Nutq o`stirish nazariyasi va metodikasi fanining asosiy nazariy matni

Maktabgacha ta‟limda Bolalarning nutqini o‟stirishfanining vazifalari quyidagilardan 
iborat
1
. 
1. Bolalar bog`lanishli nutqini o‘stirish. 
2. Bolalar lug‘atini boyitish. 
3.Nutqning grammatik tomonini tarbiyalash, so‘zlarning gapda o‘zaro birikishi va gap hosil 
qilish uchun zarur bo`lgan turli grammatik shakllar, qo`shimcgalardan foydalanishni o‘rgatish. 
4. Nutqning tovush tomonini tarbiyalash, maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarda nutq 
tovushlarini to‘g‘ri talaffuz qilish, ovoz-oqangni tushunish, nutqiy nafas olishni to‘g‘ri 
bajarishni shakllantirish. 
5. Maktabgacha ta'limda bolalarning nutqni tushunish, tinglash malakalarini shakllantirish, 
kattalarga nutq orqali murojaat qilish, diologik va monologik nutqini o‘stirish, hikoya tuzishga 
o‘rgatish. 
6. Badiiy adabiyot bilan tanishtirish, badiiy asarlar, ertak, hikoyalarni o`rganish, kitobga 
bo`lgan muhabbatni shakllantirish, asar mazmunini tushunish, obrazlar xususiyati, nutqini 
ajrata bilishga o‘rgatish. 
7. Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarni rivojlantirish va maktabga tayyorlash. 
Maktabgacha ta‟limda Bolalarning nutqini o‟stirishfanining mazmuni quyidagilardan
iborat. 
1
S.Nabiyeva. Maktabgacha ta'limda nutq o‘stirish metodikasi. O‘quv dasturi. Qo`qon 2001-yil. 

---

Bolalarning nutqini o’stirish fanining asosiy nazariy matni 
Nutq o‘stirish metodikasining maqsad vazifalari. Nutq o‘stirish metodikasining fan 
sifatida taraqqiy etishi, pedagogik fan ekanligi. 
Maktabgacha ta'limda bog`lanishli nutq o‘stirish metodikasi. 
Bolalar so‘z boyligini oshirish metodikasi.
Maktabgacha ta'limda bolalar nutqini grammatik jihatdan to‘g‘ri shakllantirish 
metodikasi. 
Maktabgacha ta'lim ishidagi bolalarda nutqning tovush tomonini shakllantirish metodikasi. 
Maktabgacha ta'limda badiiy adabiyot bilan tanishtirish metodikasi. 
Bolalarni maktabga tayyorlashga doir ishlar metodikasi. 
Maktabgacha ta'limda nutq o‘stirish ishlarini tashkil etish va unga rahbarlik qilish. 
Nutq o‘stirishning asosiy vazifalarini aniqlash, uning mazmunini to`liq belgilash, nutq 
o‘stirish ishlarini tashkil etishni yengillashtiradi, bolalar nutqini o‘stirishning samarali 
bo‘lishini ta'minlaydi, chunki cginakam oqilona ta'lim bola ongini ham, xulqini ham 
o‘zgartiradi. 
Prezidentimiz so‘zlari bilan aytganda: ―Ta'lim-tarbiya ong mahsuli, ongni, tafakkurni 
o‘zgartirmasdan turib ozod va obod jamiyatni barpo etib bo`lmaydi‖ 
Chunki bugungi xalqaro hayot, jamiyat taraqqiyotida har qanday salbiy faoliyat va 
muammolarni bartaraf etishda intellektual saloqiyat, aql-idrok, fikr, ilg‘or texnologiyalar hal 
qiluvchi ahamiyat kasb etadi. Demak, ―Kuch-bilim va tafakkurda‖ (I.A.Karimov). 
Maktabgacha ta'limda bolalar nutqini o‘stirishga doir barcha ishlar biz orzu etgan 
barkamol avlodni, komil insonni shakllantirishga qaratilishi lozim.