O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muxandislik-texnologiya instituti

Gurunchning sifat ko’rsatkichlari me’yori 
 
 
Ko’rsatkichlar  nomi 
Oqlangan va sayqallangan 
Singan 
gurunch 
oliy 
birinchi 
Ikkinchi 
A’lo sifatli yadro, % dan kam 
emas 
Shundan:  
Singan gurunch, % dan ortiq 
emas  
Saraygan sholi donlari, % dan    
ortiq emas                      
Glyutinoz (yopishqoq) donlar, % 
dan ortiq emas                      
Oqartirilmagan donlar, % dan     
ortiq emas                       
Begona aralashmalar, % dan ortiq 
emas  
Shundan: 
Mineral aralashmalar, % dan ortiq 
emas 
Gul qobiqlari, % dan ortiq emas   
 
99,7 
 
 
4 
 
0,5 
 
1,0 
ruxsat 
etilmaydi 
 
0,2 
 
 
0,05 
ruxsat 
etilmaydi 
 
99,2 
 
 
9 
 
2,0 
 
2,0 
0,2 
 
 
0,4 
 
 
0,05 
 
0,05 
 
98,7 
 
 
13 
 
8,0 
 
5,0 
0,3 
 
 
0,5 
 
 
0,05 
 
0,05 
 
98,2 
 
 
- 
 
- 
 
- 
- 
 
 
0,8 
 
 
0,1 
 
0.05 
 
 Suli  yormasi.  Suli  yormasiga  qo’yiladigan  standart  talablariga  javob  bera 
oladigan  suli    doniga  ishlov  berish  yo’li  bilan  suli  yormasi  olinadi.  Ishlov  berish 
usuliga ko’ra suli yormasi quyidagi turlarga bo’linadi: 
    1. Sinmagan bulangan suli  yormasi bulangan suli  donidan olinadi  yoki   yorma 
bulab olinadi. Bu turdagi yorma silliqlangan bo’lishi kerak. 
    2.  Pachoqlangan  (plyuщen)  suli  yormasi  silliqlangan,    bulangan  va  singan 
yormadan olinadi. 
Suli yormasining yuqoridagi bu ikki turi sifat ko’rsatkichlariga qarab oliy va 
birinchi navli bo’ladi. 
Suli yormasining sifat me’yorlari GOST 3034-59 da o’z aksini topgan. 
Bundan  tashqari  sanoatda  suli  bodroqlari  (xlopya)  “Gerkules”ham  ishlab  
chiqariladi.  “Gerkules”  oqlangan    suliningoliy  navidan  bulash,  ezish  va  quritish 
yuli  bilan  olinadi.  “Gerkules”  suli  bodroqlarining  sifat  ko’rsatkichlari  maxsus 
standartlarda ko’rsatilgan. 
Suli yormasining barcha turlari va navlari, shuningdek “Gerkules” bulangan 
suli  yormasiga  xos  hid  va  muayyan  me’yordagi  ta’mgaega  bo’lishi  kerak.  Uzoq 
saqlashga  mo’ljallangan  suli  yormasiningnamligi  12,5%  dan  ortiq  bo’lmasligi  va 
joriy iste’mol etiladigansuli yormasining namligi 14% dan oshmasligi, shuningdek 
“Gerkules” suli bodroining namligi 12% dan oshmasligi talab etiladi. 
Suli  bodroqlari  “Gerkules”  va  suli  yormalari  navini    belgilovchi  sifat 
ko’rsatkichlari 8-jadvalda berilgan. 

---

 
123 
To’la qimmatli oqsil miqdorining ko’pligi va  yuqori ozuqaviy qiymatga ega 
bo’lgan suli yormasi boshqa yormalardan shu xususiyatlariga ko’ra alohida ajralib 
turadi.  Ammo  suli  yormasi    uzoq    vaqtdavomida  pishadi  va  qaynatishda  hajmi 
unchalik kattalashmaydi. Bulash va ezish singari texnologik usullarni qo’llash suli 
yormasiningiste’mol qiymatini oshiradi. 
8-jadval.