Nemis adabiyoti tarixi

Estetika (yunoncha aisthesis – sezgi, his so’zidan) – hayotdagi go’zallik va san’atda go’zallikning in’ikos etish qonuniyati haqidagi falsafiy ta’limot, fan.
San’at bir tomondan, ijtimoiy ideallar asosida hayotni aks ettiradi, ikkinchi tomondan, u o’z badiiy vositalari orqali bu ideallarni hayot manzaralarida, obrazlarda mujassamlashtiradi, bu bilan u kitobxonga idealni butun ravshanligi bilan ko’rishga imkon tug’diradi, kishida go’zallik hissiyoti amalga oshgan idealning ulug’vorligi, go’zalligi va latofatiga nisbatan zavq uyg’otadi.


Yumor (lotincha humor – namlik ma’nosidagi so’zdan) – birmuncha yengil tanqidga asoslangan kulgili asar. Yumoristik asarda yozuvchi turmushdagi va ayrim kishilardagi ba’zi bir kamchiliklardan kulib, uni tanqid qiladi. Bunda yozuvchi tanqid qilinayotgan ob’yektning yo’q bo’lib ketishini istamaydi, unga hatto achinadi va undagi kamchiliklarning tuzatilishini istaydi. Bu bilan yumor satiradan farq qiladi. Biroq satirada yumor elementi bo’lganidek, yumorda ham satira elementi mavjuddir.


Yumoreska – ijtimoiy hayotdagi yoki ayrim shaxslardagi ba’zi kamchiliklarni, kishi xarakteridagi ayrim kulgili xusisiyatlarni darg’azab bo’lmay kulish bilan tasvirlagan kichik hajmli hikoya yoki she’r.


O’xshatish – narsa, hodisa yoki tushunchani ma’lum umumiylikka, o’xshashlikka ega bo’lgan boshqa narsa, hodisa yoki tushuncha bilan chog’ishtirish. O’xshatish to’g’ridan-to’g’ri o’xshash tomonni ko’rsatish bilan yoki -dek (-day), o’xshash, xuddi, go’yo, misli, singari, yanglig’, sumon kabi so’zlar yordami bilan tuziladi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI


Abdullayeva Robiyajon, “Makr va muhabbat”ga so’z boshi. T. G’ofur G’ulom nashr. 1985 y.
Abdurahmonova D., Jo’rayev R. O’zbek latifalariolmon tilida “Jahon adabiyoti” N 10, 2006 yil
Alimuhamedov, Antik adabiyot tarixi, T., O’qituvchi, 1975.
Bozor Ilyos al-Alan, „Gyote sovg’asi“ N 6, 1999 yil