Nuraliyeva xafiza otaevna

Jadval 11.4 
Suvning ta’mi 5 ball darajasida baholanadi: 
5. Suv haroratini aniqlash. Suvning harorati gigiyenik va fiziologik jihatdan 
katta ahamiyatga ega. Og‗iz bo‗shlig‗idan va me‘da retseptorlari orqali markaziy 
nerv sistemasiga ta‘sir qilishi tufayli, suvning harorati odam organizmining har xil 
a‘zolari va sistemalarida javob reaksiyalarini keltirib chiqaradi. 7—12°S haroratli 
ichimlik suv odamga rohat bag‗ishlaydi. Suvning harorati 15° dan yuqori 
bo‗lganda odamni tetiklantiruvchi xususiyati kamayib boradi. 5° dan past bo‗lsa, 
shamollash kasalliklarini keltirib chiqarishi mumkin. Ayniqsa, suvning harorati 
jismoniy tarbiya o‗tkazishda katta ahamiyatga ega. Cho‗milish uchun ajratilgan 
suv havzalarida suvning harorati 22—26° bo‗lishi zarur. 
Suvning optimal harorati mikroblar ko‗payishiga imkon yaratadi. Suvning 
harorati suv haroratini o‗lchaydigan alohida termometrlar bilan aniqlanadi.
 
Ball 
Ta‘mi 
Ball 
Ta‘mi 
0 
hech kanday 
3 
seziluvchan 
1 
juda kuchsiz 
4 
yaqqol seziluvchan 
2 
kuchsiz ta‘mli 
5 
Kuchli 

---

225 
Sanitariya amaliyotida suv tarkibida bo‗lishi mumkin bo‗lgan kasallik 
chaqiruvchi mikroblar aniqlanmaydi. Suv tarkibida ichak tayoqchalarining borligi 
suvning organik birikmalar, xayvonlar najasi, siydigi, ularning murdasi bilan 
ifloslanganidan dalolat beradi. 
Suv tarkibida ichak tayoqchalari qanchalik ko‗p bo‗lsa, kasallik chaqiruvchi 
mikroblar xam shunchalik ko‗p bo‗ladi. Shu sababli yuqorida keltirilgan 
ko‗rsatkichlar qiya bakteriologik usullar deb ataladi. 
Jadval 11.5 
Hamma vodoprovod suvlari uchun umumiy talablar 
№ 
Ko‘rsatkichlar nomi 
Me’yorlari 
1 
20
0
haroratida ta‘mi va hidi 
2 ballgacha
2 
Graduslar shkalasidagi rangi 
20 
0
gacha 
3 
Xarflar bo‗yicha tiniqligi (sm larda) 
30 sm dan past bo‗lmasligi 
zarur 
4 
Quruq qoldiq 
1000 mg/l gacha 
5 
Umumiy qattiqligi mg/ekv 
7 mg/ekv/l gacha 
6 
Qo‗rg‗oshin miqdori mg/l 
0,1 gacha 
7 
Margimush miqdori mg/l 
0,05 
8 
Ftor miqdori mg/l 
1,5-1,2 
9 
Mis miqdori mg/l 
1,0-3,0 
10 
Rux miqdori mg/l 
5,0 
11 
Nitrat mg/l 
10 gacha 
12 
Mikroblar soni 
100 
13 
Koli-indeks 
3 
14 
Koli-titr 
300 ml 
15 
Loyqaligi standart shkalasi bo‗yicha 
1,5 gacha 
16 
Xlor qoldig‗i mg/l 
0,3 - 0,5 
17 
Stronsiy mg/l 
7,0 
18 
Molibden
0,25 gacha 

---

226 
19 
Tabiiy uran mg/l 
0,6 gacha 
20 
Radiy 226 kyuri/l 
1,10 
21 
Xlorfenol xidi (xlorlash usulida) 
yo‗q 
22 
Temir miqdori mg/l 
0,3 gacha 
Ichimlik suviga epidemiologik jihatdan baho:1 litr suvdagi ichak 
tayoqchalarining soniga (koli-indeks), eng kam miqdor suv tarkibidagi 1 ta ichak 
tayoqchasiga (koli-titr) hamda go‗sht pepton agariga ekilgan 1 ml sinama suv 37° 
li termostatda 24 soat saqlangandan so‗ng o‗sgan koloniya soni («mikrob soni») 
ko‗rsatkichlariga qarab beriladi.