O’qo’v qo’llanma Oliy o’quv yurtlararo ilmiy-uslubiy birlashmalar faoliyatini Muvofiqlashtiruvchi Kengash Prezidiumi tomonidan nashr etishga tavsiya qilingan

Zaruriy sertifikatsiya insonga yoki atrof muxitga (masalan, oziq-ovqat mahsulotlari, avtomabillar, samalyotlar, gaz uskunalari, qurilish materiallari va boshqalar) noxush ta’sir etuvchi buyumlarga nisbatan qo’llaniladi.
Erkin (ixtiyoriy) sertifikatsiya standartlarga asoslanadi va mahsulotni texnik va ekspluatatsion xususiyatlariga ahamiyat beradi: ishonchliylik, uzoq muddat xizmat qilishi, chidamliylik, uzluksiz buzulmay ishlashi va bor mahsulotni boshqasidan farqlash foydaliligini ajratuvchi boshqa qo’rsatkichlar.
Sertifikatlashda ma’lum xildagi me’yoriy hujjat talablariga, buyumlar sifatini nazorati darajasini yuqoriligiga qattiq rioya qilish zarur, ishlab chiqaruvchilarni sifatni sertifikatsiyalash bo’yicha to’liq javobgarligiga.

O’zini o’zi sertifikatsiyalash eng ishonchli sheriklar (partnerlar) uchun qo’llaniladi. Bunday turdagi sertifikatsiya AQSH, Yaponiya, Germaniya, Kanada kabi davlatlarda keng tarqalgan.
Uchunchi tomon tuzadigan sertifikatsiya tashqi tashkilotga tegishlidir. Mahsulot sifatini talabga javob berishi haqida o’zi mustaqil qaror qabul qiladi. CHetdagi tashkilot sifat to’g’risidagi tadbir-choralarni baholaydi va ularni to’g’riligini ma’qullaydi, namunalarini sinovdan o’tkazadi va shuningdek texnologik jarayonlar xolatini kuzatadi.
Bunday sertifikatlash mamlakat ichida va yuqori imidjga ega bo’lgan davlat markazlarida qo’llaniladi. Bu markazlardan biri bergan sertifikat mahsulotni reklama qilish, xaridorga tanitish shakli hisoblanadi.
Sertifikatlashdan o’tgan mahsulotga quyidagicha belgilar qo’yiladi:

• Sertifikatga mosligi haqida hujjat beriladi;
• Mahsulot - sertifikatga mos kelganligi belgisi bilan markirovka qilinadi;
• Sertifikatlash markazlarida sotilishiga ruxsat berilgan mahsulotlar rqyxatiga kiritiladi.

Sertifikat buyumlarning (avtomatik liniyalar, prokat stanlari, pres va boshqalarning) quvvat birligiga beriladi; ko’plab hajmda ommoviy ishlab chiqariladigan mahsulotlarga sifat belgisi beriladi. Bunday belgi sertifikatsiyalash markazining bosh nazoratchisi tomonidan nazorat ostida turgan partiyadagi buyumlardan biriga yoki ularni joylashishiga va x.k.ga qo’yiladi.
Masalan, qsimlik yog’i butilkasidagi etiketkada quyidagi yozuv bo’ladi:
«Buyurtma bo’yicha va «YuNIBRASKO S.A.» sifatni nazorati ostida ishlab chiqarildi» SHveytsariya. Sanepidemnadzor va Rossiya Davlatstandarti sertifikatsiyaladi».
Hozir butun dunyoda «Tavakkalchilikni taxlil qilishning nazorat nuo’tasi
kriteriysi» (TTQNNK). nomalum oziq-ovqat mahsulotlari sifatini nazorat qilishning yangi tizimi keng tarqalgan.
TTQNNK kuzatuvchi, nazorati ostida ishlab chiqarilgan mahsulotlar iste’molchilar jamoasi salomatligi uchun zarar etkazmaydi, chunki ular ekologik toza mahsulotlardir.

• Kriticheskaya kontrolnaya tochka analiza riska (KKTAR)