O‘zmu xabarlari Вестник нууз acta nuuz filologiya 1/4/1 2023 245

K
o
rp
u
sn
in
g
 
tu
zil
ish
i
Ma'lumotlar 
bazasi
Axborot
qidiruv tizimi

---

O‘zMU xabarlari Вестник НУУз ACTA NUUz
 
FILOLOGIYA 
1/4/1 2023 
- 287 -
Zamonaviy elektron lug‘atlarda bu kabi qismlarning 
barchasi mavjud, lekin ba’zi farqli jihatlari ham kuzatiladi. 
Tilshunos Z.Xolmanova kitobiy va elektron lug‘atlarni 
quyidagicha farqlaydi: 
“1. Kitobiy lug‘atlar kartotekalar asosida tuziladi. 
Elektron lug‘atlar korpus (elektron kartoteka) asosida 
yaratiladi. 
2. Kitobiy lug‘atlar qo‘lyozma holatda, kompyuter 
lug‘atlari elektron variantda tuziladi.
3. Kitobiy lug‘atlar qo‘lyozma holida tahrir qilinadi; 
elektron lug‘atlar nisbatan tayyor lingvistik baza asosida 
yaratiladi. 
4. Kitobiy lug‘atlar bosma holida nashr etiladi; 
elektron lug‘atlarda lingvistik ta’minot dasturiy ta’minot bilan 
uyg‘unlashtiriladi.
5. Kitobiy lug‘atlar tuzilishi sahifalar ketma – 
ketligiga tayanadigan chiziqlik tamoyiliga bo‘ysunadi. 
Elektron lug‘atlar strukturasi gipertekst texnologiyasiga 
asoslangan bo‘ladi, bu esa foydalanuvchiga lug‘at 
maqolalarining ixtiyoriy qismiga tezkor murojaat qilish 
imkonini beradi” [7]. 
Xulosa va takliflar. Xulosa sifatida shuni ta’kidlash 
mumkinki, mustaqillik davri o‘zbek lug‘atshunosligi bugungi 
kundagi sayqaliga yetgunga qadar birmuncha taraqqiyot 
bosqichlarini bosib o‘tgan bo‘lib, bunda ilm-fan jonkuyarlari 
bo‘lmish – leksikograflarimizning xizmatlari kattadir. Shu 
bilan 
birga 
zamonaviy 
internet 
lug‘atlari 
hozirgi 
lug‘atchilikning taraqqiyot asosi bo‘lib bormoqda. Elektron 
lug‘atlar kitobiy lug‘atlardan ko‘p tomonlama ustun ekanligini 
ham aytib o‘tdik. Aytish joizki, zamonaviy internet lug‘atlari 
kelgusida yanada yangi so‘zlar bilan boyitilib, yurtimiz 
taraqqiyotiga bevosita o‘zining munosib hissasini qo‘shadi.