O'zbekistonning bmt muassasalari va dasturlari bilan xamkorligi

1.  BMTtarkibidagi tashkilotlarning tashkil topishi va faoliyati xakida umumiy 

tushuncha 

Atom energiyasi bo'yicha xalqaro agentlik. 

 

     Atom  energiyasi  bo'yicha  xalqaro  agentlik  Birlashgan  Millatlar  Tashkiloti 

xomiyligida  muxtor  muassasa  sifatida  1957  yilda  tashkil  topgan.  U  atom 

energiyasidan  tinch  maqsadlarda  foydalanish  bo'yicha  ilmiy  va  texnik  hamkorlik 

borasida xukumatlararo jahon markaziy forumi sifatida xizmat qiladi. 

     Agentlik  o'zining  127  ta  a'zo  davlatlariga  atom  energiyasi  sohasida  o'zlarining 

mustaqil  ilmiy  dasturlarini  ishlab  chiqishlarida  texnik  yordam  ko'rsatadi.  Agentlik 

faoliyatining  qariyib  yarmi  oziq-  ovqat  sanoati,  qishloq  xo'jaligi,  sog'liqni  saqlash, 

sanoat  va  gidrologiya,  shuningdek,  atrof  muhit  ifloslanishi  va  ayniqsa  dengiz  suvi 

bo'yicha dasturlarda mujassamlashgan.  

     Agentlik  yadro  materiallarini  xarbiy  maqsadlarga  qaratmaslik  kafolatini  nazarda 

tutgan  xalqaro  shartnomalarga  amal  qilinishini  nazorat  etishda  davlatlarga  yordam 

beradi.  Butun  dune  bo'yicha  200  inspektor,  900  dan  ortiq  qurilma  va  boshqa 

ob'yektlarni Agentlikning kafolat dasturi doirasida nazorat qilib boradi. 

      Yadroviy  dasturlar  sonini  o'sishi  va  jamoatchilik  diqqat-  e'tiborini  xavfsizlik 

jabxasiga  qaratish  bilan  Atom  energiyasi  bo'yicha  xalqaro  agentlikning  yadro 

xavfsizligi 

bo'yicha 

asosiy 

standartlarini 

belgilaydi, 

shuningdek, 

anik 

operasiyalarning  bajariligi  bo'yicha,  shu  jumladan,  reaktiv  moddalar  tashilishining 

xavfsizligi bo'yicha qoida va qo'llanmalarni joriy qiladi. Agentlik radiasiyadan talofat 

ko'rilgan xollarda a'zo davlatlarga shoshilinch yordam ko'rsatadi. 

---

    Agentlikning  rahbar  organlari  har  yili  chaqiriladigan  barcha  a'zo  davlatlar 

vakillaridan  iborat  Bosh  Konferensiya  va  35  a'zodan  iborat  boshqaruvchilar 

kengashidir.  13  a'zo  Kengash  tomonidan  tayinlanadi.  22  a'zo  esa  Konferensiya 

tomonidan saylanadi. 

      Agentlik dasturlariga 1998 yilda doimiy byudjetdan 221 million dollar ajratildi va 

Yana 71 dollar byudjetdan tashqari mablag'lardan tushdi. 

    Bosh direktorii : Janob Muhammad Elbaradey ( Misr) 

    Bosh qarorgoh :     Vena  ( Avstriya).