«Noshir» 2019 iqtisodiy va ijtimoiy geografiya

IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA 

291 
Shunday qilib, sotsial geografiya (keng ma‘noda) – bu geografiya fanlari va 

ijtimoiy fanlar o‗rtasidagi integratsiya jarayonlarida vujudga kelayotgan geografiya

fanlari tizimidan iborat. Hozirgi davrda ushbu tizimda fanlarning uyg‗unlashuvi 
(sintezi) ro‗y bermoqda va sotsial ijtimoiy geografiyaning umumiy nazariyasi tez
shakllanmoqda. Demak, sotsial geografiya shakllanish bosqichini boshidan 
kechirmoqda va shuning uchun ham uning mustaqilligi va bir butunligi
istiqbolidan dalolat beradi. 
Sotsial geografiyaning mustaqilligi, birinchi navbatda, mazkur fan
nazariyasini vujudga keltirilishi bilan va ikkinchidan, uning atrofida 
integratsiyalashgan turli fanlarning shakllanishi bilan ta‘minlanadi.
Sobiq Ittifoq davridan boshlab ijtimoiy geografiya uch asosiy yo‗nalishda 
rivojlanmoqda. Birinchisi, bu ushbu fanning hozirga qadar shakllangan
bo‗limlarining (aholi geografiyasi, geodemografiya, aholiga xizmat ko‗rsatish 
sohalari geografiyasi va ijtimoiy infrastruktura) rivojlanishining davom etishi.
Ikkinchi yo‗nalish yangi shakllanayotgan bo‗limlarni o‗z ichiga oladi. Bularga tez 
rivojlanayotgan rekreatsiya geografiyasini, turmush tarzi geografiyasi, madaniyat
gsografiyasi va boshqalar mansub. Uchinchisi, sekinlik bilan bo‗lsada, ijtimoiy 
geografiyaning umumiy nazariyasining paydo bo‗lishi bilan bog‗liq.
Sotsial geografiyaning muhim vazifalariga quyidagilar kiradi: 
1) ijtimoiy geografiya tarmoqlarini rivojlantirish, ya‘ni aholi geografiyasi va
joylashuvi, xizmat ko‗rsatish sohalari, iste‘mol, rekreatsiya va boshqalar; 
2) yirik masshtabli sotsial geografik tadqiqotlarni olib borish;
3) ijtimoiy geografiyaning xorijiy mamlakatlarda rivojlanishini o‗rganish; 
4) ijtimoiy geografiyaning barcha yo‗nalishlariga tegishli bo‗lgan o‗ziga xos
vazifasi, ya‘ni ilmiy tadqiqotlarning natijalarini amaliyotga tatbiq etishini 
kuchaytirish.

---

---