O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi mirzo ulug`bek nomidagi

Iltifoti ozu, zulmi aksarimdin ayrilib. 
Shoirning ishqiy mavzudagi mustaqil muxammaslari qanchalik poetik 
so‘zlardan bezaklangan bo‘lsa, ijtimoiy ruhdagilarigacha bundan begona emas. 
Birgina “Ilm”muxammasining o‘ziyoq fikrimizni yaqqol tasdiqlaydi. Albatta, 
Hayratiy o‘zi maktab ochib, (Ishoqxon Ibratdan o‘rganib) hamqishloqlari 
farzandlarini o‘qitmoqchi armonga aylansa hamki, o‘zi kabi xat-savodli bo‘lishga 
barchani da’vat qiladi. O‘sha davr uchun bu o‘ta dolzarb masala edi. 
 

---

50 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI: 
1. D.Quronov, Z.Mamajonov, M.Sheraliyeva. Adabiyotshunoslik lug‘ati. 
Toshkent, “Akademnashr”. 2013. 196-bet. 
2. Umrzoq Hayratiy. Iste’dod ziyo-press”, Namangan, 2023. 69-bet. 
3. A.Asalayev, V.Rahmonov, F.Musurmonqulov. Badiiy san’at jozibasi. 
Toshkent. “Yangi asr avlodi”. 2005.3-bet. 
4. Yuqoridagi to‘plam 62-bet. 
5. Yuqoridagi to‘plam 68-bet. 
6. A.Fitrat. Tanlangan asarlar. IV jild. - Toshkent: Ma’naviyat, 2006 13-bet. 
 
INGLIZ TILSHUNOSLIGIDA QO’SHMA GAP TASNIFI 
 
https://doi.org/10.5281/zenodo.8138736
  
Abdurahmonova Lobar Zafar qizi 
Mirzo Ulug’bek nomidagi O’zbekiston Milliy Universiteti, 
Xorijiy til va adabiyoti yo’nalishi 1- bosqich talabasi 
Ilmiy rahbar – f.f.n., dotsent O’sarov I.K. 

Annotatsiya: Ushbu maqolada zamonaviy tilshunoslikning qo’shma gap 
tasniflari haqida so’z yuritiladi. Ingliz va o’zbek tillarida qo’shma gap turlari va 
xususiyatlari haqida ma’lumot beriladi. 
Kalit so’zlar: Mazmun va ohang, kesimlik kategoriyasi, mazmuniy va 
intonatsion yaxlitlik, teng va tobe munosabat, tobe komponent, sigmantik 
munosabat, struktur element, substansial lingvistika, diskursiv tahlil. 
Gap uchun muhim belgi bu kesimlik shakli hisoblanadi. Bir kesimlik belgisi, 
mazmun va ohang tugalligiga ega bo’lgan gap sodda gap deyiladi. Kesimlik 
kategoriyasi fikrni shakllantiruvchi uni tinglovchiga yetkazishning eng muhim 
lisoniy omilidir. Kesimlik kategoriyasi mazmun jihatdan ikkiga tasdiq va inkorga 

---

51 
bo’linadi.[4,36] Ikki va undan ortiq sodda gaplarning birikishidan qo’shma gap 
hosil bo’ladi. Qo’shma gaplar tilshunoslikning sintaksis bo’limida o’rganiladi. 
Qismlarining qanday bog’lovchi vosita yordamida bog’lanishiga ko’ra 
qo’shma gaplar uch turga bo’linadi va ular quyidagicha: 
1. Bog’langan qo’shma gaplar. 
2. Ergashgan qo’shma gaplar. 
3. Bog’lovchisiz qo’shma gaplar.