O’zbekiston tarixi fanidan mustaqil ta’lim jarayoni
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- asoslovchi misol keltiring -U- fikringizni umumlashtiring
- Metodni amalga oshirish tartibi: 1-bosqich.
- Blits-so’rov: «Mustaqillik yillari»
- VII. Mustaqil ta’lim uchun tavsiya etiladigan mavzular
15-jild. Jamiyatni erkinlashtirish, islohotlarni chuqurlashtirish, ma’naviyatni yuksaltirish va xalqimizning hayot darajasini oshirish barcha ishlarimizning mezoni va maqsadidir. –T.: «O’zbekiston». 2007. 16-jild. Mamlakatni modernizatsiya qilish va iqtisodiyotimizni barqaror rivojlantirish yo’lida. –T.: «O’zbekiston». 2008. VI.7. Mavzu himoyasiga pedagogik texnologiyalarni joriy etish. Pedagogik texnologiya – tizimli, texnologik yondashuvlar asosida ta’lim shakllarini qulaylashtirish, natijasini kafolatlash va ob’ektiv baholash uchun inson salohiyati hamda texnik vositalarning o’zaro ta’sirini inobatga olib, ta’lim maqsadlarini oydinlashtirib, o’qitish va bilim o’zlashtirish jarayonlarida qo’llaniladigan usul va metodlar majmuidir. Pedagogik texnologiya uchun pedagogik amaliyot jarayonlarini belgilash va tasvirlash, talaba kelgusi faoliyatida duch keladigan vazifalarni oldindan aniqlash, ta’lim tarbiyaning shakllari va vositalarini tayyorlash, shaxsda shakllantirish nazarda tutilgan kasbiy sifatlar va ma’naviy fazilatlarni o’zlashtirishga yunaltirilgan mashqlar tizimini ishlab chiqish, ta’limning natijasi va o’zlashtirish darajasi, sifatini baholash mezonlariga mos ravishda talabaning bilim va malakalarni egallash sifatini ob’ektiv baholash uchun nazorat vazifalarini tayyorlash, darsda va darsdan tashqari o’quvchiga beriladigan vazifalarni rejalashtirish va nihoyat mustaqil mashg’ulotlarning tuzilmasi va mazmunini ishlab chiqish kabilar pedagogik texnologiyaning vazifalari hisoblanadi. 1-namuna MAVZU: O’ZBEKISTON DAVLAT MUSTAQILLIGINING QO’LGA KIRITILISHI TARIXIY ZARURAT SIFATIDA: SHAXS VA TARIX. FSMU texnologiyasi: «Mustaqillik mening hayotimda …» -F- fikringizni bayon eting -S- fikringiz bayoniga sabab ko’rsating -M- ko’rsatgan sababingizni asoslovchi misol keltiring -U- fikringizni umumlashtiring “Insert” metodi Metodning maqsadi: Mazkur metod o’quvchilarda yangi axborotlar tizimini qabul qilish va bilimlarni o’zlashtirilishini yengillashtirish maqsadida qo’llaniladi, shuningdek, bu metod o’quvchilar uchun xotira mashqi vazifasini ham o’taydi. Metodni amalga oshirish tartibi: 1-bosqich. Yangi mavzu mohiyatini yorituvchi matn o’quvchilarga tarqatiladi; 2-bosqich. O’quvchilarga individual tarzda matn bilan tanishib chiqib, o’z shaxsiy qarashlarini maxsus belgilar orqali ifodalaydilar. Matn bilan ishlashda o’quvchilarga quyidagi maxsus belgilardan foydalanish tavsiya etiladi: “V” – tanish ma’lumot. “ - ” – bu fikr yoki mazkur ma’lumotga qarshiman. “+” – bu ma’lumot men uchun yangi. “?” – mazkur ma’lumotni tushunmadim, izoh kerak. Belgilangan vaqt yakunlangach, o’quvchilar uchun notanish va tushunarsiz bo’lgan ma’lumotlar tahlil qilinib, izohlanadi, ularning mohiyati to’liq yoritiladi. Savollarga javob beriladi va mashg’ulot yakunlanadi. Mustaqillikning muhim sanalari tan is h m a’l um ot mazk u r ma’l um ot ga q ar sh ima n B u ma’ lu mo t men u ch u n ya n g i mazk u r ma’l um ot ni tu sh u n ma d im , izo h k era k 1. 1989 yil 21 oktyabrь. O’zbek tiliga davlat tili maqomi berildi 2. 1990 yil 18 fevralь. Oliy Kengashning navbatdagi tarkibi saylandi. U 1990-1994 yillarda faoliyat ko’rsatdi. 3. 1990 yil 24 mart O’zbekistonda Sobiq Ittifoqda birinchilar-dan bo’lib Prezidentlik lavozimi joriy etildi. 4. 1990 yil 20 iyunь. Mustaqillik deklaratsiyasi qabul qilindi 5. 1990 yil 17 oktyabrь. «O’zbekiston xalq xo’jaligini sog’lomlashtirish va bozor iqtisodiyotiga o’tishning asosiy printsiplari» umumxalq muhokamasiga qo’yildi. 6. 1990 yil 15 noyabrь. «O’zSSR Prezidenti xuzuridagi Vazirlar Mahkamasining tarkibini tasdiqlash to’g’risida» Prezident farmoni e’lon qilindi. 7. 1990 yil 14 dekabrь. Qoraqalpog’iston Jo’qorg’i Kengesi «O’zbekiston Respublikasi tarkibida Qoraqalpog’iston Respublikasining Davlat suvereniteti to’g’risida»gi Deklaratsiyani qabul qildi. 8. 1991 yil22 iyulь. «O’zbekiston hududida joylashgan Ittifoqqa bo’ysunuvchi korxona- larni O’zbekiston tasarrufiga o’tkazish to’g’risida» Oliy Kengash qarori e’lon qilindi. 9. 1991 yil 25 avgust. Ichki ishlar vazirligi va Davlat xavfsizlik qo’mitasi O’zbekiston tasarrufiga o’tkazildi. 10. 1991 yil 31 avgust. «O’zbekiston Respubli- kasining davlat mustaqilligi asoslari to’g’risidagi» qonuni qabul qilindi. 11. 1991 yil 5 sentyabrь. «Lenin maydoni»ni «Mustaqillik maydoni» deb qayta nomlash to’g’risidagi Prezident Farmoni e’lon qilindi. 12. 1991 yil 6 sentyabrь. «Mudofaa ishlari vazirligini tuzish to’g’risida»gi Prezident Farmoni e’lon qilindi. 13. 1991 yil 7 sentyabrь. «Tashqi iqtisodiy faoliyat Milliy Bankini tashkil etish to’g’risida»gi Prezident Farmoni. 14. 1991 yil 14 sentyabrь. Toshkentda O’zbekiston kommunistik partiyasining oxirgi favqulodda 23-s’ezdi. Unda KPSS tarkibidan chiqish va yangi O’zbekiston Xalq Demokratik Partiyasini tuzish haqida Bayonot qabul qilindi. 15. 1991 yil 26 sentyabrь. O’zbekiston Respublika- sining “Milliy Xavfsizlik Xizmatini tashkil etish to’g’risida”gi Prezident Farmoni. 16. 1991 yil 29 dekabrь. O’zbekistonda birinchi Prezidentlik saylovlari va Davlat Mustaqilligiga bag’ishlangan Referendum bo’lib o’tdi. 17. 1992 yil 4 yanvarь. O’zbekiston Respublikasi Prezidentligiga xalq tomonidan saylangan Islom Abdug’anievich Karimov qasamyod qabul qildi. 2-namuna MAVZU: MUSTAQILLIK YILLARIDA AMALGA OSHIRILGAN SIYoSIY, IQTISODIY VA MADANIY ISLOHOTLAR «Agar men ...» texnologiyasi O’tkazilish tartibi: Guruh talabalari ramziy ma’noda mansabdor shaxs va talabalarga ajratiladi. Masalan: Maktab direktori, Tuman hokimi, Oliy ta’lim vaziri, Moliya vaziri, Iqtisodiyot vaziri, Oliy Majlis deputati, Universitet rektori, Fakulьtet dekani va hakozo. So’z olgan har bir mansabdor shaxs fikrini “Agar men ... bo’lsam” jumlasi bilan boshlab o’z maqsadlarini, e’lon qiladi. Talabalar yechimini kutayotgan muammolar va o’zini qiziqtirgan savollar bilan murojaat qiladilar. Mansabdor shaxs esa o’z sohasining bilimdon mutaxassisi sifatida savollarga aniq va qisqa javob berishi shart. Maqsad: Islohotlar samaradorligiga to’siq bo’layotgan omillarni tahlil qilish va uni bartaraf etish choralari xususida sog’lom fikr-xulosalar chiqarish. Munozara qatnashchilariga eslatma 1. Ko’p gapirmasdan boshqalarning so’zlashiga imkon ber. 2. Maqsadga erishish yo’lida hissiyotlarni jilovlab, batafsil o’ylagan holda so’zla. 3. Suhbatdoshning vaziyatini o’rganib, ularga hurmat bilan murojaat qil. 4. Aytilgan fikrlarga tanqidiy va mulohazali yondash. 5. Munozara predmeti bo’yicha chetga chiqmagan holda to’g’ri yondashib gapir. Blits-so’rov: «Mustaqillik yillari» G u ru h b ah o si G u ru h x at o si T o’g ’r i jav o b Y ak k a x at o Y ak k a b ah o Yillarning nomlanishi Yillar 12 Ijtimoiy himoya yili 2007 1 Amir Temur yili 1996 11 Homiylar va shifokorlar yili 2006 2 Inson manfaatlari yili 1997 10 Sihat salomatlik yili 2005 3 Oila yili 1998 14 Qishloq taraqqiyoti va farovonligi yili 2009 9 Mehr-muruvvat yili 2004 4 Ayollar yili 1999 8 Obod mahalla yili 2003 5 Sog’lom avlod yili 2000 15 Barkamol avlod yili 2010 7 Qariyalarni qadrlash yili 2002 6 Ona va bola yili 2001 13 Yoshlar yili 2008 8-9 ta to’g’ri javob – «qoniqarli» 10-12 ta to’g’ri javob – «yaxshi» 13-15 ta to’g’ri javob – «a’lo» VII. Mustaqil ta’lim uchun tavsiya etiladigan mavzular 1. I.A.Karimovning “Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q” asari. 2. O’zbekiston tarixini o’rganishda moddiy va yozma manbalarning ahamiyati. 3. Fuqarolarimiz ongiga milliy istiqlol va milliy mafkura g’oyalarini singdirishda tarixning o’rni 4. Antropogenez – insonning paydo bo’lishi va rivojlanishi. 5. Ibtidoiy jamoa tuzumining davrlarga bo’linishi va uning xususiyatlari. 6. Metall ishlatilishga o’tilishi. Jamiyat taraqqiyotida metallning ahamiyati. 7. Turkiy xalqlarning kelib chiqishi, tarqalishi va hozirgi zamon. 8. O’lkamiz hududlarida yashagan eng qadimgi aholi va ularning mashg’ulotlari. 9. O’zbek xalqi shakllanishining bosqichlari. 10. O’lkamiz hududlarida ilk davlat uyushmalarining paydo bo’lishi. 11. Dunyo tarixidagi dastlabki davlatlar. 12. Antik davr davlatlari. 13. Kushon davri madaniyati. 14. Eng qadimgi yo’llar. 15. Buyuk ipak yo’li va uning ahamiyati. 16. Eftaliylar, turk hoqonligi, arablar istilosi va hukmronligi davrida O’rta Osiyo. 17. Somoniylar davri madaniyati. 18. O’rta Osiyoda mo’g’ul bosqini. Mahmud Tarobiy qo’zg’oloni. 19. Jaloliddin Manguberdi – vatanparvar siymo. 20. IX-XII asrlarda yashab ijod etgan buyuk allomalar. 21. XIV-XV asrlar uyg’onish davri. 22. Amir Temurning hokimiyat tepasiga kelishi va markazlashgan davlat tuzishi. 23. Amir Temurning harbiy yurishlari. 24. Amir Temurning ichki va tashqi siyosati. 25. Temur tuzuklari. 26. Abdullaxon II xukmronligi davrida shayboniylar davlati. 27. Ashtarxoniylar xukmronligi davrida O’rta Osiyo. 28. Qo’qon xonligining tashkil topishi va ijtimoiy-iktisodiy axvoli. 29. Xiva xonligining tashkil topishi va ijtimoiy-iktisodiy axvoli. 30. Buxoro amirligining tashkil topishi va ijtimoiy-iktisodiy axvoli. 31. CHorizmning Turkistonni bosib olishi va mahalliy xalqlarning bosqinchilarga qarshi qahramonona kurashi. Jasorat va xiyonat. 32. CHorizmning Turkistondagi boshqaruv tizimi. 33. CHor Rossiyasining Turkistondagi ruslashtirish siyosati. 34. CHor Rossiyasi xukmronligi davrida Turkistonning iqtisodiy qaramligi. 35. Turkiston o’lkasida milliy ozodlik harakatlari: Samarqand qo’zg’oloni, Qurbonjon dodxoh, Yetimxon, Yoqubbek harakatlari va boshqalar. 36. Jadidchilik harakati va uning mohiyati. 37. Yosh buxoroliklar va Yosh xivaliklar xarakati. 38. Turkiston Muxtoriyati. 39. Istiqlolchilik harakati — umumxalq kurashi. 40. 20-30-yillardagi siyosiy qatag’onliklar. 41. Milliy ziyolilarning qatag’on qilinishi. 42. Sovet davrida O’zbekistonning iqtisodiyoti va uning markazga qaramligi. 43. Sovet davrida O’zbekiston madaniyati va uning ma’naviy qashshoqligi. 44. Ikkinchi jahon urushi yillarida o’zbek xalqining fashizm ustidan qozonilgan g’alabaga qo’shgan hissasi. 45. Mustaqillik xalqimizning asrlar davomidagi kurashining mahsulidir. 46. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining qabul qilinishi va uning jahonshumul tarixiy ahamiyati. 47. Karimov I.A. O’zbekiston mustaqilligining asoschisi va yo’lboshchisi. 48. O’zbekistonda huquqiy demokratik davlat va fuqarolik jamiyati asoslarining shakllanishi. 49. Mustaqil O’zbekiston siyosiy tizimining shakllanishi. 50. O’zbekiston Respublikasida ko’p partiyaviylik. 51. «Kuchli davlatdan — kuchli jamiyat sari». 52. Mustaqil O’zbekistonda millatlararo munosabatlardagi barqarorlik. 53. O’zbekistonda bozor munosabatlariga o’tishning o’ziga xos yo’li. 54. O’zbekistonda qishloq xo’jalik islohotlarining vazifalari va uning amalga oshirilishi. 55. Mustaqillik yillarida iqtisodiy va ijtimoiy barqarorlikning o’rnatilishi. 56. Mustaqillik yillarida O’zbekistonning maьnaviy-madaniy taraqqiyoti. 57. Istiqlol yillarida milliy — diniy qadriyatlarning tiklanishi. 58. Milliy mustaqillik mafkurasining shakllanishi. 59. O’zbekiston Respublikasining «Ta’lim to’g’risida»gi Qonuni va Kadrlar tayyorlash milliy dasturi, uning amalga oshirilishi. 60. O’zbekistonning milliy g’oyasi. 61. O’zbekiston Respublikasining tinchliksevar tashqi siyosati. 62. Mustaqil O’zbekistonning taraqqiy etgan davlatlar bilan hamkorligi. 63. O’zbekiston Respublikasining MDH davlatlari bilan ko’p tomonlama va ikki tomonlama aloqalari. 64. Diniy ekstremizm va xalqaro terrorizmga qarshi kurash. VIII. Tavsiya qilinadigan adabiyotlar ro’yxati 1. Karimov I.A. O’zbekistonning o’z istiqloli va taraqqiyoti yo’li. T.: “O’zbekiston”, 1992. 2. Karimov I.A. O’zbekiston milliy istiqlol, iqtisod, siyosat, mafkura. T.: “O’zbekiston”, 1996. 3. Karimov I.A. Bizdan ozod va obod Vatan qolsin. 2-j. T.: “O’zbekiston”, 1996. 4. Karimov I.A. Vatan sajdagoh kabi muqaddasdir. 3-j. T.: “O’zbekiston”, 1996. 5. Karimov I.A. Bunyodkorlik yo’lidan. 4-j. T.: “O’zbekiston”, 1996. 6. Karimov I.A. Xalqimiz bor ekan, Amir Temur nomi barqarordir. Temuriylar tarixi davlat muzeyining ochilishi marosimida so’zlangan nutq. “Amir Temur haqida so’z” kitobi. T.: “O’zbekiston”, 1996. 7. Karimov I.A. O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari. T.: “O’zbekiston”, 1997. 8. Karimov I.A. Yangicha fikrlash va ishlash davr talabi. 5-j. T.: “O’zbekiston”, 1997. 9. Karimov I.A. Barkamol avlod – O’zbekiston taraqqiyotining poydevori. T.: “O’zbekiston”, 1997. 10. Karimov I.A. Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q T.: “SHarq”, 1998 11. Karimov I.A. Jamiyatimiz mafkurasi xalqni – xalq, millatni – millat qilishga xizmat etsin. T.: “SHarq”, 1998 y. 12. Karimov I.A. O’zbekiston buyuk kelajak sari. Asarlar to’plami. T.: “O’zbekiston”, 1998 y 13. Karimov I.A. Kuchli davlatdan kuchli jamiyat sari. T.: “SHarq”, 1998. 14. Karimov I.A. Amir Temur – faxrimiz, g’ururimiz. T.: “O’zbekiston”, 1998. 15. Karimov I.A. Barkamol avlod orzusi. T.: “SHarq”, 1999. 16. Karimov I.A. O’zbekiston XXI asrga intilmoqda. T.: “O’zbekiston”, 1999. 17. Karimov I.A. O’z kelajagimizni o’z qo’limiz bilan qurmokdamiz // Turkiston. 1999yil 2 fevral. 18. Karimov I.A. Ozod va obod Vatan, erkin va farovon turmush – pirovard maqsadimiz. T.: “O’zbekiston”, 2000. 19. Karimov I.A. Milliy istiqlol mafkurasi – xalq e’tiqodi va buyuk kelajakka ishonchdir. T.: “O’zbekiston”, 2000. 20. Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat - yengilmas kuch. T.: “Ma’naviyat”, 2008. 21. Abdunabiev A.G. Vklad v mirovuyu tsivilizatsiyu. T.: “O’zbekiston”, 1998. 22. Abu Toxirxuja. Samariya; Narshaxiy. Buxoro tarixi; Bayoniy. SHajarai Xorazmshoxiy; Ibrat. Farg’ona tarixi. T.: “Meros”, 1991. 23. Abulgoziy. SHajarai Turk. T.: “CHo’lpon”, 1992. 24. Abu Nasr Farobiy. Fozil odamlar shahri. T., 1993. 25. Abdurasulov A. Xiva T.: “O’zbekiston”, 1997 y. 26. Abulg’ozi Bahodurxon. SHajarai turk. T.: “CHo’lpon”, 1990. 27. Avesto. Yasht kitobi. O’zbek tiliga M.Ishoqov ilmiy-izohli tarjimasi. T.: “SHarq”, 2001. 28. Aliev Z. Mahmudxo’ja Behbudiy. T.: “Yozuvchi”, 1994. 29. Aminov B. Kesh amirlari. Qadimgi Kesh – SHahrisabz tarixidan lavhalar T.: “SHarq”, 1998. 30. Amir Olimxon. Buxoro xalqining xasrati tarixi. T.: “Fan”, 1991. 31. Amir Temur Kuragon. Zafar yuli. T.: “Nur”, 1992. 32. Ahmedov A. Ulug’bek Muhammad Tarag’ay. T.: 1994. 33. Ahmedov B. “Tarixdan saboqlar” T.: 1994 y. 34. Ahmedov B. Sohibqiron Temur (hayoti va ijtimoiy-siyosiy faoliyati). T., 1996. 35. Ahmedov B. “O’zbeklarning kelib chiqishi tarixidan” Toshkent 1993 36. Ahmedov B.A. Amir Temurni yod etib. T., “O’zbekiston” 1996 y. 37. Ahmedov B.A. O’zbek ulusi. T., Meros. 1991. 38. Ahmedov B.A. O’zbekiston xalqlari tarixi manbalari. T.: “O’qituvchi”, 1991. 39. Ahmedov M.X. O’rta Osiyo meьmorchiligi tarixi T.: 1995 y. 40. Aьzamova G. So’nggi o’rta asrlar O’rta Osiyo shaharlarida hunarmandchilik va savdo. T.: “O’zbekiston”, 2000. 41. Bayoniy. SHajarai Xorazmshoxiy. T.: 1991. 42. Bobobekov X. “Qo’qon tarixi” T.: “Fan”, 1996. 43. Bobobekov X. O’zbekiston tarixi. T.: “SHarq”, 2000. 44. Boturxon Valixojaev. Xoja Ahror tarixi. T.: “Yozuvchi”, 1994. 45. Buniyodov Z. Anushtegin Xorazmshoxlar davlati (1097-1231). T.: “G’afur G’ulom”, 1998. 46. Buyuk siymolar, allomalar (uch kitob). T.: “Meros”, 1995, 1996, 1998. 47. Valixujaev B. Xo’ja Axror tarixi. T.: “Yozuvchi”, 1994. 48. Vamberi X. Buxoro yohud Muvarounnahr tarixi. T.: “G’afur G’ulom”, 1991. 49. Vatan to’yg’usi. T.: “O’zbekiston”, 1996. 50. Voxid SH. Qo’qon xonligi va Buxoro amirligida unvon va mansablar.- T.: “Fan”, 1996. 51. Gardizii Abu Said Zayn ul-axbor. Ukrashenie izvestiy T.: “Fan”, 1991. 52. Jabborov I. O’zbek xalqi etnografiyasi. T.: “O’qituvchi”, 1994. 53. Jabbarov I. Buyuk siymolar o’lkasi. // Guliston. 7-son. 1994. 54. Jadidlar harakatidan milliy mustaqillikka. T.: “SHarq”, 2000. 55. Jadidchilik: Islohot, yangilanish, mustaqillik, taraqqiyot uchun kurash. To’plam. T.: “Universitet”, 1999. 56. Jo’raev N., Fayzullaev T., Usmonov K. O’zbekiston tarixi. Milliy istiqlol davri. T.: “SHarq”, 1998. 57. Jo’raqulov O. Qashkadaryo mang’itlari. T.: “Fan”, 1994. 58. Zaki Validiy. O’zbek urug’lari. T.: 1992. 59. Ziyo A. O’zbek davlatchiligi tarixini o’rganish manbashunosligi // O’zbekiston tarixi 1999-yil, 1- son. 60. Ziyo A. O’zbek davlatchiligi tarixi.-T.: “SHarq”, 2000. 61. Ziyoev X.Z. Turkistonda Rossiya tajovuzi va hukmronligiga qarshi kurash. T.: “SHarq”, 1998. 62. Ziyoev X.Z. O’zbekiston mustaqillik uchun kurashlarning tarixi. T.: 2001. |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling