O‘zbek1ston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi


Download 1.1 Mb.
bet141/149
Sana25.02.2023
Hajmi1.1 Mb.
#1227687
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   ...   149
Bog'liq
16-Iqtisodiy-tahlil-nazariyasi-1

Ko‘rsatkichlar

Yil boshiga

Yil oxiriga

Farqi (+;-)

A

B

V

G

D

1

O'zlik mablag‘iaming manbalari

201292

234146

32854

2

[Jzoq muddatli aktivlar

251184

265548

14364

3

Zaxira va xarajatlami qoplashga tegishli o‘zlik manbalari (1-2)

-49892

-31402

18490

4

Zaxira va xarajatlami qoplashga tegishli uzok muddatli karz mablagiari

118815

113768

-5047

5

Zaxira va xarajatlami qoplashga tegishli uzlik va uzoq muddatli qarz mablagiari (3+4)

68923

82366

13443

6

Qisqa muddatli kredit va qarzlar

7849

9945

2096

7

Zaxira va xarajatlami qoplashga tegishli o‘zlik va uz»q muddatli qarz mablag‘iari (5+6)

76772

92311

15539

8

Zaxira va xarajatlaming jami

7946

12216

4270

9

Zaxira va xarajatlami qoplashga o'zlik manba- laming yetarliligi yoki yetishmasligi (3-8)

-57838

-43618

14220

10

Zaxira va xarajatlami qoplashga o‘zlik va uzoq muddatli qarz manbalarining yetarliligi yoki yetishmasligi (5-8)

60977

70150

9173

11

Zaxira va xarajatlami qoplashga jami man- balaming yetarliligi yoki yetishmasligi (7-8)

68826

80095

11269



  1. jadval ma'lumotlaridan ko‘rinadiki korxonada zaxira va xarajatlar qoplashga o‘zlik manbalar yetarli emas, biroq yil oxirida bu borada sezilarsiz ijobiy o‘zgarish mavjud. Bu borada o‘zlik va qarz manbalarini, hamda jami manbalaming yetarliligi ta'minlan- gan. Hatto, ular o‘tgan yilga nisbatan ko‘paygan. Demak, korxona o‘zlik manbalarini ko‘paytirish ustida chora-tadbirlami belgilashi kerak. Bu bilan zaxira va xarajatlarni o‘z hisobidan moliyalashtira olish holatiga ega bo‘ladi.

Xulosa qilib aytganda, tahlil obyekti bo‘yicha xo‘jalik me'yor darajasida barqarorlikka ega.
Korxonaning moliyaviy holatini belgilovchi eng muhim ko'rsatkichlar quyidagilardan iboratdir:

  1. Jami mablag‘dagi xo‘jalikning o‘ziga qarashli mablag‘ ulushi:

Xo‘jalikning o‘ziga qarashli mablag‘i
(Q‘z mablag‘lari manbai)
Jamimablag‘ (balans jami)

Bunda o‘ziga qarashli mablag‘ ulushi qanchalik ko‘p bo‘lsa, shunchalik moliyaviy barqarorlik yuqori bo‘ladi.

  1. Xo‘jalikdagi qarzga olingan mablag‘lar bilan o‘ziga qarashli mablag‘ o‘rtasidagi nisbat:

Qarzga olingan mablag‘ O‘ziga qarashli mablag‘
Ko‘rsatkichni pasayib borishi moliyaviy barqarorlik bu borada yaxshilanayotganligini bildiradi.

  1. Uzoq muddatli qarzlardan foydalanish koeffisienti:

Uzoq muddatga olingan qarz mablag‘ Xo ‘j alikning o ‘ ziga + Uzoq muddatga olingan qarashli mablag‘ qarz mablag‘i
Ushbu ko‘rsatkichni 0,5 dan 0,1 ga qarab pasayishi bu boradagi ijobiy holatni ifodalaydi.

  1. Korxonaning o‘ziga qarashli mablag‘larining chaqqon harakatchanlik koeffisienti:

Q‘ziga qarashli aylanma mablag‘ O‘ziga qarashli jami mablag‘

  1. 1 dan yuqori bo‘lishi ijobiy moliyaviy holatni aks ettiradi.

  1. Eskirishning jamlanish koeffisienti (immobilizatsiya):

asosiy vositalarning eskirish summasi asosiy vositalar qiymati
Bu ko‘rsatkich 0,5dan kichik bo‘lshi asosiy vositalarning yaroqliligini ko‘rsatib beradi.

  1. Xo‘jalikdagi jami mulkning harakatchaniigi (chaq- qonlik) koeffisienti

aylanma mablag‘lar jami mulk
Mazkur ko‘rsatkich mablag‘laming aylanishdagi qismini ifodalaydi. Ushbu ko‘rsatkichlami tahlil qilish xo‘jalikning moliyaviy holatini aniqlash va uning ahvolini baholashga yordam beradi. Agar ko‘rsatkichlami o‘zgarishi ijobiy tomonga yo‘nalgan bo‘lsa, demak, moliyaviy holat mustahkamlanib borayotganini bildiradi.
Shuningdek, moliyaviy holat tahlilida korxona mablag‘larining likvidlililik darajasi, uning to‘lov qobiliyati, aylanma mablag‘laming aylanishi, pul oqimlari, xususiy kapital, asosiy vositalar holatidagi o‘zgarishlar keng ko‘lamda o‘rganiladi.
Moliyaviy holat tahlili natijalari kompleks baholanadi.
Mavzu bo‘yicha tayanch iboralar:

  • kopmleks iqtisodiy tahlil;

  • ishlab chiqarishning muhim iqtisodiy samaradorlik ko‘rsatkichlari;

  • mahsulot ishlab chiqarish va sotish bilan bog‘liq ko‘rsatkichlar;

  • mehnat resurslari samaradorligini ifodalovchi ko‘rsatkichlar;

  • asosiy vositalami tasniflash belgilari;

  • asosiy vositalaming samaradorlik ko‘rsatkichlari;

  • material qaytimi va sig‘imi;

  • gorizontal, vertikal va trendli tahlil;

  • moliyaviy holat bilan bog‘liq muhim samaradorlik ko'rsatikichlari.


Download 1.1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   ...   149




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling