Oqimlarning hisoblash parametrlari. Noritmik oqimlarni masalalarini ishlash. Umumiy qoidalar

5-mavzu. OQIMLARNING HISOBLASH PARAMETRLARI. NORITMIK OQIMLARNI MASALALARINI ISHLASH.
1. Umumiy qoidalar
Ixtisoslashtirish har qanday ishni maksimal tarzda alohida (ayrim) texnologiya qismlarga (ishlar, jarayonlar, operasiyalar) ajratib, har bir ana shunday qismni bajarishni alohida ijrochi – tegishli mehnat jamoasiga (bo’g’in, brigadaga va sh.k.) berishni ko’zda tutadi.
1. Kamrov (zaxvatka)- imorat, bino yeki inshoatning bir kismida ma’lum vaktda [[[[[[ ish sikli
bajariladi. Bu vaktda bino xamma tomondan teng bulinadi.
2. Ish ko’lami (fronti)- ishchilar uziga biriktirilgan mashina, mexanizm, asbob va moslamalar bilan xamma kamrovda ma’lum bir ish jarayenini bajaradilar
3. Bo’linma (delyanka) – bitta ishchilar zvenosiga berilgan ish kulamining bir kismi
4. Pog’ona (yarus)- yeki kavat- binoning yeki inshoatning ma’lum balandlik kismida kurilish jarayenining uzluksiz bajarilishidir.
5. Okimning kadami yoki maromi – bir kamrovda bajariladigan ma’lum bir ish siklining bajarilish muddatidir.
6. Ish sikli – bu bir vaktda bajariladigan uzaro texnologik ravishda boglangan ishlar majmuasidir.
Okimlarning kuyidagi turlarga farklash mumkin:
1. Maxsulotning tarkibi va turi buyicha; 2. Maromning tafsifi buyicha; 3. Amalda bulish kurilish muddati buyicha.
1. Maxsulotning tarkibi va turi buyicha:A) kismiy; B) ixtisoslashgan; V) shaxbali; G) majmuaviy.
2 ilova
Oqimning darajasi va texnologik tarkibining umumiy chizmasi

Oqimning turi	Tarkibi	Mahsulot ta’rifi, tavsifi
1. Majmuaviy: bir vaktda kuriladigan aloxida bino va inshoatlarning shaxbali okimidan tashkil topgan, ya’ni sanoat korxonalari yeki uy-joylar mavzelaridan tashkil topgan	Tamomlangan shaxbalar guruxidan tashkil topgan majmua	tugalangan sanoat korxonalari, uy-joy mavzesi, mikronoxiyasi va x.k.
2. Shaxbali: ixtisoslashgan okimlar yigindisi, majmuaviy ishlarni bajarilishi ta’minlanadi.	Bir xil shaxbalar	tugalangan shaxbalar: sanoat binosi, turar-joy, uylar va x.k.
3. Ixtisoslashgan: kismiy okimlardan tashkil topgan: yer osti ishlari, tom usti ishlari, pardozlash ishlari va x.k.	Ishning turlari. Kurilmalari elementlari va x.k.	tugalangan ish, kurilma turlari
4. Kismiy: bitta brigada, zveno tomonidan bajariladiganbir yeki bir nechta jarayenni kursatuvchi elementlar kurilish okimi (ustun iygish, poydevor kuyish)	Aloxida ishlar, ish jarayenlari	kurilma elementlari, bajarilgan ishning bir kismi (yer kazish, yuzani buyash, poydevor kuyish va x.k.)

2. Marom (ritm) ning tavsifi buyicha:
A) Maromli (ritmli) – okimli xamma tashkil kiluvchilari yagona ritm(marom)ga ega. Ya’ni aloxida brigadalar tomonidan bajariladigan ish vakti (muddati) kismiy ish kulamida bir xil buladi. Maromli okim:
- doimiy ritm bilan;
- karam ritm bilan buladi;
B) Noritmli – aloxida brigadalar tomonidan bajariladigan ish muddati kismiy ish kulamida xar xil buladi. Noritmli okim:
- ritmning bir jinsli uzgarishi bilan;
- ritmning bir jinsli bulmagan uzgarishi bilan buladi.
Kurilish okimining turlari kuyidagicha buladi:
1. Okimning buylama (gorizontal) yunalishi (rasm 36). Bu usulda poydevorlarni urnatish, bir kavatli binolarda kurilma (konstruksiya)larni loyixaviy xolatiga kuyish, tom usti ishlarini (bug’dan ximoyalash, 3 kavatli ximoyalash, suvdan ximoyalash va x.k.) bajarishda ishlatiladi.

oralik (prolet)lar	1 8 18 18
		48

2. Tik (vertikal) kutarish, kup kavatli binolarni kutarish (barpo etish)da kullaniladi.

kavatlar	IV
	III
	II
	I
		1	2	3
		bulim (seksiya)lar

3. Tik tutish, asosan pardozlash, suvok, pol ishlarini bajarishda kullaniladi.

kavatlar	IV
	III
	II
	I
		1	2	3
		bulim (seksiya)lar

Kurilish okimining parametrlarini xisoblash
Yukorida aytilgan amalda bulgan kurilish ishlab kurilish ishlab chikarishdagi okimlar uyushtirilishining usullari kurib chikamiz.
Ritm(marom)li – bu ishlab chikarishni tashkiliy usulida bino yeki inshoatlar teng kamrovlarga bulinadi va ishchi brigadalari zarur bulgan mexnat vositalari bilan ketma-ket bir kamrovdan keyingi kamrovga utishadi. Bu vaktda kamrovlar, aloxida bulgan brigadalarni kamrovlardagi ishlarini muddati va okim kadami, xar bir kismiy okim va shaxba (shaxbalar majmuasi) kurilish okimi uchun, bir xil bulishi kerak. Bu usul bir xil bir turli binolar, ayniksa uy-joy kurinishida keng kulamda kullanilmokda.
Okimni vaktincha parametrlari kuyidagichadir:
T_u – okim buyicha ishlarni umumiy muddati;
– bir kamrovda brigadalar tomonidan bajariladigan xamma ishlarning vakt buyicha yigindisi;
T₂- xar bir aloxida brigadani xamma kamrovda bajaradigan ishlar muddatini iygindisi;
T_br - bir brigadani ish muddati, ritmi;
T_kush - brigada, mashina va mexanizmlarni okimga kushilishi;
T_uzg -ishlarni eng kupligi va uzgarmasligi;

Briga-dalar soni