Oilaviy munosabatlarning bola shaxsida ijtimoiy

Ёшларга ижтимоий-психологик хизмат кўрсатиш маркази 
Reklama boshlanishi bilan uning musiqasidan qaysi reklama ekanini bilib oladi”, 
deyishadi. 
Yustin Hoffmanning “Yomg’irli odam” filmini ko’rgan bo’lsangiz kerak. Bu film 
otistik bir bola haqida. Bolada turli hususiyatlar bor. Yerga tushgan bir talay gurgut 
cho’plarini bir lahzada sanay oladi. Mashinalarni nomerlarini eslab qoladi. Mana shu 
shingari, bir qator hususiyatlarga ega.Biroq bu hususiyatlar bolaning juda aqlli va zehnli 
ekanini ko’rsatmaydi. 
Agar farzandingiz 25 yoshga kelganida mast holatda avtohalokatga uchrashini, 
uylanib bola chaqali bo’lganida ko’p ichgani sababli davolash stoliga o’tirishini 
istamasangiz, marhamat qilib bolaligida u ko’rayotgan televizor dasturlarini kuzating. 
Ota-onalar farzandlarining bir soniyasi ham bo’sh o’tishini istamaydi. Maktabdan 
kelishi bilan “Otir, ovqatingni ye, televizor ko’r, istasang kompyuter o’yna, darslaringni 
qil’’, singari mashg’ulotlar yuklashadi. Buning o’rniga o’tirib farzandingiz bilan biroz 
suhbatlashing. Ba’zi ota-onalar bolalari bilan suhbatlshishni, ularga kitob o’qib berishni, 
vaqtni bekorga o’tkazish deb hisoblashadi. Vaholanki, farzandlarimiz o’z qobilyatlarini 
ishlatib yangilik yaratadigan payt bu-ularning ilm va sokin holatda o’tirib, fikr 
yuritadigan paytlari sanaladi. Kichik bolalardagi eng muhim hususiyatlardan biri, 
ularning hayolat dunyosining kengligidir. Farzandingiz biror narsadan zavq tuyushini 
istasangiz, ularning hayol kuchini rivojlantirishga yordamlashing. Ba’zi, bir bolalar 
televizor sababli odamovi bo’lib qolishadi, ko’chada o’rtoqlari bilan o’ynash o’rniga 
televizor va kompyuter qarshisida o’tirishni ma’qul ko’rishadi. Bu holat ko’pincha ota-
onaga yoqadi. Lekin televizor bolani zehniy jihatdan passiv holatga keladi. Amerikada 
bolalarga uchta tanlov berilgan. Ota-ona va televizor. Uydan qaysi biri ketsin? Qizig’i 
bolalarning ota-onasi bilan televizordan birini tanlashga qiynalishlari va bir guruh 
bolalarning ota-onalari ketishini istashlari…Bu aslida, fojea edi. 
Bir necha yil ilgari Arnold Shvarsnegr o’ynagan bir filmda Arnold mashinasini 
olib qochgan qizining ortidan baqiradi, so’ng o’ziga-o’zi: Buning onasi juda yaxshi 
ayol, men ham yaxshi insonman, ammo bu qiz kimga tortdi. Madonna holasiga yoki 
Maykl Jekson amakisiga totrgandirda. Farzandingizni xatti-harakatlarida siz izohlab 
bera olmaydigan, sababini topa olmagan salbiy holatlar bo’lsa va ularning kimligining 

---