nomi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) Yusuf Xoja B) Xoja Ismoil Xartang C) Imom al-Buxoriy D) Ulug‘bek

2. “Yana pushtai Ko‘hakning domanasida g‘arb sori bog‘e solibtur Bog‘i Maydonga mansub. Bu bog‘ning o‘rtasida bir oliy imorat qilibtur …derlar. Du oshyona, sutunlari tamom toshdin”. “Boburnoma”dan olingan yuqoridagi parchada qaysi imorat haqida gap bormoqda?

A) Laqlaqa B) Chiniyxona C) Chilsutun D) Ko‘hak

3. “Uzumi va qovuni va olmasi va anori, balki jami mevasi xo‘b bo‘lur. Vale’ ikki meva Samarqanddin mashhurdir” “Boburnoma”dan olingan yuqoridagi parchada qaysi mevalar haqida gap bormoqda?

A) sebi Samarqand, sohibi Samarqand B) noshvoti va uzum C) qovun va uzum D) olma va anor

4. Bobur “Boburnoma”da qayerga to‘qqiz ariqdan suv kirishini va bittasini ham chiqib ketmasligini aytib o‘tadi?

A) Farg‘ona B) Andijon C) Samarqand D) Xiva

5. Bobur “Boburnoma”da qayerning yetti shaharchasi borligini ta’kidlaydi?

A) Farg‘ona B) Andijon C) Samarqand D) Xiva

6. Rubi maskun so‘zining ma’nosi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) yer yuzining 4 tarafi B) yaxshi asar C) katta yo‘l D) A, B
Nazariy ma’lumot. Memuar asar

1. Memuar asarlarning qanday turlari ko’proq uchraydi?

A) ilmiy va badiiy B) tarixiy va ilmiy C) publitsistik va tarixiy D) badiiy va tarixiy

2. Qanday asarlar memuar asar hisoblanadi?

A) muallifning o‘zi qatnashgan, bevosita yoki ko‘zi bilan ko‘rgan real voqealar haqida hikoya qilingan asar B) muallifning o‘zi qatnashmagan, bevosita guvohi bo‘lmagan noreal voqealar haqida hikoya qilingan asar C) o‘zganing estaliklari asosida dunyoga kelgan asar D) bunday asarlar malum tarixiy sharoitdagina yaratiladi

3. O‘zbek adabiyotidagi memuar asarlarning nodir namunasi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) Oybek “Bolalik”, G‘.G‘ulom “Shumbola” B) A.Qahhor “O‘tmishdan ertaklar”, Jonatan Svift “Guliverning sayohatlari” C) Oybek “Bolalik”, A.Qahhor “O‘tmishdan ertaklar” D) barchasi

4. Memuar asarlar badiiy to‘qimalarning yo‘qligiga ko‘ra qanday asarlarga yaqin turadi?

A) falsafiy B) didaktik C) ilmiy D) tarixiy

5. O‘zbek adabiyotida memuar asarlarning qanday turlari uchraydi?

A) tarixiy memuar B) badiiy memuar C) fantastik –sarguzasht memuar D) A, B

6. Memuar asarlarda qanday xususiyat asosiy o‘rinda turadi?

A) hikoyachining o‘zi B) hikoyachining nuqtai nazari C) hikoyachining ma’naviy saviyasi D) A, B
Boborahim Mashrab

1. Mashrab hayotiga oid so‘ngi ma’lumotlar bizgacha qaysi asar orqali yetib kelgan?

A) Bog‘istoniyning “Tazkirai qalandaron” asari orqali B) Jaloliddin Yusupovning “Mehribonim qaydasan” asari orqali C) Mashrabning “Mabdai nur”, “Kimyo” asarlari orqali D) Dilshodi Barnoning “Tarixi muhojiron” asari orqali

2. Boborahim Mashrabning “Mabdai nur” asari qanday tusdagi asarlar sirasiga kiradi?

A) badiiy-ahloqiy asar B) diniy-falsafiy asar C) diniy va ilmiy asar D) A va B

3. Arz so‘zining ma’nosi qaysi qatorda to‘g‘ti berilgan?

A) lochin B) ishonarli C) yer shari D) qiynamoq

4. Boborahim Mashrab hayoti haqida malumot beruvchi asar hisoblangan “Qissai Mashrab”da keltirilishicha, u bolaligidanoq qanday tabiatga ega bo‘lgan? A) majnun tabiat B) so‘fiy surat C) odamovi D) barchasi

5. Boborahim Mashrab o‘spirinligida qayerda go‘riston bo‘lsa o‘sha joyni ziyorat qilib odamlarning suyaklarini ko‘rib qanday so‘zlarni aytib yig‘lab yurar edi?

A) Ey odamzod, boradigan joying shu bo‘ldimi B) Ey odamzod, oxir o‘lib boshingga tushadigan ish bu C) Ey odamzod, safaringni yakunimi bu D) to‘g‘ri javob keltirilmagan

6. Boborahim Mashrabdagi g‘amginlik “Xamsa” dostoning qaysi qahramonlari g‘amginligiga o‘xshab ketadi? A) Iskandar B) Qays C) Abu Salom D) A, B

7. Boborahim Mashrabning nisbatan mukammal she’riy to‘plamini nashr etilishida qaysi adabiyot jonkuyarining xizmati beqiyos hisoblanadi? A) Said Ahmad B) Jaloliddin Yusupov C) Oybek D) G‘.G‘ulom

8. Boborahim Mashrabning 1990- yilda nashr etilgan “Mehribonim qaydasan” nomli she’riy to‘plamida qaysi janrdagi she’rlar jamlangan? 1. gazal 2. tuyuq 3. mustazod 4. qit’a 5. marabba 6. qasida 7. muxammas 8. muashshar A) 1,2,3,4,5,6,7,8 B) 1,3,5,6,7 C) 1,3,5,7 D) 1,3,5,8

9. Yaratganni xohishi – irodasini, hikmatini, jamolini, qudratini bilishga anglashga yo‘naltirilgan ilm nomi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) so‘fiylik ilmi B) tasavvuf ilmi C) qodiriylik ilmi D) barchasi

10. Boborahim Mashrab insonga uning moddiy mavqeyidan kelib chiqib emas, balki qaysi fazilatidan kelib chiqib yondashadi?

A) falsafiy B) ma’naviy C) ro‘hiy D) so‘fiy

11. Qaysi ijodkor ko‘ngildagi ishq olovi qanday bo‘lsa shundayligicha she’rga ag‘daradi?

A) Ofoqxo‘ja B) Boborahim Mashrab C) Mansuri Xalloj D) Yassaviy

12. Qaysi muallif ishqi ilohiyni ramziy shariat doirasidan uzoqlashmagan holda aks ettiradi?

A) Yassaviy B) Boborahim Mashrab C) Mansuri Xalloj D) Ofoqxo‘ja

13. Lomakonlik faqat kimga xos….

A) Boborahim Mashrab B) Xudoga C) payg‘ambarga D) barchasi

14. Fashu dastor so‘zining ma’nosi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) qamishzor B) dunyo C) salla va pechi D) yo‘q

Mashrab she’riyatidan

1. Mashrab asarlarida qo‘llanilgan nayiston so‘zining ma’nosini aniqlang.

A) dunyo B) salla C) yo‘q D) qamishzor

2. Taqi so‘zi Mashrab g‘azallarida qanday ma’no kasb etadi?

A) ozod B) yashirin C) tag‘in D) rad etilgan
Qissai Mashrab

1. …Shoh Mashrab iydgohga keldilar. Ushbu jumladagi iydgoh so‘zining ma’nosi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) qiynalish B) saylgoh C) qabriston D) so‘fiylik uyi

2. “Qissai Mashrab”da Mashrabdan Xo‘ja Hofiz Sheroziy gazallaridan o‘qishini so‘ragan zot qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) Ofoq Xo‘ja B) Mulla Bozor C) Mulla Boqi D) Mulla Oxund

3. “Qissai Mashrab”da aytilishicha Mashrab Ofoqxo‘ja xonadonida necha yil o‘tin, suv tashiydi va qancha vaqt ostonada yotadi? A)1yil o‘tin tashiydi, 3 yil suv tashiydi, 3 yil ostonada yotadi B)3 yil o‘tin tashiydi, 3 yil suv tashiydi, 3 yil ostonada yotadi C)3 yil o‘tin tashiydi, 3 yil suv tashiydi, 1 yil ostonada yotadi D)3 yil o‘tin tashiydi, 1 yil suv tashiydi, 3 yil ostonada yotadi

Nazariy ma’lumotlar. Tasavvuf va tasavvuf atamalari

1. Tasavvuf ta’limotining maqsadi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) komil insonni tarbiyalash B) so‘fiylikni targ‘ib etish C) ruhiyatni poklash D) barchasi

2. Barcha musilmonlar uchun xos bo‘lib, majburiy va islomiy hukmlar, yo‘riqlar majmuasi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) tariqat B) shariat C) toat D) ilm

3. Tariqat yo‘liga kirgan kishi tasavvufda qanday ataladi?

A) so‘fiy B) solik C) murid D) barchasi

4. Tasavvuf adabiyotida markaziy tushuncha bu…

A) yor B) ishq C) din D) boda

5. Ishq ko‘pincha qanday istiloh orqali ifodalanadi?

A) may B) sharob C) mast D) may va sharob

6. Tasavvufda tariqat yo‘liga kirgan kishi qanday nomlar bilan atalgan?

1) so‘fiy; 2) pir; 3) oshiq; 4) solik; 5) murid; 6) orif; 7) murshid; 8) devona; 9) darvesh; 10) mushfiq; 11) valiy; 12) majnun

A) 1, 3, 8, 10 B) 1, 7, 11 C) 1, 4, 5, 9 D) 1, 4, 6, 8

7. Dunyo – so‘fiylar nazdida qanday tasvirlangan?

A) nafsoniy xuruj, shaytoniy istaklar jamlangan voqe’lik B) saylgoh, ommaviy bayramlar maydoni C) Charxi kajraftor D) Razolat va Zalolat maydoni

8. Tasavvufda “tarso” atamasi qaysi din vakillariga nisbatan ishlatilgan?

A) buddiizm B) nasroniy C) islom D) otashparastlik

9. Quyidagi istilohlardan qaysi biri tasavvufda o‘zini Olloh ishqiga yetishmoqqa baxshida etgan inson ma’nosida qo‘llangan?

1) soqiy; 2) yor; 3) tarso; 4) so‘fiy

A) 1, 2 B) 1, 3, 4 C) faqat 3 D) 1, 2, 3, 4
Muhammad Rizo Ogahiy

1. Ogahiyning 1844- yilda Xiva xonligini tarixini shu yilgacha bo‘lgan voqealarini o‘z ichiga olgan asari qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) “Firdavs ul- iqbol” B) “Riyoz ud- davla” C) “Shohidi iqbol” D) “Ta’viz ul-oshiqin”

2. Qaysi ijodkor arab alifbosidagi nun va sod harflaridan foydalanib yor go‘zalligini o‘ziga xos tasvirini yaratdi?

A) Ogahiy B) Navoiy C) Jomiy D) Lutfiy

3. Qanday vositalar Ogahiyni ijodga izlanishga undadi?

A) kuchli iroda B) hayotni sevish C) ijodga bo‘lgan qiziqish D) A, B

4. Ogahiyning “Ta’viz ul-oshiqin” devonida qancha janrdagi lirik meros jamlangan?

A) o‘ndan ortiq B) yigirmadan ortiq C) o‘ttizdan ortiq D) barchasi

5. Ogahiyning ijodida suvni suzuk deb sifatlash adabiyotdagi qanday san’at sanaladi?

A) ishtiqoq B) tajnis C) tashxis D)A, B

6. Ogahiyning devonida qanday mavzuga doir she’rlar jamlangan?

A) ijtimoiy-siyosiy B) axloqiy C) didaktik D) barchasi

7. Ogahiyning “Qasidai nasihat” asari qanday mazmunda yozilgan?

A) davlat va siyosatga munosabat shaklida B) siyosiy va didaktik mazmunda C) Muhammad Rahimxoni Soniy madhiyasiga bag‘ishlab yozilgan D) A va B

8. Ogahiyning “Dahr uyi bunyodkim suv uzradir mahkam emas” deb boshlanuvchi asari qanday mazmunga ega?

A) tasavvufiy B) siyosiy C) didaktik D) A, B

9. Ogahiyning qaysi asari adabiyotimiz tarixida didaktik lirikaning yorqin namunasi hisoblanadi?

A) “Qasidai nasihat” B) “Riyoz ud- davla” C) “Shohidi iqbol” D) “Ta’viz ul-oshiqin”

10. Asru so‘zining ma’nosi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) motam B) yurak C) benihoya D) g‘amli

11. Vuquf so‘ziga qaysi qatorda to‘g‘ri izoh berilgan?

A) miskinlar B) g‘amli C) xabardor D) balalik

12. Faqat Ogahiy qalamiga mansub asarlar berilgan javobni toping.

1) “Sabot ul-ojizin”; 2) “Riyoz ud-davla”; 3) “Ta’viz ul-oshiqin”; 4) “Kimyoi saodat”; 5) “Shoh va gado”; 6) “Zubdat ul-tavorix”

A) 1, 4, 5 B) 2, 3, 6 C) 1, 2, 3 D) 3, 5, 6

13. Ogahiy qalami ostida o‘zbek tiliga tarjima qilingan asarlar keltirilgan javobni aniqlang.

A) “Haft paykar”, “Guliston”, “Shoh va gado”, “Yusuf va Zulayxo” B) “Gulistoni davlat”, “Yusuf va Zulayxo”, “Shohidi iqbol”, “Kimyo” C) “Haft paykar”, “Yusuf va Zulayxo”, “Bahoriston”, “Shoh va gado” D) “Firdavs ul-iqbol”, “Riyoz ud-davla”, “Sabot ul-ojizin”, “Ravzat us-safo”

14. Ogahiy “Ustuna” radifli g‘azalining birinchi baytida qaysi badiiy san’atdan ustalik bilan foydalangan?

A) tazod B) kitobat C) talmeh D) ta’did

15. Ogahiy tomonidan o‘zbek tiliga tarjima qilingan “Shoh va gado” asarining muallifini aniqlang.

A) Badriddin Xiloliy B) Badriddin Chochiy C) Maleho Samarqandiy D) Davlatshoh Samarqandiy

Nazariy ma’lumot. Tashxis

1. O‘zagi arabcha shaxs bo‘lgan mumtoz adabiyotimizda keng qo‘llaniladigan badiiy tasvir vositalaridan biri qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) tashxis B) tazod C) talmeh D) tarse’

2. Tarab tiflin tug‘urdi dahr zoli

Ango bo‘ldi magarim doya navro‘z. Ushbu baytda qanday she’riy san’at qo‘llangan?

A) tazod B) talmeh C) tarse’D) tashxis

3. Baytlarda tashxis san’ati uchun qanday xususiyat ahamiyatli hisoblanadi?

A) insonning o‘zidagi holat B) xislat va fazilat C) ruhiyat D) A, B

4.Tashxis so‘zining old qo‘shimchasi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) is B) ta C) xis D) tash

4-DARS. O‘ZBEK ADABIYOTI TARIXI (davomi). YANGI O‘ZBEK ADABIYOTI. (157-208-betlar)

Reja:

1. Zokirjon Xolmuhammad o‘g‘li Furqat.

2. Nazariy ma’lumot. G’azal va Musamman.

3. Yangi o‘zbek adabiyoti. Abdulla Qodiriy.

4. “O‘tkan kunlar”.

5. “O‘tkan kunlar” romani to‘g‘risida

6. Nazariy ma’lumot. Badiiy asarda milliy ruh ifodasi.

7. Abdulhamid Suloymon o‘g‘li Cho‘lpon.

8. Abdulhamid Suloymon o‘g‘li Cho‘lpon she’rlari to‘g‘risida.

9. Nazariy ma’lumot. Ijtimoiy intim lirika.
Zokirjon Xolmuhammad o‘g‘li Furqat

1. Furqat ijodiy merosida to‘rt ilmiy asar uchraydi. Ushbu asarlar qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) “To‘y tavsifi”, “Gap ta’rifida”, “Nuh manzar”, “Haftiyak” B) “Nuh manzar”, “Chor darvish”, “Hammomi xayol”, “Haftiyak” C) “To‘y tavsifi”, “Gap ta’rifida”, “Aza tavsifi”, “Ilmi ash’orning qoidai avzoni” D) “Ilmi ash’orning qoidai avzoni”, “Chor darvesh”, “To‘y tavsifi”, “Chor darvish”

2. Furqatning “Aza tavsifi” deb atalgan asari qanday xarakterga ega?

A) etnografik B) didaktik C) ilmiy D) falsafiy

3. Furqat ijodiga mansub “Sabog‘a xitob” she’ri qanday ruhda yozilgan?

A) vatan sog‘inchi B) yoshlarga xitob C) do‘stlar sog‘inchi D) A, C

4. Quyidagi adabiy turlardan qaysilari Furqatning ijodida ustuvor ahamiyat kasb etadi?

1) tarjima; 2) pand-nasihat; 3) publitsistik, nasriylik; 4) noma; 5) madhiya; 6) ilmiylik; 7) lirika; 8) tarixnavislik; 9) tasavvufiylik

A) 1, 4, 6, 9 B) 1, 2, 5, 8 C) 3, 4, 5, 6 D) 1, 3, 6, 7

5. Furqatning qalamiga mansub aruz vaznining qoidalari haqidagi asar to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang.

A) “Ilmi ash’orning qoidai avzoni” B) “Gap tarifida” C) “Nuh manzar” D) A va C

6. Furqat tarjimalari to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang.

A) “Aza tavsifi”, “Haftiyak”, “Chor kitob” B) “Chor darvish”, “To‘y tavsifi”, “Haftiyak” C) “Hammomi xayol”, “Chor darvish”, “Nuh manzar” D) “Chor darvish”, “Chor kitob”, “Haftiyak”

7. “Hammomi xayol” risolasining muallifini aniqlang.

A) Zavqiy B) Furqat C) Ogahiy D) Muqimiy

8. Furqat “Chor darvish” “Nuh manzar” asarlarini qaysi tildan o‘zbek tiliga o‘girgan?

A) arab B) fors C) urdu D) yunon

9. Furqatning ijodiy merosi qaysi turdagi asarlarni o‘z ichiga oladi?

1.lirika 2. publisistika 3. nasriy asarlar 4. tarjimalar 5. didaktik asrlar 6. tanqidiy asrlar 7. ilmiy asarlar

A) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 B) 1, 2, 3, 4, 5, 6 C) 1, 2, 3, 4, 7 D) 4, 5, 6, 7, 8

10. Furqatning ijodiy merosini qanchasini ilmiy asarlar tashkil etadi?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6

11. Furqatning dunyoqarashini shakllanishini aniqlashda qaysi asar ahamiyatli hisoblanadi?

A) “Nuh manzar” B) “Chor darvish” C) “Furqatnoma” D) “Hammomi xayol”

12. Furqatning lirikasida qanday ohanglar salmoqli o‘rin tutadi?

A) orzu, niyat B) g‘urbat, hasrat C) dard, hasrat D) faollik, yangilik

13. Savsan so‘zining lug‘aviy ma’nosi aniqlang.

A) yoqa B) gulsapsar C) qo’g‘agul D) B, C
Nazariy ma’lumot. G‘azal va musamman

1. Turkiy tildagi ilk g‘azallar kimlarning ijodida uchraydi?

A) Navoiy, Rabg‘uziy B) Muso Xorazmiy, Rabg‘uziy C) Xorazmiy, Rabg‘uziy D) A, B

2. Ishqiy kechinmalar ifodasi sifatida vujudga kelgan asarlar…

A) musamman B) g‘azal C) qasida D) munojot

3. Ilmiy adabiyotda g‘azallarning hajmi qancha baytni tashkil qiladi?

A) 3 baytdan 19 baytgacha B) 4 baytdan 14 baytgacha C) 5 baytdan 14 baytgacha D) 3 baytdan 16 baytgacha

4. Qaysi qatorda musammanning qofiyalanishi to‘g‘ri berilgan?

A) a,a,a,a,a, b,a,a B) a,a,a,a,a,a,a,a, C) b,b,b,b,a,a,a,a D) b,b,b,b,b,b,b,b

Abdulla Qodiriy

1. Abdulla Qodiriy o‘zbek adabiyotida qaysi janr xusuyatini rivojlantirishda muhim rol o‘ynadi?

A) hikoyachilik B) romanchilik C) hajviyachilik D) qissanavislik

2. Abdulla Qodiriyning ilk bor NKVD tomonidan qamoqqa olinishiga qaysi maqola sabab bo‘lgan?

A) “Matbuot kuni” B) “Yig‘indi gaplar” C) “1918- yil yodgori” D) “Yangi masjid va maktab”

3. Abdulla Qodiriyning nasriy asarlarini aniqlang.

A) “Baxtsiz kuyov”, “Obid ketmon”, “Toshpo‘lat tajang nima deydir?” B) “Kalvak mahzumning xotira daftari”, “Juvonboz”, “Obid ketmon” C) “Uloqda”, “Obid ketmon”, “Kalvak mahzumning xotira daftaridan” D) “O‘tkan kunlar”, “Mehrobdan chayon” ,“Toshpo‘lat tajang nima deydir?”

4. Abdulla Qodiriyning qutlug‘ nomi va asarlari qochondan boshlab xalqqa qaytarila boshlandi?

A) 1950- yil B) 1953- yil C) 1991- yil D) 1958- yil
“O‘tkan kunlar”

1. Abdulla Qodiriy qaysi asarida millat tarixining “eng kirlik, qora kunlari”ni tasvirlaydi?

A) “O‘tkan kunlar” B) “Mehrobdan chayon” C) “Uloqda”, “Obid ketmon” D) Kalvak mahzumning xotira daftari”

2. “1264- hijriy dalb oyining o‘n yettinchi qish kunlarining biri, quyosh botgan, tevarakdan shon azoni eshitiladir” Ushbu jumla qaysi asardan olingan?

A) “Kecha va kunduz” B) “Navoiy” C) “Mehrobdan chayon” D) “O‘tkan kunlar”

3. “O‘tkan kunlar” romanidagi yasama xatlarni uyishtirgan salbiy qahramonlar qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

A) Sodiq B) Xomid C) Xushro‘ybibi D) Janat opa

4. Shundan keyin so‘radi xansiragan xayajonlangan bir tovush bilan so‘radi “Siz o‘shami” Ushbu jumla qaysi asarda keltirilgan?

A) “O‘tkan kunlar”B) “Navoiy” C) “Ulug‘ yo‘l” D) “Kecha va kunduz”

5. “O‘tkan kunlar” romani qahramoni Otabek qaynotasi Mirzakarim quttidor bilan qayerda tanishadi?

A) Akrom hojining uyida B) Mirzakarim quttidorning uyida C) Ziyo shoirning uyida D) A, B

6. “O‘tkan kunlar” romanida g‘am -hasratda ko‘yib, qismati Otabekdan ham og‘irroq bo‘lgan g‘arib insonni aniqlang.

A) Hasanali B) Usta olim C) Kumush D) Oybadoq

7. “O‘tkan kunlar” romanida Ozbekoyim kimni andi deb baholaydi?

A) Kumushbibini B) Zaynabni C) Oftoboyimni D) Hasanali