O’zbekistоn respublikаsi оliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi

 
Sozlar, og’ir va o’rta qumoqlardan iborat komplekslar 
Nomi 
Indeksi 
Soz, og’ir va o’rtacha qumoqlar, qumoqlardan iborat komplekslar 
O 
Qumlardan iborat kichikroq qatlamlar 
Ye 
Yengil qumoqlar, qumoqlar va qumlar, sozlar 
Ye 
Og’ir va o’rtacha qumoq qatlamlardan iborat kichikroq 
O 
Yengil qumoqlar, qumoqlar va ulardan iborat komplekslar 
Ye 
 
Sho’rtoblanish darajasiga ko’ra bo’lish va indekslash: 
Sho’rtoblanish darajasi 
Tuproq xaritasidagi indeksi 
Sho’rtoblanmagan 
1 
Sho’rtoblangan 
2 
Kuchli sho’rtoblangan 
3 
Sho’rtoblar 
4 
 
Tuproqning sho'rlanish darajasi ustki tuzli qatlam holatiga qarab belgilanadi. 
Agar tuproq profili bo'yicha pastki qatlamlarda ham suvda eruvchan tuzlar ko'p 
bo'lsa, uni ham hisobga olish kerak.
Masalan: 0-10 sm. li qatlam kuchsiz sho'rlangan, 70-80 sm. li qatlam kuchli 
sho'rlangan bo'lsa, bu tuproqni kuchsiz sho'rxokli, kuchli sho'rxoksimon deb 
nomlash kerak. 

---

95 
11-jadval 
Sho'rlanish darajasiga qarab sug'oriladigan va sug'orilmaydigan tuproqlar 
quyidagicha indekslanadi: 
Tuproq 
xaritasidagi 
Indeksi 
Sho'rlanish darajasi Quruq 
qoldiq 
miqdori, % 
Xlor miqdori, % 
0 
Sho'rlanmagan 
<0.3 
<0.01 
1 
Kuchsiz sho'rlangan 
0.3-1.0 
<0.3 
<0.01 
<0.01-0.04 
2 
O'rtacha sho'rlangan 
1.0-2.0 
0.3-1.0 
0.01-0.04 
0.04-0.1 
3 
Kuchli sho'rlangan 
2.0-3.0 
1.0-2.0 
0.04-0.1 
0.1-0.3 
4 
Sho'rxok 
>3.0 
>0.3