Oila pedagogikasi
|
Oila pedagogikasi. Hasanboyeva O
- Bu sahifa navigatsiya:
- Yaqinlashish va uzoqlashish. Bolaning notanish odam- larga, oziq-ovqatlaiga, o‘yinchoqlaiga nisbatan bo‘lgan tabiiy reaksiyasi. 4. Moslashish.
- Reaksiyaning izchilligi. Kayfiyatni ifodalashga ketgan eneigiya miqdori. 6. Reaksiyalar qamrovi.
- Bo‘shashganlik. Diqqatni tashqi ta’sirlarga nisbatan jamlay olmaslik. 9. Diqqat-c
Faollik darajasi.
Farzand tug‘ilishi bilanoq o‘nda o‘ziga xos fazilatlar vujudga keladi. 276 2. Tadrijiylik (izehillik). Och qolish, ovqatlanish, orga- nizmni bo‘shatish va uyquga ketish-uyg‘onishning ketma- ketligi, izchilligi. 3. Yaqinlashish va uzoqlashish. Bolaning notanish odam- larga, oziq-ovqatlaiga, o‘yinchoqlaiga nisbatan bo‘lgan tabiiy reaksiyasi. 4. Moslashish. Tashqi sharoitlaming o'zgarishiga nisba tan bolaning tez yoki uzoq vaqt mobaynida moslashishi. 5. Reaksiyaning izchilligi. Kayfiyatni ifodalashga ketgan eneigiya miqdori. 6. Reaksiyalar qamrovi. Tashqi ta’sirlarga nisbatan qay- tarilgan xatti-harakatlaming samarasi. 7. Kayfiyatni sifatlari (ifobiy sifatlaming salbiy sifatlarga nisbatan bo ‘Igan munosabati). Sho‘xchanlik, lazzatlanish, quvnoqlik, boshqalarga tez o'rganish va bularga teskari bo‘lgan yig‘loqilik, kabi sifatlarga ega bo‘lish. 8. Bo‘shashganlik. Diqqatni tashqi ta’sirlarga nisbatan jamlay olmaslik. 9. Diqqat-c' tibor va g'ayratlik. Qiyinchiliklami yengib o'tishdagi bolaning faolligi. Agar e’tibor bergan bo‘lsangiz, 3-, 4-, 5- va 7- tarkibiy qismlar bola tarbiyasining oson yoki qiyin kechishini ta’minlovchi asosiy omillar ekanligini sezishingiz mumkin. Ta’sirchan bolalar yangi sharoitga tez ko‘nika olmaydilar. Shuningdek, ko‘pgina yomon qayfiyatda bo'ladigan, ayniqsa, ota-onasining diydoridan uzoq vaqt mahrum bo‘lib, tushkun holatda yuradigan bolalarda ham yangi sharoitga ko‘nish qiyin kechadi. Aynan mana shunday bolalar kattalardan olayotgan mehr va erkalashlarga qoniqmaydilar. Shu bois, bola tarbiyasiga yuqoridagi mezonlardan kelib chiqqan holda yondashmoq lozim. Chess va Tomaslar mazkur to‘qqizta 277 o‘lchov asosida yangi tug‘ilgan bola baho berishning qar- moqli formulasini ishlab chiqqanlar. Unga ko‘ra chaqaloq taibiyasining «oson» yoki «og‘ir» kechisliini oldindan aytib berish imkoniyati yaratiladi. «Tarbiyasi oson» bolalar ota- onasidan ko'proq e’tibomi talab qilmaydi. «Tarbiyasi og‘ir» bolalar esa uni dunyoga keltirgani uchun insonlaming, ayniqsa, onasining o'ziga juda ko‘p e’tibor berishini istaydi. ' So‘ngra Chess va Tomaslar chaqaloqning ona va bola munosabatlari negizida qanday rivojlanishini kuzatganlar. Ular o‘z farzandlari uchun qulay shart-sharoitni yaratib bera olgan «mehribon onalar»ning hamma bolalarini o‘zidan doimo nari itargan «bemehr onalar»ning farzandlari hayotini o‘rganganlar. Kuzatuv natijalarini tubandagi jadvalda ko‘rsatib o‘tishgan. «Mehribon onalar» «Bemehr onalar» «Tarbiyasi oson + + bolalar» - «Tarbiyasi og‘ir - bolalar» - Ko‘rib turganingizdek, «tarbiyasi oson bolalar» bilan «mehribon onalar» munosabati juda katta samara bermoqda. Bunday bolalaming tarbiyasi bir tekis kechadi va amalga hech qanday salbiy vaziyatlar keltirib chiqarmaydi. «Meh ribon onalar» bilan «tarbiyasi og‘ir bolalar» o‘rtasidagi munosabatlarda bir qator muammolar paydo boiishi mum kin, ammo ko‘p holatlarda ular ijobiy yakun topishi kuza- tiladi. «Mehribon onalar» tomonidan yaratilgan shart- sharoitlarda bolalar ajoyib tarzda kamol topadilar. 278 «Tarbiyasi oson bolalar» bilan «bemehr onalar» o‘rta- sidagi munosabatlar doimo yaxshi kechmaydi. Hatto ularda «tarbiyasi og‘ir bolalar» bilan «mehribon onalar» o‘rtasidagi munosabatlardagidan ham ko‘ra chigalroq muammolar paydo bo'lishi mumkin. «Tarbiyasi og‘ir bolalar» biln «bemehr onalan> o‘rtasidagi munosabatlaming hamisha qiyin ahvolda kechishini tushunib yetgan bo‘lsangiz kerak. Bunday bechora bolalar og‘ir sharoitlarda o'sadilar, ulami «tavakkaliga boqilayotgan bola lar guruhi» deyish mumkin. Bunday bolalaming tarbiyasi yurakni bezovta qiladi. Ulami haqoratlaydilar, o‘z holiga tashlab qo‘yadilar. Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda quyidagilarga alo- hida diqqat qilish mumkin. Awalo, bolani takomili uni o‘rab turgan doiralar ham ota-onasining munosabatigagina bog‘liq emas. Undagi tug‘ma xususiyatlar bolaning o‘sish va takomil topib borish jarayoniga kuchli ta’sir ko‘rsatadi. Qolaversa, ular Download Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling