Олдиндан зўриқтирилган темир-бетон технологияси

37 
 
 
 
4.3 - rasm. Bir marta foydalaniladigan ankerlar: 
a – presslangan shayba; b – siqib tayyorlangan anker;
v – payvandlangan kalta armatura; 1 – sterjen,
2 - presslangan shayba, 3 – siqib tayyorlangan shayba, 
 4 - shayba, 5 – kalta armatura.
Inventar qisqichlar (4.4 - rasm), shu jumladan GOST 23117—78 bo‗yicha 
diametri 32 mm gacha bo‗lgan hamma armatura klasslari uchun С2-10-18, СЗ-
16-25 qisqichlari. 
Diametri 8’14 mmli A-V, Aт-IV, Aт-V, Aт-VI va Aт-VII klassli armatura 
sterjenlarining uchida A-I klassli issiq xolda tortilgan armatura po‗latidan 
presslab tayyorlangan spiral ankerlardan ham foydalaniladi (4.5 - rasm).
Armatura uchlaridagi vaqtinchalik presslab tayyorlangan shaybali va spiral 
ankerlar mexanik va pnevmatik presslarda tayyorlanadi. Armatura uchlariga 
o‗rnatiladiagan vaqtinchalik ankerlar uchun shaybalar Ст
1
, Ст
2
va Ст
Z
markali 
listli yoki tasmasimon po‗latlardan shtamplab, hamda shu markali dumaloq yoki 
olti qirrali po‗latlardan yasaladi. Shaybalarning o‗lchamlari 4.1 - jadvalda 
keltirilgan. Armatura sterjenining uchlarida bir vaqtning o‗zida yoki navbati bilan 
har bir uchida issiq xolida presslab anker hosil qilish СМЖ-32 uskunasida, 
СМЖ-128Б mashinasida, shuningdek uchma-uch ulaydigan payvandlovchi MС-
1602 mashina yordamida qizdirish va presslash rejimlariga amal qilgan xolda 
amalga oshiriladi. 
4.4 - rasm. Armaturani mahkamlash uchun 
S3-16-25 markali qisqich. 1 – korpus, 
 2 – armatura sterjeni. 
4.5 - rasm. Spiral anker 

---

38 
4.1 - jadval 
Presslab tayyorlash uchun shaybalarning diametri 
Diametr 
Shaybaning balandligi 
armatu-
raniki 
shaybaniki 
presslanguncha 
Presslangandan so‗ng 
ichki 
tashqi 
Armatura klassi 
Aт-IV, 
A-IV 
Aт-V, 
A-V 
Aт-VI Aт-VII 
Aт-IV, 
A-IV 
Aт-V, 
A-V 
Aт-VI 
Aт-VII 
10 
13 
30 
8 
10 
11 
12 
11 
13 
14 
16 
12 
15 
32 
8 
11 
14 
17 
13 
15 
18 
21 
14 
17 
32 
10 
12 
17 
21 
14 
17 
21 
26 
16 
20 
36 
11 
15 
19 
23 
16 
19 
23 
27 
18 
22 
36 
13 
17 
21 
25 
17 
21 
25 
29 
20 
24 
40 
14 
19 
23 
27 
19 
23 
28 
31 
22 
26 
42 
16 
21 
25 
29 
30 
26 
30 
33 
СМЖ-32 uskunasi (4.6 - rasm) armatura sterjenlarini kerakli o‗lchamli 
qilib payvanlash va ikkala uchlarida arker hosil qilish uchun xizmat qiladi. 
Uskunaning quvvati soatiga 3 va 6 sterjendan iborat. Sterjenlarning uzunligi 23,7 
va 18,5 m, diametri esa 16 dan 40 mmgacha bo‗ladi. 
4.6- rasm. Armaturani payvandlash va anker hosil qilish СМЖ-32 qurilmasi:
 
4.71,7 – qabul qiluvchi va uzatuvchi konveyerlar, 2 – uzatish mexanizmi, 3 – uchma-uch 
payvandlash mashinasi, 4 – havo taqsimlagich, 5 – ko‘taruvchi rolikli tirgak, 6 – kesish 
stanogi.
 
Qurilma qabul qiluvchi (1) va uzatuvchi konveyerlar (7), armaturani 
kesish uchun gidravlik stanok (6), uchma-uch kontakt payvandlash va anker
hosil uchun MS-1602 mashinasi (3), uzatish mexanizmi (2) va elektr 
qurilmalaridan tashkil topgan. 
СМЖ-128B mashinasi (4.7 - rasm) armatura sterjenlarining ikkala uchida 
anker hosil qilish uchun xizmat qiladi. 

---

39 
Sterjenlar yuklovchi qurilmadan (7) bittadan chap (4) va o‗ng (8) siqib 
anker hosil qiluvchi qurilmalarga uzatadi. Boshqaruv pultining (1) tugmasini 
bosish bilan sterjenlar siqiladi va ularning uchlari transformatordan keluvchi 
elekr toki bilan qizdiriladi va anker hosil qilinadi. Qizdirish harorati 
fotopirometrlar yordamida nazorat qilib boriladi. Armatura klassi va diametriga 
qarab qizdirish harorati 700 dan 1200
0
С qilib belgilanadi. 
Mashina avtomatik siklda ishlaydi. Uning ishlab chiqarish quvvati diametri 
18 mm bo‗lgan armatura sterjenlari uchun soatiga 240 anker yasaladi.