O'zbekiston tarixi

 «Muloqot» jumali, 1994-yil. 5-6-sonlar, 36-37-betlar.
2
 «Человек и демократия» jumali, 1993-yil, 4-son, 52-bet.
275

---

Popovning Buxoro qizil askarlar Qo„mondonligiga yozgan 121/ Yu/S sonli 
xatida bergan maiumotiga qaraganda, 29 yanvarda Shahrisabzdan Qarshiga 
ketaverishda Qorabog
1
yoiida qo„rboshi Dodho boshchiligida 70 kishidan 
iborat vatanparvarlar qizil askar qismlariga hujum qilganlar, Kaznachey 
Xlebnikov oidirilgan, ular ixtiyorida boigan 150 million 500 ming so„m pul 
va 950 so„mlik oltin va 5 chervonesni qoiga tushirganlar
1
. 
Sho„ro razvedkasi bergan maiumotlarga qaraganda, 1924- yilning 13 
sentabrida 6 oktabrigacha boigan davrda Janubda 1181 jangchini 
birlashtirgan 51 ta
2
katta-kichik istiqlolchi guruhlar harakatda boiganlar. 
1924-yil 4-oktabrda Ibrohimbek boshchiligida Yavan degan joyda boiib 
o„tgan qo„rboshilar Qurultoyida Rahmon Dodho, G„apporbek, Hurrambek 
vakillari va boshqalar qatnashadi. Unda istiqlolchi kuchlaming birlashib 
bamaslahat harakat qilishlari, kichik-kichik guruhlar tashkil etib, qizil 
askarlar gomizonlari va qismlariga qo„qqisdan hujumlar qilib zarbalar berish 
masalalari ko„rilgan. 
Bu davrda milliy istiqlol kuchlari quyidagi muhim nuqtalarda 
joylashgan 
edi: 
Surxondaryo 
bo„yida 
Xurrambek 
boshchiligida 
Mustafoqulbek, Rahmonberdi, Ahmad Eshon, 0„tanbek va boshqalar. 
Dushanbeda - Rahmon Dodho, Xudoyberdi, G„apporbek, Avg„oncha va 
boshqalar; Laqay hududida Ibrohimbek, Asadulla, Bobojon, Abdurayim, 
01imbo„ri va boshqalar. Qoratog„da - Temir To„qsobo, Mulla Rajab, Mulla 
Niyoz va boshqalar. Vaxshning chap qirg„og„ida - Alla Nazar, Istam 
Ulboshi, Boytur va boshqalar. Sentabming oxirlarida ularga Afg„onistondan 
ko„r Ortiq va Mirzo Dodholar boshchiligida yana ikkita guruh ham kelib 
qo„shildi
3
. 
Milliy istiqlol va ozodlik uchun kurashning yirik markazlaridan biri 
G„arbiy Buxoro edi. 
Anvar Poshshoni tor-mor qilgan sho'rolar endi barcha kuch- 
vositalarini G„arbiy Buxoro hududlarida Mulla Abdulqahhor boshchiligida 
harakat qilayotgan vatanparvarlami tugatishga qa- ratadi. Sho„rolar bu 
masalaga qanday katta va jiddiy e‟tibor berganliklarini shundan ham bilsa 
boiadiki, Buxoro Kompartiyasi MQ kotibiyatining 1923-yil 4-noyabr 50-
sonli qarori bilan harbiy 
1