O‘zbekiston tarixi

Qadimdan qon-qardoshlik rishtalari bilan bog’langan, bir tomirga borib taqaladigan, 
turmush tarzi, yashash sharoiti bir xil bir necha oilalar birikuvidan urug’lar hosil bo’lgan. Urug’ 
jamoasining o’z etakchisi - oqsoqoli bo’lgan. Urug’ jamoasi hamma narsada, har bir masalayu sa’y-
harakatlarda oqsoqolning izmida bo’lgan.
Qabila ibtidoiy bosqichga xos etnik birlik bo’lib, qon-qorindoshlik munosabatlari, bir necha 
urug’larning birikuvi natijasida tashkil topgan. Qabilaning o’ziga xos tili, hududi, qabila 
a’zolarining o’zaro hamkorligi, qabila nomi, o’ziga xos an’analari bo’ladi. Qabila hayotiga doir 
ishlarga boshchilik qiladigan qabila oqsoqoli saylangan, muhim masalalar bo’yicha qabila yig’inlari 
o’tkazilgan.
Qabilalar o’rtasida etnik, xo’jalik, moddiy va madaniy aloqalar rivojlanishi natijasida ular qo’shilishib, birlashib 
ketadilar. Natijada ularning etakchi, nufuzli guruhi nomi bilan yangi etnik birlik - elat yoxud xalq shakllanadi. Xalq 
hududiy, iqtisodiy, til va madaniy umumiylik asosida tarkib topadi. 
Qadimiy manbalarda aytilishicha, hozirgi Qrta Osiyo xududlari massagetlar, saklar, so’g’diylar nomi bilan 
atalgan qabilalar yashaganlar. 
Taniqli etnograf olim K.Shoniyozovning ta’qidlashicha, «O’zbek xalqi mazkur hududda yashagan tub erli 
etnoslardan tomir olgan; ikkinchi ildizi esa qadimgi turkiy xalqlardan boshlangan. Har ikkala ildizlarning birikishi -
o’zaro sintez o’zbek elatini va keyinchalik millatini tashkil etgan. Har qanday xalq alohida etnik birlik (elat) bo’lib 
ma’lum bir hududda, ma’lum tarixiy davrda shakllanadi. O’zbek xalqi ajdodlari ham elat bo’lib, Movarounnahr va 
Xorazm hududida hamda ularga tutash mintaqalarda shakllangan».
Eron manbalarida Qrta Osiyoda yashagan sak (yoki shak) qabila uyushmalarining 3 xil toifasi tilga olinadi: 
Qadimda 
Qrta 
hagan