O'zbekiston respublikasi oliy va 0 ‘rta maxsus t a ’lim vazirligi

Parvarishlash.
O'sish davrida shabdaming har bir o'rimi 2-3 m arotaba 
sug'oriladi, gektariga 600-800 m kub suv sarflanadi (har sug'orishda).
154

---

Ozuqa uchun shabdar gullashning boshida yoki yoppasiga gullaganda 
o'riladi. Kuzda ekilsa urug'i may oyida pishadi, bahorda ekilsa iyun 
oyining ikkinchi yarmida pishadi. U rug'lik uchun ekish me’yori 8 kg, 
agar keng qatorlab ekilsa gektariga 3-5 kg urug' ekiladi, qator orasiga 
ishlov beriladi, 1-2 m arotaba sug'oriladi. U rug' birinchi o'rim idan 
olinadi, gulto'plami yoppasiga yetilganda o'riladi. Don kombaynlarida 
yanchib tozalanadi, keyin o 't tozalaydigan mashinalardan o'tkaziladi.
Morfologiyasi. Ildizi o'q ildiz yaxshi rivojlangan, tuproqning haydalma 
qatlam ida sershoxli bo'ladi. Ildizida havo azotini o'zlashtiradigan 
bakteriyalar yashaydi.
Poyasi
- o'tsim on, mayin, ichi kovak, qirrali, tuksiz, sershox, suvli 
ycrlarcia balandligi 50-100 sm, lalmi yerlarda 40-70 sm ni tashkil poyaning 
pastki qismi binafsha rangda, diametri 5-10 mm bo'ladi.
Bargi
- murakkab, uchqo'shaloq, uzun bandli, bargchalari to 'q yashil 
rangli, teskari tuxumsimon, romb shaklida, cheti arrasimon, ikkita yon 
bargchalari mavjud.
G ulto'plam i-
yarim sharsimon, diametri 1,0-1,5 sm bo'lib, 30-40 ta 
guldnn tashkil topgan. Gulbandining uzunligi 5-7 sm. Gullari mayda, 
rangi oq, pushti, qizil-binafsha rang ko'rinishga ega.
Dukkagi
tuxumsimon, bir urug'li, mayda.
Urug'i
sharsimon, rangi har xil, 1000 ta urug'ning vazni 0,3 -1,8 
g.yovvoyi turlarining urug'i mayda bo'ladi.
Bersim (M isr scb argasi)
Ahamiyati.
Bcrsimdan ko'kat, pichan, silos va senaj tayyorlanadi. 
Pichan tarkibida 9,3 foiz oqsil, 2,39 foiz moy va 46 foiz karbon suvlari 
mavjud. O'zbckistonda sholichilik xo'jaliklarida ko'proq ekiladi. Pichan 
hosili 70-80 s urug' hosil 5-8 s ga ni tashkil etadi.
НЫоц1уи«1. Bersim bahorgi, namscvar, issiqscvar o'simlik bo'lib, urug'i 
6 8" С harorutda unib chiqadi. Maysalari sovuqqa chidamsizdir. Maysasi 
7-8 kunda ko'tinadi. Maysalanishdan 50-60 kun o'tgandan keyin gullaydi.