Oqimlarning hisoblash parametrlari. Noritmik oqimlarni masalalarini ishlash. Umumiy qoidalar
5.1-mashg\'ulot (1)
- Bu sahifa navigatsiya:
- Vakt davrlari
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 | ||||
|
1
|
1 |
|
3 |
|
5 |
|
|
|
| |||
|
/////// |
2 |
////////// |
4 |
////////// |
6 | |||||||
|
|
///////// |
|
////////// |
|
////////// | |||||||
|
2
|
t k |
1 |
2 |
|
4 |
|
6 |
|
| |||
|
|
///////// |
////////// |
3 |
////////// |
5 |
////////// |
|
| ||||
|
|
|
|
///////// |
|
///////// |
|
|
| ||||
|
3
|
|
t k |
1 |
|
3 |
|
5 |
|
| |||
|
|
|
/////////// |
2 |
/////////// |
4 |
/////////// |
6 |
| ||||
|
|
|
|
////////// |
|
////////// |
|
///////// |
| ||||
|
4
|
|
|
t k |
1 |
|
3 |
|
5 |
| |||
|
|
|
|
///////// |
2 |
////////// |
4 |
////////// |
6 | ||||
|
|
|
|
t k |
/////////// |
|
/////////// |
|
////////// | ||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||
|
5 |
|
t k |
|
|
|
|
|
|
| |||
|
4 |
|
T br |
|
|
|
|
|
|
| |||
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||
|
kamrov--lar rakami |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 | |||
|
Vakt davrlari | ||||||||||||
|
|
| |||||||||||
|
R τ4 τ3 τ2 τ1 |
T1=(n-1) t k |
|
|
T2= m· t k |
|
| ||||||
|
= T1 +T2= t k (m+n-1) | ||||||||||||
|
Tkush Tuzg Tkam | ||||||||||||
|
| ||||||||||||
|
|
|
|
manbalarni sarflanish jadvali τ1 = τ2=τ3 =τ4 |
|
|
| ||||||
|
|
|
|
R max |
|
| |||||||
|
|
|
|
| |||||||||
|
|
| |||||||||||
|
T u =Tkush +Tuzg +Tkam | ||||||||||||
Tkam - ritm vaktiga teng, ma’lum bir davrda ishchi brigadalarini, mashina va mexanizmlarini okimdan ketma-ket chikib ketishi;
t k - okim kadami, ritmi;
t tash - ishlar orasidagi tashkiliy tanaffus;
t tex - ishlar orasidagi texnologik tanaffus;
m – kamrovlar soni;
n – jarayenlar soni.
Okim kadami (t k) kancha kam bulsa shuning umumiy vakti shuncha kam buladi.
Okim kadami deb vaktning bir bulagida okimdan tayer (bino, tayer bulgan bino kismi va x.k.) maxsulot chikishiga aytiladi.
Brigada ritmi (t k ) deb bir kamrovda brigada tomonidan bajariladigan ish davrining vaktiga aytiladi.
Unumdor ish uchun komplektli va ishlab chiqarishning bir maromli ta’minoti, mashinalarning doimiy taqsimoti kabi tashkiliy omillar ham katta ahamiyatga ega.
Oqimli uslub deb qurilishni tashkil etishning qurilish mahsulotini bir maromli, tekis chiqarilishini ta’minlaydigan, o’zgarmas tarkibdagi, barcha zarur moddiy-texnik resurslar o’z vaqtida va komplektli yetkazib berilishi bilan ta’minlangan mehnat jamoalari (brigadalari, oqimlari)ning uzluksiz va bir tekis ishiga asoslangan uslubiga aytiladi.
Oqimli uslublardan foydalanish doimiy ishlab turgan, tarkibi va ishchilari soniga ko’ra barqaror qurilish jamoalarining kuchi bilan QMI (qurilish montaj ishlari) ni bajarishning tabiiy tashkiliy shakli hisoblanadi.
Oqimli uslublarning qo’llanishi turli darajadagi qurilish tashkilotlari (brigada, uchastka, QB (SU), trest, kombinat va h.k.) tomonidan turli maqsaddagi obyektlarni tiklash jarayonida qo’yiladigan va hol qilinadigan vazifalardan kelib chiqadi. Bu kabi tashkillashtirishda barcha resurslar doimiy va to’xtovsiz ravishda ishlatilishi lozim. Bu shart har bir alohida mehnat resursi – brigada (bo’g’in) va u bilan ish jarayonida bog’liq bo’lgan barcha vositalar (mexanizmlar, uskunalar va h.k.) uchun ta’minlanishi shart.
Brigadalarning tarkibi va soni hatto turli-tuman obyektlarni qurishda ham yetarlicha uzoq muddatga o’rtacha doimiy bo’lib qolishi kerak. Ushbu shart mehnat unumdorligining barqaror o’sishini, shuningdek jamoada sosial-psixologik muhit yuzaga kelishini ta’minlab beradi.
Ishlar majmui, yig’indisidagi davriy ravishdagi qisman o’zgarishlar kompleks brigada ishchilari tomonidan kasblari o’rindoshligi bilan kompensasiyalanadi.
Masalaning hal etilishi qator qiyinchiliklarni yengib o’tish bilan bog’liq va ulardan asosiylari mehnat resurslari (brigada, QB)ning aniq va barqaror ixtisoslashuvi va qurilish obyektlarining turli-tumanligi bilan bog’liq ishlar hajmining nisbati doimiy tarzda o’zgarib turishidan iborat. Ixtisosi turlicha bo’lgan brigadalar ishini mazkur tashkilot doirasida, shuningdek nisbatan kengroq ko’lamda o’zaro bog’lash va ularni muvofiqlashtirib borish qurilish ishlab chiqarishini tashkil etishning eng murakkab muammolaridan biri hisoblanadi.
Oqimli qurilish xususiyatlarini aniqlash maqsadida ishni uyushtirishning uchta varianti misolidagi sof shartli vazifani ko’rib chiqaylik.
Faraz qilaylik, N ta bir uy qurilishi kerak. Qurilishning izchil (oldinma-ketin) uslubida ishlar maksimal vaqt davom etishi nazarda tutiladi, chunki qurilishning umumiy muddati To bir uyni tiklash vaqti t ning N soniga ko’paytmasiga
teng, ya’ni To = tN. Resurslarni ishlatilish (iste’mol) darajasi minimal: r = R/T, (bunda R – butun qurilish hajmiga mo’ljallangan resurslar miqdori) ishlatilish (iste’mol) vaqti esa maksimal bo’ladi. Har bir resurs turi ishtiroki qisqa muddat davom etib, chunki uyni tiklash jarayonida vaqti-vaqti bilan mutaxassisligi turlicha bo’lgan ishchilar, har xil mashinalar, mexanizm va materiallar kerak bo’lib turadi. Shu bilan birga mashinalar turib qolishi va ularning joydan-joyga ko’chirish uchun yo’qotishlar yuz berishi ham so’zsiz. Materiallar, mahsulot va konstruksiyalarni tez-tez almashtirish ishlab chiqaruvchi korxonalar, transport va ta’minot organlari ishini ancha qiyinlashtiradi.
Parallel uslub minimal vaqt davom etishni ta’minlab, chunki qurilish muddati bir uyni tiklash muddatiga teng: To = t. Resurslar ishlatish, grafikdan ma’lum bo’lishicha, N marta ortib, R = rN ga teng bo’ladi. Biroq bu yerda ham, izchil (oldinma-ketin) uslubdagi kabi ishlatilayotgan (iste’mol qilinayotgan) resurslar turi va soni qurilish davriga bog’liq ravishda doimiy o’zgarib turadi. Parallel uslubda barcha uylar qurilishi bir vaqtda boshlanib, bir vaqtda tugallanadi.
Ammo qurilish-montaj ishlari asosan qudratli umumqurilish pudratchi tashkilotlari kuchi bilan amalga oshirilayotgan qurilish ishlab chiqarishining hozirgi darajasida sof ma’nodagi izchil (oldinma-ketin) va parallel uslublardan foydalanishni istisno etadi.
Bu hol, birinchi navbatda, resurslardan (mashinalar, ishchi brigadalari va h.k.) maromli (bir tekis) foydalanish zarurati, shuningdek mazkur resurslardan cheklanganligi bilan bog’liq.
Masalan, har qanday obyekt qurilishida belgilangan texnologik ketma-ketlikdagi ishlar bajarilib bo’lishi bilan muayyan bosqich ishlarini tugallagan mexanizmlar va brigadalar ozod bo’ladilar. Misol uchun, avval yer qazish texnikasi, so’ng montajniklar brigadalari, montaj kranlari ishdan bo’shaydi. Ushbu quvvatlar bekor turib qolmasligi uchun ularni boshqa obyekt qurilishiga jalb etish kerak bo’ladi.
Bir vaqtning o’zida ko’plab obyektlarda ish bajarilganda muayyan davrlarda bir xil resurslarga bo’lgan talab ularning amaldagi mavjud sonidan ancha ortiq bo’lishi mumkin.
Oqimli uslub, izchil (oldinma-ketin) va parallel usullarning tegishli ustuvor jihatlarini saqlagan holda kamchiliklarning oldini olish imkonini beradi. Oqimli uslubda har bir uyni tiklash ishlari n ta jarayonga taqsimlanadi. N ta uydan tashkil topgan majmuada bir xil jarayonlar ketma-ket, turli xillari esa parallel ravishda bajariladi. N ta jarayonga bo’lingan n ta bino qurilishi davomliligi parallel uslubga nisbatan uzoqroq, ammo izchil uslubdagiga ko’ra kamroq davom etadi. Resurslarni ishlatish intensivligi esa izchil uslubga nisbatan kattaroq, biroq parallelga nisbatan kichikroq bo’ladi.
Oqimli uslub uchun quyidagi xususiyatlar xos:
Ishlarni ijrochilar mutaxassisligi va ularning malakasiga muvofiq ravishda tarkibiy jarayonlarga ajratish.
Ishlar fondini alohida ijrochilar uchun eng maqbul ish sharoitini yaratish maqsadida alohida uchastkalarga ajratish.
Jarayonlar vaqtini maksimal tarzda birlashtirish.
Oqimli uslub resurslarning bir tekis ishlatilishi va tayyor mahsulot (mazkur misolda – uylar)ning bir maromda ishlab chiqilishini ta’minlaydi. Ishni oqimli tarzda uyushtirishni, o’z navbatida, yondosh – tashkilotlar: pudratchi tashkilotlar, yetkazib beruvchi zavodlar, transport, ta’minot organlari ishi uchun qulay shart-sharoit yaratadi.
Download 0.76 Mb.
Do'stlaringiz bilan baham:
