O yakubjonov, S. Tursunov, J. Muqimov

Zafar duvarak. Tur xili rikotenze. Olti qirrali. 0 ‘sish davri bahorda 
ekilganda 85-90 kun, hosildorligi 30-35 s/ga.
Bolg‘aIi-duvarak - tur xili nitans. Ikki qatorli. Sug‘oriladigan yerlarda 
bahorda ekilganda 30-40 s/ga don hosili beradi.
Nitans-799-duvarak - ikki qatorli. Lalm ikorlikda ekish uchun tavsiya 
etilgan. Hosildorligi 27,2-32,7 s/ga.
Lalmikor-duvarak - ikki qatorli. L alm ikorlikda kuzd a 35-37 s/ga, 
bahorda 20-25 s/ga hosil beradi.
Gulnoz - ikki qatorli pivobop arpa, duvarak. T ur xili nitans. Bahorda 
ekilganda sug‘oriladigan yerlarda 30-35 s/ga hosil beradi.
Unumli arpa - pivobop, ikki qatorli, duvarak. Lalm ikorlikda 20-25 s/ 
ga don hosili beradi. Bahorgi arpani Vodka navi ham davlat r o ‘yxatiga 
kiritilgan.
Bahorgi arpa yetishtirish. 0 ‘zbekistonda bahorgi arpa sug‘oriladigan 
va lalmikor m aydonlarda yetishtiriladi. Sug‘oriladigan yerlarda toza va

---

qoplam a ekin sifatida o ‘stiriladi. Bahorgi a rp a uchun sug‘oriladigan 
yerlarda eng yaxshi o ‘tmishdoshlarga g ‘o ‘za, q ato r oralari ishlanadigan 
ekinlar, dukkakli don, sabzavot ekinlari, kartoshka, qandlavlagi kiradi.
L alm ikorlikda bahorgi a rp a uchun b and shudgor, n o ‘xat, m axsar 
yaxshi o ‘tm ishdoshlardir.
Bahorgi arpa tuproq m uhiti rN -5,5 dan kam b o im a g a n , unum dor, 
m exanik tarkibi qum oq tuproqlarda yaxshi o ‘sadi.
O ‘zbekistonda bahorgi arpaning unumli arpa, duvarak arpani Tem ur 
navlari 
k en g
tarqalgan.
Tuproqqa ishlov berish. Sug‘oriladigan yerlarda bahorgi arpa ekiladigan 
dalalar 25-27 sm chuqurlikda kuzgi shudgor qilinadi. Lalmikorlikda kuzgi 
shudgor 20-22 sm chuqurlikda o ‘tkaziladi. Shamol eroziyasiga uchragan 
m aydonlarda tuproq ploskorezlar bilan ishlansa, yaxshi natija beradi.
T u p r o q d a n a m lik k o ‘p b o ‘lsa , o g ‘ir g ‘ild ira k li tr a k to r la r d a n
foydalanishdan voz kechish kerak. T uproq zichlanishining oldini olish 
uchun bir necha ish jarayo n larin i bir y o ‘la o ‘tkazish kerak. Ishlovlar 
tuproq asosiy ishlanishiga ko ‘ndalang yoki unga burchak beruvchi asosda 
o ‘tkaziladi.
Ekish. E kish uchun 1-sinf talab larig a jav o b beruvchi, 1000 u ru g ‘ 
m assasi 40 g, o ‘sish kuch i 80 % d a n k a m b o ‘lm ag an u r u g ‘la rd a n
foydalaniladi.
0 ‘zbekistonda bahorgi a rp a ju d a erta, fevral oyida, m art oyining 
boshlanishida, yer yetilishi bilan ekiladi. Ekish m uddatini kechiktirish 
hosildorlikning keskin pasayishiga olib keladi.
Sug‘oriladigan yerlarda ekish m e’yori 4-4,5 mln. unuvchan urugVga. 
L alm ikorlikda nam lik bilan t a ’m inlangan m in taq alard a 80-110 kg/ga 
ekiladi.
Ekish chuqurligi 4-6 sm. U rug ‘lar nam tuproqqa ekiladi. Texnologik 
izlar qoldirilganda SPR-6, SZ-3,6, SZP-3,6 yoki seyalka kultivator SZS-
2,1, SZS-2,1 seyalkalarilaridan foydalaniladi. Izlar 1800 yoki 1400 mm 
qilib qoldiriladi. Bunda 6-7 va 18-19 ekadigan apparatlar biriktiriladi.