O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’limvazirligi

Pedagogik texnologiyalar

Pedagogik texnologiya - bu e’lon qilingan psixologik va pedagogik munosabatlarga asoslangan holda, ta’lim jarayonida muntazam ravishda qo’llaniladigan ta’lim va tarbiya vositalarining shakllari, usullari, usullari, uslublarining maxsus to’plarnidir. Bu bolani rivojlantirish, o’qitish va tarbiyalash jarayonlariga ta’sir o’tkazish usullaridan biridir.

Har qanday texnologiya u yoki bu tarzda ilmiy g’oyalarni, qoidalarni,nazariyalarni amalda amalga oshirishga qaratilgan. Shu sababli, pedagogik texnologiya fan va amaliyot o’rtasida oraliq pozitsiyani egallaydi.
Pedagogiktexnologiyalar har xil asoslarda farq qilishi mumkin:
- vujudga kelish manbasigako’ra (pedagogik tajriba yoki ilmiy kontseptsiya asosida);
- maqsad va vazifalargamuvofiq (bilimlarni shakllantirish, shaxsiy fazilatlarni tarbiyalash, individualliknirivojlantirish);
- pedagogik imkoniyatlariga ko’ra vositalar;
- u o’qituvchining texnologiya yordamida bajaradiganfunktsiyalariga ko’ra (diagnostika funktsiyalari, ziddiyatli vaziyatlarni boshqarish funktsiyalari);
- pedagogik jarayonning qaysi tomoniga qarab ma’lum birtexnologiya "xizmat qiladi" va boshqalar.
Asosiy pedagogik texnologiyalar:
- An’anaviy o’qitish;
- Fenomenologik yondashuv;
- Interfaol yondashuvlar;
- Rivojlantiruvchi trening;
- O’yinni o’rganish;
- Muammoli o’rganish;
- Evristik o’rganish;
- Dasturlashtirilgan ta’lim;
- Kontekstli o’rganish;
- Faol o’rganish;
- Didaktik evristika.
Tushuntirish - illyustrativ (an’anaviy, informatsion, oddiy) o’qitish - o’qituvchi, qoida tariqasida, vizualizatsiya ishtirokida og’zaki tushuntirish orqah ma’lumotni tayyor shaklda uzatadigan o’qitish turi; o’quvchilar uni idrok etadilar va ko’paytiradilar.
Dogmatik ta’lim - bu ma’lumotni isbotsiz olishga asoslangan ta’lim turi. Muammoli ta’lim - bu trenerning rahbarligi ostida o’quvchilarning mustaqil izlash faoliyati ta’lim muammolarini hal qilish uchun tashkil etiladigan mashg’ulot turi bo’lib, ular davornida yangi bilim, ko’nikma va malakalarni shakllantiradi, qobiliyatlarni, faollikni, qiziqishni rivojlantiradi, bilim, ijodiy fikrlash va boshqa muhim fazilatlar.
Rivojlantiruvchi ta’lim - bu o’quvchilarning optimal rivojlanishini ta’rninlaydigan ta’lim turi. Etakchi rol nazariy bilimlarga tegishli bo’lib, ta’lim tez sur’atlarda va yuqori darajada quriladi, o’quv jarayoni ongli, maqsadga muvofiq va tizimli ravishda amalga oshiriladi, o’rganish muvaffaqiyatiga barcha talabalar erishadilar. Evristik ta’lim - bu muammoli va rivojlantiruvchi ta’limning asosiy tamoyillariga asoslangan va ma’lum bir ta’lim makonida shaxsiy ta’lim traektoriyasini qurish va o’z-o’zini anglash orqali talabaning rivojlanish muvaffaqiyatini o’z zimmasiga olishga asoslangan ta’lim turi.
Shaxsiy yo’naltirilgan ta’lim - bu har xil o’quvchiga o’ziga xos bilim xususiyatlariga ega bo’lgan ta’lim dasturlari va o’quv jarayoni yo’naltirilgan ta’lim turi. Kompyuter ta’lirni- bu kompyuterni boshqarish va o’qitish dasturida mujassam bo’lgan o’quv va o’quv faoliyatini dasturlash asosida olib boriladigan mashg’ulot turi, bu individualizatsiya darajasini oshirishga, jarayonni personifikatsiyalashga, assirnilyatsiya qilish sifati bo’yicha maqbul teskari aloqa orqali o’qitishga imkon beradi. ta’lim mazmuni.
Modulli o’qitish - bu ta’lim ma’lumotlarining rninimal didaktik birligiga ko’p funktsionallik beradigan ta’lim turi - ta’lim mazmunini yaxlit o’zlashtirishni ta’rninlaydigan modul.
Masofaviy o’qitish - bu ta’lim mazmunini o’zlashtirish uchun rninimal vaqt va o’quv jarayonini axborotlashtirish sharoitida individual, mustaqil ishlashning maksimal rniqdori bilan o’quv maqsadiariga erishishga imkon beradigan ta’lim turi. Disiplinlerarasi o’qitish - bu intellektual fanlarni amalga oshirishga asoslangan va bir-biriga bog’liq bo’lgan bilim sohalaridagi predmet aloqalari doirasida qurilgan birlashtirilgan akadernik fanlarni o’rganishga asoslangan ta’lim turi.