Ona tili va bolalar adabiyoti

300
-mashq. O‘qing, majhul nisbatdagi fe’llarni topib, ko‘chring, yasalishi va 
o‘zlik nisbatdan farqini ayting. 
1. “Voy shaytonlar, rosa o‘xshatibdi!”‒ dedi-da, jimgina tomoshaga 
berildi. (Oybek) 2. Bu qiy-chuv orqasidan mehmonlarga quyuq-suyuq 
berildi. (A. Qodiriy) 3. Hovlidagi katta jiyda shoxida yotgan kulankir 
xo‘roz uchinchi bor qichqirayotganda, Qutoyoq birdan vovullab, eshik-
ka tashlandi. (A. Muhitdin) 4. Osti taxta pol bo‘lgani holda, polning 
ustiga qizil gilam tashlangan, ikki yon devorga ham qizil gilamchalar 
qoqilgan edi. (S. Ayniy) 5. Uch yuz gektarcha yerning g‘o‘zasi uchinchi 
marta ekildi. Ammo biz ham bo‘sh kelmadik: g‘o‘za quloq ko‘rsatdi 
deguncha parvarishlab, yaganalayverdik. (Y. Shamsharov) 6. Yog‘och 
uyga yerdan bir qancha baland ko‘tarib taxta terilgan, uning ustiga qa-
nor qoplardan palos to‘shalgan. (I. Rahim) 7. Sadaf xushbo‘y zira solin-
gan shavlani cholga surib qo‘ydi. (Sh. Xolmirzayev) 8. Rosmana javhar-
limu limon mevasini bijg‘itib olinadi. (K.Mahmudov) 9. Olaxo‘ja max-
sum boshiga qo‘qqisdan to‘qmoq bilan urilganday, gangib qoldi.
(P. Tursun) 10. Yigitali qorong‘ida timirskilanib, chapga burilganda, 
na’matakning tikanli shoxlari bexosdan yuziga urildi. (D. Nuriy)
11. Xalq taomiliga ko‘ra, choyxonalar hashar yo‘li bilan quriladi.
(O‘. Hoshimov) 
301-mashq. Quyidagi fe’llardan o‘zlik va majhul nisbat shaklini hosil qiling, 
ikki ustuncha shaklida yozing. Hosil bo‘lgan ikkala nisbat shakllarini qatnashtirib
4 ta gap tuzing. 
Namuna: maqtamoq: maqtanmoq – maqtalmoq 
Nosir mashinasi bilan maqtandi. Ilg‘or terimchilar maqtaldi. 
Bezamoq, kiymoq, ko‘rmoq, surmoq, yopmoq, yashirmoq, bo‘ya-
moq, o‘ramoq, yuvmoq, tortmoq, taramoq, surtmoq.

---

143