O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o’zbek tili va adabiyoti universiteti


Download 0.76 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/6
Sana14.12.2022
Hajmi0.76 Mb.
#1005480
  1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Zohirova Shaxrizoda Bolalar adabiyoti




O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS 
 TA’LIM VAZIRLIGI 
ALISHER NAVOIY NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT O’ZBEK 
TILI VA ADABIYOTI UNIVERSITETI
 
 
 
 
 
 
 
 
Ona tili va adabiyot fakulteti O’zbek tili va adabiyoti yo’nalishi 
1-bosqich 110-guruh talabasi Zohirova Shaxrizodaning Bolalar 
adabiyoti fanidan tayyorlagan
REFERATI
Mavzu: Istiqlol davri o’zbek bolalar adabiyotiga nazar 
Toshkent 2022 



Mavzu: Istiqlol davri O’zbek bolalar adabiyotiga nazar 
Reja: 
1. Istiqlol davri bolalar adabiyotining o’ziga xos xususiyatlari
2. Hamza Imomberdiyev va Kavsar Turdiyeva asarlari tahlili
3. 
Dilshod Rajabov va Abusaid ko’chimov asarlari tahlili 
Xulosa
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 



Istiqlol davri bolalar adabiyotining oziga xos xususiyatlari
 
Mustaqillik davri ozbek adabiyoti hayotni organish-bilishning badiiy vositasi 
sifatida muhim ahamiyat kasb etadi. U zamondoshlar, jumladan, yosh avlodning 
ruhiy holatini teran tadqiq etishga, fikr doirasini kengaytirishga, his va 
tushunchalarining shakllanib, voqelikka togri munosabatda bolishga davat etayotir. 
Bugungi adabiyot tom manoda hayot darsligiga aylanayotgani shu jihatdan etirofga 
sazovor. 
Ozbekiston 
Respublikasining 
birinchi 
Prezidenti 
I.A.Karimov 
mustaqillikning ilk yillaridayoq jamiyat taraqqiyoti, ravnaqi uchun ma’nan va 
jismonan soglom avlod tarbiyalash masalasini kun tartibiga qoydi. Zero, har bir oqil 
insonning va jamiyatimizning muqaddas vazifasi, aytish mumkinki, umrining 
manosi qobil farzandlar ostirish, ularni ham jismoniy, ham manaviy jihatdan 
mukammal qilib tarbiyalash, kamolini korish, ota-onasiga, Vataniga sadoqatli 
kishilar etib voyaga yetkazishdan iboratligi haqidagi takidlar bejiz emasdi. Chindan 
ham mustaqillik davri bolalar adabiyotining mazmun va mohiyatidagi tub burilish 
yaqqol kozga tashlanadi. Bunda yosh qahramonlar xarakteri tahlili masalasiga 
alohida etibor qaratilishi, shakl va mazmun jihatdanda yangi tamoyillar kasb eta 
borgani yorqin korina boshladi. Milliy bolalar matbuoti ham mavzu material, 
goyaviy- badiiy jihatdan osib, bolalar ijodkorligi 
namunalari koproq 
ommalashtirilayotgani takidga loyiq. Shu bilan birga yangi asr kichkintoylarining 
qiziqishlari, ruhiy, ma’naviy olami, ularning ijtimoiy hayotga munosabati masalalari 
aks etgan asarlar tahlili orqali oquvchilarda axloqiy-ma’rifiy, ijtimoiy-siyosiy 
tarbiyani shakllantirishga ahamiyat berilayotgani diqqatga sazovor. Binobarin
istiqlol davri ozbek bolalar adabiyotida jamiyat taraqqiyoti bilan bogliq mavzu 
talqinlari ustuvorligi (S.Barnoyev, E.Malikov, T.Malik asarlarida); kichkintoylar va 
bolalar felatvoridagi xarakter xususiyatlarning hajviy-yumoristik, fantastik, 
sarguzasht ifodasi (X.Toxtaboyev, A.Obidjon ijodida); bolalar va osmirlarning 
murakkab ruhiyat olami (psixologizm) teran aks etgan asarlar, qolaversa, tabiat va 
jamiyat muammolari falsafiy talqin etilayotgan badiiy ijod namunalari (N.Fozilov, 
M.Azam, A.Obidjon, T.Adashboyev asarlari) yarq etib kozga tashlanadi. Bunda 



asrimiz boshlaridayoq bolalar asarlarining goyaviy-badiiy, axloqiyma’rifiy, falsafiy 
va psixologik jihatdan monografik tahliliga oid salmoqli tadqiqotlar, risola hamda 
adabiy-tanqidiy maqolalarning vujudga kela boshlagani muhim hodisa boldi. 
Adabiyotshunos olimlar ozbek bolalar adabiyoti tarixi va muammolarini yangicha 
tafakkur, istiqlol mafkurasi nuqtayi nazaridan organish joizligini asoslab berdilar. 
Istiqlol davri yangi bolalar adabiyotining maydonga kelishiga 80-
yillarning ikkinchi yarmi katta ta’sir korsatgani bejiz emas. Ayni shu 
davrda bolalar adabiyotimiz tom manodagi haqiqatga tik boqadigan 
adabiyotga aylandi, yosh avlodni erksevarlik tuygulari ruhida 
tarbiyalashda ilk qadamlarini qoydi. Bu ishga badiiy soz qudrati bilan 
hissa qoshib kelayotgan istedodli yozuvchilarning yangi avlodi yetishib 
chiqqanligi 
etirofga 
sazovor. 
Yani, 
nafaqat 
Anvar 
Obidjon, 
T.Adashboyev, Miraziz Azam, R.Tolipov, S.Barnoyev singari 
professional adib va shoirlarning ozgacha talqin hamda yonalishdagi ijod 
namunalari balki Q.Otayev, H.Imonberdiyev, K.Turdiyeva, Abdurahmon 
Akbar, Dilshod Rajab, Rustam Nazar, Vali Ahmadjon, S.Inoyatov, Qozi 
Ismoil, Zafar Isomiddin, Erpolat Baxt kabi ijodkorlarning bolalar 
adabiyotiga yangi havo olib kirishlari bilan etibor qozondi.

Download 0.76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling