O‘zbekiston respublikasi sportni rivojlantirish vazirligi jismoniy tarbiya va sport bo‘yicha mutaxassislarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti

Tezroq, meni tushirib yuborma 
Bolalar 6—10 tadan bo‘lib qum solingan xaltani boshga yoki qo‘llarni oldinga 
uzatib, kaft ustiga qo‘yib, u yoqdan bu yoqqa yugurib o‘tadilar, bunda bir-
birlaridan o‘zib o‘tishga harakat qiladilar. 
 
Juft-juft bo‘lib yugurish 
Bolalar o‘z zvenolaridan juft-juft bo‘lib chiziq orqasida turadilar. 
Maydonchaning ikkinchi tomoniga zvenolar soniga qarab keglilar (stullar, 
to‘ldirma to‘p) quyiladi. Tarbiyachining signali bo‘yicha zvenoda turgan birinchi 
juft qo‘l ushlashib oldinda turgan narsa oldigacha boradi va uni aylanib o‘tib, 
yugurib o‘z zvenosining oxiriga kelib turadi. Keyingi signal bo‘yicha ikkinchi juft 
yugurib chiqadi va hokazo. 
Qo‘llarini yonga tushirib turgan bolalar g‘olib hisoblanadi. 
Qarama-qarshi tomonga yugurib o‘tish 
Guruh teng ikkiga bo‘linadi, O‘yinchilar maydonning qarama-qarshi tomonga 
chizilgan chiziq orqasida oralarida nomiga bir qadam joy qoldirib, qatorga 
saflanadilar. Har bir guruhda alohida rangli sariq, ko‘k lenta bo‘ladi. 
Tarbiyachining “ko‘k” degan signaliga binoan ko‘k lenta ushlagan bolalar qarama-
qarshi tomonga yugurib o‘tadilar. U tomonda turgan bolalar qo‘llarini oldinga 

---

122 
uzatib, ularning kelib qo‘lga tegishlarini kutib turadilar. Qo‘liga tegilgan bola 
orqasiga o‘tadi va aylanib qo‘lini yuqoriga ko‘taradi va hokazo. 
Ayyor tulki
O‘yinchilar oraliqda bir qadam joy qoldirib doira bo‘lib turadilar. Chetda, 
doiradan tashqarida tulkining uyi belgilanadi. Tarbiyachining signaliga binoan 
bolalar ko‘zlarini yumadilar, tarbiyachi esa bolalar orqasidan doirani aylanib, 
bolalardan birortasiga bilintirmay tegib o‘tadi. Tarbiyachi qo‘l tekkizgan bola 
ayyor tulki bo‘ladi. Tarbiyachi bolalarga ko‘zlarini ochishni aytadi va kim ayyor 
tulki ekanligini topib olishni taklif etadi. Ayyor tulki o‘zini bildirmay turadi. 
O‘yinchilar uch marta baravariga (oldin oyoqni, keyin qattiqroq ovoz chiqarib): 
“Qayerdasan, ayyor tulki?”—deb chaqiradilar, Bunda hammalari bir-birlariga 
diqqat bilan qaraydilar. Uchinchi bor “Qayerdasan, ayyor tulki?” deyilishi bilan 
ayyor tulki qilib tayinlangan bola doira o‘rtasiga tez yugurib chiqadi, qo‘lini 
yuqoriga ko‘tarib: “Men bu еrdaman!” —deydi. Hamma o‘yinchilar maydon 
bo‘ylab yugurib ketadilar, tulki esa ularni tutadi (qo‘l tekkizadi). Tutilgan bolani 
tulki uyiga olib ketadi. Tulki 2—3 ta bolani tutgach, tarbiyachi baland ovoz bilan 
“Doiraga” deydi. O‘yinchilar doira bo‘lib turadilar, o‘yin qaytadan boshlanadi. 
O‘yin 4—5 marta takrorlanadi. 
Agar tulki o‘zini sezdirib qo‘ysa, tarbiyachi boshqa tulki tayinlaydi. Tulkini 
o‘ynovchilar ham tayinlashi mumkin. Agar tulki ancha vaqtgacha bitta ham bolani 
tuta olmasa, o‘rniga boshqasini tayinlash mumkin. Maydon juda katta bo‘lsa, unda 
chegara ajratiladi.