O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi namangan muhandislik-qurilish instituti

dastgohning 
texnik 
tuzilishini 
modellash, 
forma 
tuzilishini 
tasvirlashdan iboratdir. 
2. Dastgohning formal tasnifi strukturasi. 
 
RDB dastgohlari formal tasnifi quyidagilardan tashkil topgan: 
a) dastgohning koordinata-texnologik sxemasi; (KTS) 
b) dastgohning struktura texnologik formulalari; (STF) 
c) dastgohning kombinatsiyalashgan koordinata-texnologik sxemasi; (KKTS) 
d) dastgohning quvvati formulasi. (DQF) 
KTS ishlanayotgan detal va asbobning koordinata o`qlari bilan chegaralangan
tasviri, ishchi va bajaruvchi (qo`zg`aluvchi blok) qismlarning asosiy va yordamchi 
harakatlari va staninaning shartli tasvirini (qo`zg`almas blok) o`z ichiga oladi. 
KTSda barcha asosiy va yordamchi (o`rnatuvchi, bo`luvchi, burovchi) 
harakatlar 
tasvirlanadi. 
KTS 
avzallik 
taraflari 
bu 
ko`p 
o`lchovli 
obyektlarni(dastgohlar) shartli belgilar yordamida tekislikda tasvirlanishidir. 
STF koordinata tizimidagi ko`rinishini anglatadigan dastgohning texnologik va 
kinematik xarakteristikalari va qo`zg`almas blok(QB) stanina ko`rinishi ko`rsatilgan 
ishchi va yordamchi dastgoh qismlari kodlar zanjiridan tashkil topgan tuzilish 
struktura formulasiga asoslanadi. STF qayta ishlanuvchi detalga biriktiriladigan blok 
kodidan boshlanadi. 
KKTS KTSda keyin keladigan dastgohni loyihalash yoki o`rganish bosqichi 
hisoblanadi. KKTSda KTSga qo`shimcha tarzda dastgohning simlari va ularning 
joylashuvi kinematik stukturasi haqidagi ma`lumotlar berilgan bo`ladi. 
DQF quvvat kodlari ketma-ketligi va dvigatel uzatmalari tavsifnomasi, mos 
STF bloklari ketma-ketligigadan tashkil topgan. 
Struktura texnologik modellashtirish usulini qo`llash dastgohni loyihalash 
jarayoni bilan bir vaqtda tipik detalni qayta ishlash texnologik jarayonini ishlab 
chiqish, dastgohni loyihalash jarayonini avtomatlashtirish va RDB dastgohlarni 
o`rganish va analiz qilishni yengillashtirish imkonini beradi. 

---