Oda genetikasiga doir masalalar to’plami

ODAM GENETIKASIGA DOIR MASALALAR TO‘PLAMI 
59 
Urg‘ochi organizm 
Erkak organizm 
p = 0,3 A 
q = 0,7 a 
p = 0,3 A 
p
2
= 0,09 AA 
pq = 0,21 Aa 
q = 0,7 a 
pq = 0,21 Aa 
q
2 
= 0,49 aa 
Bu yerdan ikkinchi formulani keltirib chiqaramiz: 
p
2 
+ 2pq+ q
2 
= AA + 2Aa + aa = p
2 
(0,3)
2 
+ 2pq (2 x (0,3 x 0,7)) + q
2 
(07)
2 
= AA + 2Aa 
+ + aa = p
2 
(0,09) + (2 x 0,21) + q
2 
(0,49) = p
2 
= AA = 0,09 + 2pq = 2Aa = 0,42 + q
2 
= 
aa = = 0,49 = p
2 
(AA) = 9% + 2pq (Aa) = 42% + q
2 
(aa) = 49%.
Demak, dominant AA gomozigota populyasiyaning 9 foizini, Aa geterozigota 42 
foizini va retsessiv gomozigota 49 foizini tashkil qiladi. 
77-masala.* Quyidagi populyatsiyalarda A alleli (p) va a alleli (q) ning uchrash 
chastotalarini aniqlang. 
a) AA=36%,
Aa=48%, aa=16% 
b) AA=64%,
Aa=32%, aa=4% 
c) AA=49%,
Aa=42%, aa=9% 
Masalaning yechilishi:
a) Mazkur populyatsiyada AA genotipli (p
2
) individlarning uchrash chastotasini 
bilgan holda, A allelining (p) uchrash chastotasini aniqlash mumkin.
AA= p
2 
=36% yoki 0,36 
A = p= √q
2
= √0,16=0,6 
a allellining (q) uchrash chastotasini ikki yo‘l bilan topish mumkin: 1) p +q=1 
formulasidan foydalanib, a alleli (q) ning uchrash chastotasini topamiz. q = 1-p; q =1-
-0,6 = 0,4
2) aa = q
2
= 16% = 0,16; a = q = √q
2
= √0,16 = 0,4 
Bu masalaning b va c punktlari ham xuddi shu usulda yechiladi. 
78-masala.* Qaysidir odam populyatsiyasi 51% yoki 0,51 chastota bilan 
jigarrang ko‘zli hamda 49% yoki 0,49 chastota havorang ko‘zli odamlardan tashkil 
topgan. Mazkur populyatsiyada A va a allellarda, AA, Aa genotiplarining uchrash 

---