O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi I. K. Umarova. G. Q. Salijanova

 
8.2. Drеnеjlаsh. G‘аlvirlаrdа, kоvshli elеvаtоrlаrdа, 
 mехaniq klаssifikatorlarda suvsizlаntirish 
Drenajlash orqali suvsizlantirish.Drenajlash deb donali mahsulotlardan suvli 
og‘irlik kuchi ta’sirida suvsizlantiriluvchi mahsulot va g‘ovak to‘siq orqali tabiy 
filtrlanishiga aytiladi. Drenajlashsuvsizlantiruvchi kovshli elevatorlarda, elaklarda, 
klassifikatorlarda, bunkyerlarda va drenajlash omborxonalarida amalga oshiriladi.
Suvsizlantiruvchi kovshli elevatorlarcho‘ktirish mashinalariga, yuvuvchi 
tarnovchalarga o‘rnatiladi. Suv satxidan yuqorida joylashgan kovshlarda suv mahsulot 
va uning devorlaridagi teshiklar orqali filtrlanadi. Elevatorning o‘ki gorizontga nisbatan 
60-70
0
ga kiya holda o‘rnatilgan. Yuљoridagi kovshlardan okib tushayotgan suv pastki 
kovshlarga tushmasligi kerak. Kovshli elevatorlarda suvsizlantirilgan mahsulotlarning 
namligi 3sh % gacha va mahsulotlarning yirikligi va suvsizlantirish vaqtiga bog‘liq.
Suvsizlantiruvchi elaklartrapetsiadal kesimli latun yoki po‘lat simlardan 
tayyorlangan teshikli to‘rdan iborat. Teshiklarning kengligi: 0,25; 0,5; 0,75 va 1 mm 
ko‘zg‘almas elaklar ko‘zg‘aluvchi elaklarda mahsulotni suvsizlantirishdan oldin suvni 

---

280 
qisman chetlashtirish uchun ko‘llaniladi. Qo‘zg‘almassuvsizlantiruvchi to‘r yassi yoki 
yoysimon ko‘rinishda bo‘lishi mumkin (8.1-rasm). 
8.1.-rasm.Yoysimon elak 
Suv elak ostida yig‘iladi va texnologik jarayonga jo‘natiladi, mahsulot esa 
tarnovcha orqali ko‘zg‘aluvchi suvsizlantiruvchi elaklarga uzatiladi. Suvsizlantirish 
uchun tez yurar tebranuvchi, vibratsion va rezonansli elaklar ishlatiladi. 
Qo‘zg‘aluvchi suvsizlantiruvchi elaklarda mahsulot yirik bo‘laklaridan shlam va 
loyli zarrachalarni chetlashtirish uchun qo‘shimcha tarzda suv bilan yuviladi va bu narsa 
mahsulot namligini pasaytiradi. Yirik ko‘mirli boyitmalarning namligi elaklarda 
suvsizlantirilgandan keyin 6 dan 9 % bo‘ladi.