O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi termiz davlat universiteti geografiya kafedrasi

MAVZU: SHIMOLIY MUZ OKEANI 
REJA: 
1. Okeanning geografik o'rni. 
2. Okean suvining harorati. 
3. Okeanning organik dunyosi. 
 
Adabiyotlar: 
1. A.Kozokov, «Okeanlar tabiiy geografiyasi» Toshkent «Ukituvchi» nashriyoti 1992 
yil. 
2. A.Kozokov, X.Ma'sudov. «Materiklar va okeanlar tabiiy geografiyasi kursidan 
amaliy mashgulotlar va mustakil ishlar». Toshkent «Ukituvchi» nashriyoti 1992 yil. 
Shimoliy muz okeani. Materik organik dunyosi. Materikda halqlar. Shimoliy
muz okeani maydoni 13,1 mln km2 dunyo okeani suvning 1 % ni shu okeanda 

---

88 
joylashgan suv sho'rligi 32 % yilning uzoq vaqtida muz bilan qoplanib yotadi. 
Okeanga nisbatan sayoz bo'lib eng chuqur joyi 5440 metrni tashkil etadi. Suv osti 
rel'yefida asosan 4 ta botiq mavjud, bular Kanada Artika Makarova Amundsen va 
Nansen botiqlari bo'lib ular bir-birlari bilan ajralib turadi. Lamanosiv Mendeleyev 
Urta okean tizmasi va Gakkeliya tizimlari bilan ajralib turadi. Lamanosiv nomidagi 
tizma Grelandiyadan to Novaya sibir oroligacha shimoliy qutb orqali o'tib okeanni
ikki qismga ajratadi. Okeanda sohil bo'ylab 1000 km dan ortiq masofada materik
sayozligi mavjud va sohillarida juda ko'p orollar joylashgan okean g'arbida sharqiy 
Grelandiya va Labrodor sovuq oqimlari mavjud bo'lib ular atlantika okeani
tomoniga harakat qiladi. Shimoliy muz okeani tmomnidan esa Golfisttrum iliq 
oqimining taromog'i Norvegiya iliq oqimi Shpisdbergen va Nort Kamp iliq oqimi 
kirib keladi. Okean tarkibiga kiruvchi dengizlar materiklarning shimoliy va sharqiy
hududlarini ancha parchalab o'yib kirgandir. 
Savol: 
1.Materik iqlimi qanday shakillanadi? 
2. Materikda organik turlar qanday tarqalgan?
MAVZU: XIND OKEANI 
REJA: 
1. Okeanning geografik o'rni. 
2. Okean suvining harorati. 
3. Okeanning organik dunyosi.