O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. E. Mamarajabov, sh sh. Adinayev, R. A. Razzokov

Ikkinchi bob bo`yicha savol va topshiriqlar 
1. Mikroprosessorlar haqida asosiy tushunchalar 
2. Markaziy prosessor, arifmetik – mantiqiy qurilma. 
3. Berilgan va adreslar shinasi; registrlar; buyruqlar hisoblagichi; 
4. Kesh xotira, uning vazifalari
5. Mikroprosessor tarixi va uning turlari
6. Mikroprosessor ishlab chiqarilish tarixi,

---

117 
7. Hisoblash sistemasida bir necha parallel prosessorlar. ko’p prosessorli 
kompyyuterlar haqidagi ma’lumot.
8. Mikroprosessor turlari, Intel, Intel Celeron,
9. VIA, NVIDIA, Elbrus, Philips, Hitachi, Sun, AMD Athlon va boshqalar. 
10. Mikroprosessorning tuzilishi. 
11. Boshqarish qurilmasi, Buyruqlar registri, buyruqlar registri bloki, Operasiyalar 
deshifratori,
12. Mikrodasturlarni doimiy saqlash qurilmasi (PZU).
13. Impuls operasiyalar deshifratori,
14. Berilganlar, adreslar, instruksiyalar, kodli shinalar 
15. Operativ xotira 
16. Mikroprosessorli xotira.
17. Arifmetik mantiqiy qurilma 
18. Tezkor xotira 
19. Xotiraning tezkor yacheykalari. Boshqarish sxemasi. 
20. Registrlar va ularning turlari, vazifalari, tasnifi. 
21. Umumiy foydalanuvchiga mo’ljallangan registrlar 
22. Segment registrlari, Xolat va boshqaruv registrlar. 
23. Testli registrlar 
24. Pentium mikroprosessorlarida registrlar bloki. 
25. Segment registrlar, Soprosessor registrlari 
26. Mikroprosessorning sistemali registrlari 
Ikkinchi bob bo`yicha test topshiriqlari 
1. i8080 mirkoprotsessorining tezligi 
qanday? 
A. 2 MGts 
B. 3 MGts 
C. 4 MGts 
D. 5 MGts 
2. i8088 mirkoprotsessori qachon ishlab 
chiqilgan?
A. 1979 yilda
B. 1974 yilda
C. 1972 yilda
D. 1971 yilda

---

118 
3. i8088 mirkoprotsessorlari qanday 
chastota tezlik bilan ishlagan? 
A. 4,77 MGts 
B. 1,77 MGts 
C. 2,77 MGts 
D. 3,77 MGts 
4. i8086 da necha razryadli shina 
mavjud? 
A. 16
B. 8 
C. 4 
D. 32 
5. i80286 modelidagi mirkoprotsessor 
qachon ishlab chiqilgan?
A. 1982 yilda 
B. 1972 yilda
C. 1974 yilda
D. 1976 yilda 
6.i80286 modelidagi mirkoprotsessori 
qanday tezlik bilan ishlagan? 
A. 8 MGts 
B. 4 MGts 
C. 2 MGts 
D. 16 MGts 
7.i80386DX qachon ishlab chiqilgan? 
A. 1985 yilda
B. 1982 yilda
C. 1984 yilda
D. 1987 yilda 
8.i80386DX mirkoprotsessori necha 
razryadli?
A. 32 
B. 16 
C. 8 
D. 4 
9.MMU nima?
A. Memory Management Unit 
B. Motherboard Management Unit 
C. Member Management Unit 
D. Many Management Unit 
10.i80386 mirkoprotsessori 
protsessorlarining operativ tezligi 
qanday?
A. 6 MIPS 
B. 5 MIPS 
C. 4 MIPS 
D. 8 MIPS 
11.Mikroprotsessorlarning 
regestrli 
arxitekturasiga 
xos 
tushunchalar 
keltirilgan qatorni toping ? 
A. Ixtiyoriy ma'lumotni yozish va 
tanlashga mo’ljallangan xotira 
maydonini yaratish imkoniyatini 
beradi;
B. tartiblanganketma-ketlikdagi 
ma'lumotlarni yozish va tanlashga 
mo’ljallangan xotira maydonini 
yaratish imkonini beradi;
C. yuqori ishlash tezligini 
ta'minlaydi va ishchi registr 
hamda steklarda katta 
informatsion xajmni tashkil 
qiladi;
D. yuqori tezkorlikni ta'minlab 
sekundiga bir necha million 
operatsiya bajaradi 

---

119 
12.Mikroprotsessorlarning stekli 
arxitekturasiga xos tushunchalar 
keltirilgan qatorni toping? 
A. tartiblangan ketma-ketlikdagi 
ma'lumotlarni yozish va tanlashga 
mo’ljallangan xotira maydonini 
yaratish imkonini beradi; 
B. Ixtiyoriy ma'lumotni yozish va 
tanlashga mo’ljallangan xotira 
maydonini yaratish imkoniyatini 
beradi;
C. yuqori tezkorlikni ta'minlab 
sekundiga bir necha million 
operatsiya bajaradi; 
D. yuqori ishlash tezligini 
ta'minlaydi va ishchi registr 
hamda steklarda katta 
informatsion xajmni tashkil 
qiladi;
13.Mikroprotsessorlarning tezkor 
xotiraga yo’naltirilgan arxitekturasiga 
xos tushunchalar keltirilgan qatorni 
toping ? 
A. yuqori ishlash tezligini 
ta'minlaydi va ishchi registr 
hamda steklarda katta 
informatsion xajmni tashkil 
qiladi;
B. Ixtiyoriy ma'lumotni yozish va 
tanlashga mo’ljallangan xotira 
maydonini yaratish imkoniyatini 
beradi;
C. tartiblanganketmaketlikdagima'lu
motlarni yozish va tanlashga 
mo’ljallangan xotira maydonini 
yaratish imkonini beradi;
D. yuqori tezkorlikni ta'minlab 
sekundiga bir necha million 
operatsiya bajaradi; 
14.Djon Fon Neyman arxitekturasiga xos 
tushunchalar keltirilgan qatorni toping? 
A. boshqaruv bloki, arifmetik-
mantiqiy qurilma, xotira, kiritish 
va chiqarish qurilmalaridan 
tashkil topgan; 
B. Ixtiyoriy ma'lumotni yozish va 
tanlashga mo’ljallangan xotira 
maydonini yaratish imkoniyatini 
beradi;
C. tartiblangan ketma-ketlikdagi 
ma'lumotlarni yozish va tanlashga 
mo’ljallangan xotira maydonini 
yaratish imkonini beradi;
D. yuqori ishlash tezligini 
ta'minlaydi va ishchi registr 
hamda steklarda katta 
informatsion xajmni tashkil 
qiladi;
15.i486DX mikroprotsessor qachon 
ishlab chiqilgan?
A. 1989 yilda 
B. 1983 yilda 
C. 1985 yilda 
D. 1987 yilda 
16.i486DX mikroprotsessori necha 
razryadli?
A. 32 
B. 16 
C. 64 
D. 8 

---

120 
17.Flash-xotira nima ? 
A. kompyuterga tushgan barcha 
axborotni qayta ishlashga xizmat 
qiladi. Uning xajmi qanchalik 
katta bo’lsa, kompyuter 
shunchalik murakkabroq dasturni 
va yanada yuqori tezlik bilan 
bajarishga imkoni beradi. 
B. kompyuterni ishga tushirish va 
klaviatura, portlarni va boshqa 
komponentlarni boshqarish
uchun ishlatiladi; 
C. bu kompyuterdagi turli qurilmalar 
o’rtasida elektr energiyasini 
uzatish uchun mo’ljallangan 
parallel simlar to’plami. 
D. engil qayta dasturlanadigan xotira. 
Flash-xotiraning modullari yoki 
kartalari ona plataning 
raz'emlariga to’g’ridan-to’g’ri 
o’rnatiladi.
18.i486SX modelida taktik chastotasi 
qanday?
A. 20 MGts 
B. 12 MGts 
C. 8 MGts 
D. 16 MGts 
19.Pentium mikroprotsessori qachon 
ishlab chiqilgan?
A. 1993 yilda
B. 1992 yilda
C. 1991 yilda
D. 1989 yilda 
20.Pentium mikroprotsessorini tashqi 
shinasi necha razryadli? 
A. 64 
B. 32 
C. 16 
D. 8 
21.Pentium Pro mikroprotsessori qachon 
ishlab chiqilgan?
A. 1995 yilda
B. 1994 yilda
C. 1992 yilda
D. 1991 yilda 
22.Protsessorning razryadligi nima? 
A. Razryadligi. Ko’pincha 
kompyuterning ishlash tezligini 
belgilaydi, kompyuterdagi har bir 
operatsiya muayyan sondagi 
taktlar hisobiga bajariladi. 
Zamonaviy protsessorlar uchun 
takt chastotasi 1300 MGts va 
undan yuqorini tashkil qiladi.
B. Razryadligi. Bir razryad 1 bit 
axborotga (1, yoki 0) to’g’ri 
keladi. Agar kompyuter bir taktli 
impulsda 8 bit axborotga murojaat 
qila olsa, u holda protsessor 8-
razryadli, agar 32 bit axborotga 
murojat qila olsa, u protsessor - 
32-razryadli deyiladi.
C. Razryadligi. Bir razryad 1 bayt 
axborotga (1, yoki 0) to’g’ri 
keladi. Ko’pincha kompyuterning 
ishlash tezligini belgilaydi, 
kompyuterdagi har bir operatsiya 
muayyan sondagi taktlar hisobiga 
bajariladi.
D. Razryadligi. Bir razryad 1 bit 
axborotga (1, yoki 0) to’g’ri 
keladi.

---

121