O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vaziri mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

T 
182. Tafakkur 
shakllari 

 fikrning 
mazmunini 
tashkil 
etuvchi 
elementlarning 
bog’lanish usuli, uning strukturasi (tuzilishi)dir. Tushuncha, 
hukm(mulohaza), xulosa chiqarish - tafakkur shakllaridir. 
183. Takabbur(lik). 

 o‘zini katta oladigan, kibr-havoli. Takabburlik 

1. 
Takabbur bo‘lish. 2. Takabbur odamlarga xos xatti-harakat. 
T.lik 

salbiy axloqiy sifat bo‘lib, boshqalarga kibr-havolik 
b-n munosabatda bo‘lish, ularning tajribasi va manaviy 
boyliklarni mensimaslik, o‘zining jamiyatda tutgan 
o‘rnidan, millatidan mag‘rurlanishni anglatadi. T.lik 

manmanlikning bir ko‘rinishi bo‘lib, kishining o‘zini 
yaxshi ko‘rish va imkoniyatlariga ortiqcha ishonishi 
asosida boshqalarga behurmatlikda bo‘lishini ifodalovchi 
salbiy axloqiy sifat. T.lik 

illat. T.lik kamtarlik va 
odamlarga hurmat sifatlariga ziddir. T.lik kibr, manmanlik, 
mag‘rurlik, 
maqtanchoqlik, 
kekkayish, 
kaltabinlik, 
jamoadan o‘zini yuqori qo‘yish, boshqalardan ustunligini 
namoyon etish kabi illatlar yig‘indisidan iborat.
184. Tamoyil 

 yo’nalish, tendentsiya, moyillik. 
185. Taraqqiyotning 
o’zbek modeli 

 jamiyatning tadrijiy rivojlanish kontseptsiyasi sifatida. 
Ijtimoiy rivojlanishning o’zbek modeli insoniyatning 
rivojlanish borasidagi ilg’or tajribasiga, milliy davlatchilik 
tajribalarimizga va xalqimiz mentalitetiga tayanadi. 
186. Tarbiya 

 avlodlararo ijtimoiy-tarixiy hayotiy tajribani uzatishga 
xizmat qiladigan ijtimoiy funksiya; 2) ijtimoiy institutlar 
(oila, tarbiya va talim muassasalari, madaniyat muassasalari, 

---

540 
ijtimoiy, siyosiy va boshqa tashkilotlar, siyosiy partiyalar, 
diniy muassasalar, davlat tuzilmalari, ommaviy axborot 
vositalari va boshqalar) tasiri ostida inson subektiv — 
shaxsiy va manaviy dunyosini shakllantirish, qaror toptirish, 
boyitish 
va 
takomillashtirishning 
aniq 
maqsadli 
yo‘naltirilgan, tizimlashtirilgan va ongli jarayoni.