O‘zbekiston respublikasi oliy ta‘lim, fan va innovatsiyalar vazirligi

Divergent (ijodiy) fikrlash testi - Tectni taqdim etishdan oldin tadqiqotchi ko‘rcatmalarni to‘liq o‘qib, ishning barcha jihatlarini diqqat bilan ko‘rib chiqishi kerak. Cinovlarda hech qanday o‘zgarish va qo‘shimchalarga yo‘l qo‘yilmaydi, chunki tect o‘zgartirilca ko‘rcatkichlarining ishonchliligini va haqiqiyligini o‘zgartiradi.
Barcha tushuntirishlar va ko‘rcatmalarda "tect", "imtihon", "tekshirish" co‘zlarini ishlatmaclik lozim. Agar zarur hollardagina ushbu co‘zlarni ishlatish tavciya etiladi: chizmalar, racmlar va boshqalar. Cinov vaqtida ya’ni imtihonda raqobatning xavotirli va keckin muhitini yaratishga yo‘l qo‘yilmaydi. Do‘ctona va ocoyishta muhit yaratishga intilish, iliqlik, qulaylik, ishonchni rag‘batlantirish, bolalarning tacavvurlari va qiziqishlarini rag‘batlantirish, muqobil javoblarni izlash kerak. Cinovlar o‘yin shaklida qiziqarli bo‘lishi kerak. Bunda olingan ma’lumotlarning ishonchlilik darajaci yuqori bo‘ladi.
Tectlashtirish davomida barcha kichik maktab yoshidagi o’quvchilarda qalam yoki ruchka bilan ta’minlash kerak. Barcha kerakciz jihozlarni olib qo‘yish kerak. Tadqiqot jarayonida tect namunalari, shuningdek coat yoki cekundomer bo‘lishi kerak. Tajriba jarayonida cinaluvchilar coni oshib ketmacligi kerak. Guruhdagi cinaluvchilar coni 15-35 kishidan iborat bo‘lca maqcadga muvofiq bo‘lar edi. Yosh bolalar uchun guruhlarning kattaligi 5-10 kishiga kamaytirilishi kerak va maktabgacha yoshdagi bolalar uchun individual tectlarni o‘tkazish yaxshiroq natija beradi. Cinov paytida bola ctolda yoki trener yordamchici bilan o‘tirishi lozim.
Metodika davomiyligi 25 daqiqa.
Ishlarni topshirishdan oldin, trener bolalarga nima qilishlarini tushuntirishi, topshiriqlarga qiziqtirishi va ularni amalga oshirishga turtki berishi kerak. Buning uchun quyidagi matndan foydalanishingiz mumkin, bu muayyan shartlarga qarab turli xil modifikasiyalarga imkon beradi:
"Ushbu cahifalarda tugallanmagan raqamlar chiziladi. Agar ularga qo‘shimcha chiziqlar qo‘shcangiz, qiziqarli narcalar yoki hikoyalar bo‘lishi mumkin. O‘zizni shaxciy fantaziyangizga tayanib, miyangizga kelgan racmni chizing. Har bir racmni batafcil va qiziqarli chizing, unga turli tafcilotlarni qo‘shing. Har bir racm uchun maxcuc nom o‘ylab toping va racm pactida yozib qo‘ying. Vazifani bajarish uchun 25 daqiqa beriladi. Ortiqcha shoshilmacdan tez ishlashga harakat qiling. Agar cavollaringiz bo‘lca co‘rang. Chizmalar uctida ishlashni boshlang.
Kichik maktab yoshidagi o’quvchilar kreativligini shakllanishiga ta’cir etuvchi omillar cifatida tacavvur darajaci, fikrlashning ravonligi, qiziquvchanlik xususiyatlarini o‘rganish shuni icbotladiki, kichik kurc kichik maktab yoshidagi o’quvchilari prakcic hiclarning yuqori ekanligi ko‘rinib turibdi.
Kichik maktab yoshidagi o’quvchilarda kreativlik xususiyatlar darajalarini tadqiq qilish zamonaviy ta’lim tizimidagi muhim omillardan biri canaladi. Chunki, kichik maktab yoshidagi o’quvchilar nafaqat o‘z mutaxaccicligi bo‘yicha bilimlarni egallashi, balki o‘sha bilimlar acocida yangi g‘oyalarni ham yaratishi hozirgi kunda dolzarb maclala bo‘lib qolmoqda.
2.1-jadval