O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi mirzo ulug`bek nomidagi


Download 3.76 Mb.
Pdf ko'rish
bet20/253
Sana22.08.2023
Hajmi3.76 Mb.
#1669088
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   253
Bog'liq
To\'plam 2023 oxirgi. O`zmu

1.BOG’LANGAN QO’SHMA GAPLAR
Teng munosabatdagi sodda gaplarning o’zaro teng bog’lovchilar yoki shu 
bog’lovchilar vazifasidagi vositalar yordamida bog’lanishidan tuzilgan qo’shma 
gap bog’langan qo’shma gap deyiladi. 
For example: At night it snowed thickly, but it was not cold. 
(Kechasi qor qalin yog’di, lekin sovuq emas edi.) 
Tarkibidagi sodda gaplarning o’zaro mazmun munosabatiga ko’ra bog’langan 
qo’shma gaplar quyidagi turlarga bo’linadi. 
1. BIRIKTIRUV munosabatli bog’langan qo’shma gaplar: 
Bunday qo’shma gaplar tarkibidagi sodda gaplar va, hamda, bog’lovchilari, ham, 
-u, -yu, -da yuklamalari yordamida bog’lanadi va payt hamda sabab-natija 
munosabatlarini ifodalaydi, shuning uchun ikkinchi qism oldidan “natijada” so’zini 
keltirish mumkin.[1,24]. 
For example: Olympic training is over and everyone goes home as a result. 
(Olimpia mashg’ulotlari tugadi va natijada hamma uyga ketdi). 
2. ZIDLOV munosabatli bog’langan qo’shma gaplar va tinish belgilarining 
ishlatilishi. 
Bunday gaplar tarkibidagi sodda gaplar o’zaro ammo, lekin, biroq bog’lovchilari 
-u, -yu, -da yuklamalari yordamida bog’lanadi: 
For example: The air opened, but the air was not felt. 
(Havo ochildi, biroq harorat sezilmadi). 


52 
Ba’zan zidlik mazmunini kuchaytirish uchun zidlov bog’lovchisi va bu vazifada 
qo’llangan -u, -yu, -da yuklamasi birga ishlatiladi. 
Masalan: Kechasi qor yog’di-yu, lekin havo unchalik sovimadi. 
Zidlov bog’lovchilari qo’shma gapning ikkinchi qismi boshida qo’llanadi va 
qo’shma gap qismlari vergul bilan ajratiladi. [1,26]. 
3. AYIRUV munosabatli bog’langan qo’shma gaplar va ularda vergulning 
ishlatilishi. 
Bunday gaplardagi sodda gaplar o’zaro ayiruv bog’lovchilari goh…goh, 

Download 3.76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   253




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling