Oilaviy munosabatlarning bola shaxsida ijtimoiy

Ёшларга ижтимоий-психологик хизмат кўрсатиш маркази 
Bolalarda uyatchanlikning sabablari.  
Ma’lumki, bola psixikasi hali to‘liq shakllangan tizim emas. Bunday 
nomukammallik bolani, hatto eng kichik ko‘rinadigan vaziyatlarga ham zaif qiladi. 
Natijada, miya uyatchanlik, maxfiylik va ishonchsizlik kabi ko‘plab himoya 
reaktsiyalarini faollashtiradi. 
Bolalarda uyatchanlikning bir necha asosiy sabablari mavjud: ya’ni,
Genetik moyillik: bugungi kunga kelib, ko‘plab ilmiy tadqiqotlar natijasida 
irsiyat ko‘pincha bunday faoliyatning rivojlanishida asosiy va yagona qo‘zg‘atuvchi 
omil ekanligi isbotlangan. Turli xil mutatsiyalarning bir qator avlodlarda to‘planishi 
kelajakda tug‘ilgan har bir bolani xavf ostiga qo‘yadi. Bunday holda ular deyarli yuz 
foiz moyillik haqida gapirishadi.
Tabiiy omillar: bu yerda har bir insonnig o‘ziga xos xususiyati borligini 
ta’kidlash kerak. Uyatchanlik kabi fazilatning rivojlanishiga ko‘proq moyil bo‘lgan 
itovertlar ekanligiga ishoniladi. Melanxolik va flegmatik temperamentli odamlar ham 
kata xavf guruhiga aylanadi,ammo ularning yo‘qligi ham uni olish imkoniyatini istisno 
qilmaydi. Tadqiqotlqr shuni ko‘rsatdiki, bir marta to‘xtatilgan bolalikdagi haddan 
tashqari faollik yanada uyatchanlikka olib kelishi mumkin.
Ijtimoiy muhit : bu guruh bola va tashqi dunyo o‘rtasidagi barcha turdagi 
aloqalarni o‘z ichiga oladi. Albatta, eng muhimi oilaviy tarbiya. Asosiy muammolar- bu 
vasiylikning kuchayishi yoki aksincha bolaning ruhiy muommalardan uzoqligi. Ota-ona 
ma’naviy tasalli va yordam bera olmaydi, u uchun hamma narsani hal qiladi, yoki unga 
umuman qiziqmaydi. Bunday holda uyatchanlik doimiy ravishda shakllanadi va butun 
hayotga hamroh bo‘lishi mumkin. Buning sababi tengdoshlariga nisbatan yashiringan 
bo‘ladi.
Moslashuv buzilishi: bolaning hayotida har bir necha yilda u qandaydir 
moslashuvchan reaktsiyalarni boshdan kechiradi, ya’ni emaklash, yurish, o‘z-o‘zini 
parvarish qilish, bolalar bog‘chasi, maktab va boshqa ko‘plab muassasalarga tashrif 
buyurish. Ular paydo bo‘lganda bolada tashqi ta’sirlarga qarshi turish qobiliyatini 
tarbiyalaydigan ijobiy va sabiy xarakterli xususiyatlar shakllanadi.agar bu jarayon 

---