Nashrga tayyorlash markazi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Bozorni segmentlash 
— bozom i har biri uchun alohida tovar­
lar yoki marketing kompleksi talab qilinishi mumkin b o ‘lgan 
xaridorlarning aniq guruhlariga b o ‘ lish, taqsimlash.
Bozorni tadqiq etish 
— 1) ishlab chiqarishni takomillashtirish 
maqsadida muntazam ravishda ishlab chiqarish bozorlarini, 
ulaming mavjud va potensial iste’molchilar ehtiyojini qondirish 
uchun tovar va xizmatlar ishlab chiqarishni ta’ minlash qo- 
biliyatini tadqiq etish. Tadqiqotlar sotuv bozori, ishchi kuchi 
bozori, kapital bozori hamda xomashyo va materiallar bozorini 
qamrab oladi; 2) bozor sig‘imi, salohiyati, raqobatchilik muhiti 
va narx tavsifnomalari to‘g‘risidagi ma’lumotlarni olish uchun 
bitta yoki bir nechta bozorlarning sifat va miqdoriy tahlili.
Bozoming raqobatchilik xaritasi 
— 1) raqobatchilarini bozor- 
da egallab turgan o ‘miga ko‘ra tasniflash; 2) bozorda raqobatchi- 
ning о ‘ mini nazorat qilish imkonini beruvchi raqobatchilar ulu- 
shini taqsimlash. Aniq tovar bozorlarida raqobatchilaming o ‘mini 
tahlil qilish natijasida aniqlanadi.
201

---

Brending 
— marketing kommunikatsiyalari tizimining firma 
stili va uning elementlarini ishlab chiqish, firmani raqobatchi- 
lardan ajratib turuvchi o ‘ziga xos imijini yaratish sohasi.
Gorizontal diversifikatsiya 
— firma assortimentini ayni paytda 
ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar bilan bog‘liq bo‘lmagan, bi- 
roq mijozlarning qiziqishini uyg‘ otishi mumkin b o‘lgan mah­
sulotlar bilan to'ldirish.
Demping 
— tovarni o'rtacha bozor narxidan, ba’zida hatto o ‘z 
tannarxidan arzon narxda sotish. K o‘pchilik g‘arb mamlakatlarida 
milliy ishlab chiqaruvchilar foydasini himoya qiluvchi va aksari 
hollarda boshqa mamlakatlardan raqobatning kuchli emasligi sa- 
babli arzon narxda tovar olib kirishni taqiqlovchi antidemping 
qonunlar amal qiladi.