O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent kimyo-texnologiya instituti shahrisabz filiali «oziq-ovqat va funksional oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarishda mahalliy xom ashyo resurslaridan foydalanish

“Oziq-ovqat va funksional oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarishda mahalliy xom ashyo resurslaridan foydalanish 
muammolari” ilmiy-amaliy anjumani Shahrisabz-2022 yil 22-23 aprel 
251 
Ko‘katdan tayyorlangan salat esa organizmni turli toksin va zaharli modda hamda chiqitlardan 
tozalaydi. 
Ismaloq nastoykasi sil bilan og‘rigan bemorlarga yaxshi ta’sir ko‘rsatadi. 
Ko‘kat tarkibidagi rutin sodasi kapillyarlar devorini mustahkamlaydi, ularni qayishqoq qiladi. 
Gipertoniklarning esa qon bosimini me’yoriga keltiradi. 
Ismaloq immunitetni ham oshirib, yuqumli kasalliklarga chalinish ehtimolini kamaytiradi. 
Undan tayyorlangan taom metabolik jarayonlarni tartibga soladi, turli organ va to‘qimalardagi 
kislorod almashinuvini yaxshilaydi. 
Ismaloq tarkibidagi kalsiy va boshqa bir qator nutriyentlar suyak to‘qimalarini mustahkamlaydi, 
tayanch-harakat tizimi xastaliklarini davolaydi. 
Tabiblar undan gemorroyni davolashda ham foydalanishgan. Buning uchun yangi siqib 
chiqarilgan ismaloq sharbatiga teng miqdorda bodom yog‘i qo‘shib, tayyor ichimlikni bir kunda 6 
marotaba ichish lozim. Bir martalik me’yor — 40 ml. 
Ismaloq tarkibidagi bir qator foydali elementlar asab tizimini me’yoriga tushiradi, tushkunlik va 
nevrozning oldini oladi. 
Mazkur ko‘katdan tayyorlangan taom uyqusizlikning oldini oladi. 
Barglarida mavjud lyutein, xlorofill hamda karotinoidlar ko‘z pardasini tiklab, ko‘rish qobiliyatini 
yaxshilaydi. 
Ismaloq erkaklarning reproduktik salomatligiga ham ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. 
Ismaloq temir va kaltsiyga juda boy, ammo bu mikroelementlarning organizm tomonidan so'rilishi 
nazariy jihatdan fitik kislota va ayniqsa, ismaloq barglarida har qanday sabzavotlarga qaraganda ko'proq 
bo'lgan oksalatlar tomonidan to'sqinlik qiladi. Kimyoviy Og'irligiga qarab, ismaloq eng to'yimli 
sabzavotlardan biridir. Uning moddalarning o'zaro ta'sirining nazariy modellariga ko'ra, normal 
sharoitda (og'ir gipokalsemiya bo'lmasa) tana ismaloq tarkibidagi kaltsiyning 5% dan ko'p bo'lmagan 
qismini o'zlashtira oladi [3]. Barcha sabzavot va mevalar ichida ismaloq kaltsiyning eng kam biologik 
mavjud manbai hisoblanadi [4]. 
Saqlash va foydalanish 
Yosh ismaloqni xom shaklda salatlar va sho'rvalarda iste'mol qilish mumkin, kattaroq, qo'pol 
barglarni bug'da pishirish, qovurish va qovurish mumkin. Sovutgichda ham ismaloq barglari sakkiz 
kundan ortiq saqlanmasligini yodda tutish kerak: bu davrning oxiriga kelib, ular vitaminlarning ko'p 
qismini yo'qotadilar. 
Oziqlanish xususiyatlarini uzoqroq (8 oygacha) saqlab qolish uchun ismaloqning yangi barglari 
presslanadi yoki to'plarga o'raladi, so'ngra muzlatiladi. Eritgandan so'ng, ismaloq qaynatiladi yoki 
boshqa sabzavotlar, qo'ziqorinlar yoki donlar bilan qovuriladi Hozirgi[5]kunda o’zimizni kundalik 
hayotimizdan ham olib qaraganimizda hamma narsalar doriga borib taqaladi
Shuning uchun hozir biz yoshlarning oldimizga quygan katta maqsadimizdan bittasi bu funksional 
oziq ovqat aptekalarini ochishdir hozirgi kunda bu aptekalar o’zbekistona rivojlanmagan bulib asta sekin 
zamon zayli bilan biz yoshlar bu aptekalarni qurib albatta odamlarni dardiga shifo buladigan dorivor 
o’simliklardan dorilar tayyorlab odamlarIsmaloq — anemiyani davolaydi va immunitetni yaxshilaydi