Oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot

Keling, A loyihasi uchun NPV formulasini qoʻllaymiz.
Bizda toʻrt yillik davr va beshta pul oqimi mavjud.
Birinchi oqim (10000) - bu bizning "nol" vaqtga, ya’ni bugungi sarmoyamiz.
Agar yuqorida koʻrsatilgan NPV formulasini kengaytirsak, unda biz beshta atama yigʻindisini olamiz:

Agar jadvaldagi ma’lumotlarni A loyihasi uchun bu miqdorni CF oʻrniga va R oʻrniga 10% miqdorida almashtirsak, biz quyidagi ifodani olamiz:

Boʻluvchini nimani hisoblash mumkin, lekin diskontlash koeffi- tsiyentlari jadvalidan tayyor qiymatni olish va bu koeffitsiyentlarni pul oqimi miqdoriga koʻpaytirish osonroq.

Natijada, A loyihasi uchun pul oqimlarining joriy qiymati (NPV) 788,2 AQSH dollarini tashkil etadi.
A loyihasi uchun NPVhisob-kitobi jadval shaklida va vaqt koʻlami shaklida ham taqdim etilishi mumkin:

yillar	A loyiha	10% stavka	omil	summa
0	(10 000)	1	1	(10 000)
1	5000	1/(1,10)ni 1 chi darajasi	0,9091	4545,5
2	4000	1/(1,10)ni 2 chi darajasi	0,8264	3305,8
3	3000	1/(1,10)ni 3 chi darajasi	0,7513	2253,9
4	1000	1/(1,10)ni 4 chi darajasi	0.6830	683,0
	Jami			788,2

B loyihasi uchun NPV aynan shu tarzda hisoblanadi.

Diskont stavkalari vaqt oʻtishi bilan pasayib borganligi sababli, loyihaning joriy qiymatiga katta (4000 va 6000), lekin uzoq muddatli (uchinchi va toʻrtinchi yillarda) pul oqimlari dastlabki yillardagi naqd pul tushumidan kamroq boʻladi. Loyiha.

Shuning uchun, B loyihasi uchun pul oqimlarining sof hozirgi qiymati A loyihasidan kam boʻlishi kutilmoqda.
Men B loyihasining NPV-ni $ 491,5.
B loyihasi uchun NPV hisob-kitobini jadvalda va vaqt shkalasi bilan rasmda koʻrish mumkin.

yillar	B loyiha	10% stavka	omil	summa
0	(10 000)	1	1	(10 000)
1	1000	1/(1,10)ni 1 chi darajasi	0,9091	909,1
2	3000	1/(1,10)ni 2 chi darajasi	0,8264	2749,2
3	4000	1/(1,10)ni 3 chi darajasi	0,7513	3005,2
4	6000	1/(1,10)ni 4 chi darajasi	0,6830	4098,0
Jami	4000			491,5

Xulosa.har ikkala loyihani ham qabul qilish mumkin, chunki ikka- la loyihaning NPV noldan katta, demak bu loyihalarni amalga oshirish investor kompaniya qiymatining oshishiga olib keladi.
Agar ushbu loyihalar bir-birini inkor etadigan boʻlsa, ya’ni ulardan birini tanlash kerak boʻlsa, unda A loyihasi afzalroq koʻrinadi, chunki uning NPV loyihasi B 491.5 doll.loyihasining NPV-ga qaraganda 788,2 doll.dan kattadir.

Nazorat savollari

1.Pulni vaqt qiymatini ahamiyatini yoriting? 2.Kelajak qiymatini aniqlang?

3. 
   Noma’lum foiz stavkasini aniqlang?
   
4. 
   Bir qator pul oqimlarining vaqt qiymatini aniqlang?
   

Test savollari

1. Pulning vaqt konsepsiyasi va uni investitsiyalarni amalga oshirish jarayondagi ahamiyati nimada?

-pul kapital sifatida oʻz qiymatini oʻstirishi, (inflyatsiya) qadrsizlanishi va kelajakdagi noaniqliklarni ta’siri
-pul kapital sifatida oʻz qiymatini oʻstirishi va kelajakdagi noanikliqlarni ta’siri
-pul kapital sifatida oʻz qiymatini oʻstirishi, (inflyatsiya) qadrsizlanishi
-pul qadrsizlanishi va kelajakdagi noaniqliklarni ta’siri

2. Moliyaviy sohada pulning vaqt qiymati nimalarga tengdir?

• 
  har bir kishi ma’lum miqdorni ertaroq yaxshiroq olishni afzal koʻradi, u qolgan barcha narsalar
  
• 
  har bir kishi ma’lum miqdorni kechroq yaxshiroq olishni afzal koʻradi, u qolgan barcha narsalar
  
• 
  har bir kishi ma’lum miqdorni ertaroq yomonroq olishni afzal koʻradi, u qolgan barcha narsalar
  
• 
  har bir kishi ma’lum miqdorni olishni afzal koʻradi, u qolgan barcha narsalar
  

3. Bugungi pul, nimadan qimmatroqdir?

• 
  bir yil ichida undan olinadigan foizlar miqdori uchun olinadigan narsadan
  
• 
  masalan, bir yil ichida undan olinadigan qarzlar miqdori uchun olinadigan narsadan
  
• 
  masalan, bir yil ichida undan olinadigan xarajatlar miqdori uchun olinadigan narsadan
  
• 
  masalan, bir yil ichida undan olinadigan asosiy qarzlar miqdori uchun olinadigan narsadan
  

4. Pulning vaqt qiymati bor yoki?

• 
  chunki odamlar pulni qabul qilingan vaqtiga qarab qadrlashadi, uni qancha erta olinsa, uning qiymati shunchalik yuqori boʻladi
  
• 
  chunki odamlar pulni qancha erta olinsa, uning qiymati shunchalik yuqori boʻladi
  
• 
  chunki odamlar pulni qabul qilingan vaqtiga qarab qadrlashadi
  
• 
  chunki odamlar pulning qiymati shunchalik yuqori boʻladi
  

5.