O‘zmu xabarlari Вестник нууз acta nuuz

Mavzuga oid adabiyotlarning tahlili. G‗arb og‗zaki 
ijodi janrlarida ham mavjud. S.Yu.Neklyudovning ―Сирота в 
сказках. Фольклор и постфольклор‖ (―Ertaklarda yetimlar 
obrazi: Folklor va postfolklor‖) nomli maqolasida 
―Ayozbobo‖ ertagida ―Yetim bola‖ obrazi tahlil qilingan [6], 
Olga Buxinaning ―Сироты в детской литературе‖ (―Bolalar 
adabiyotida yetimlar‖) maqolasida Yakob va Vilgelm 
Grimmlarning ―Золушка‖ (―Kuloyim‖), Kiplingning (―Jungli 
kitobi‖) kabi ertaklardagi ―Yetim bola‖lar obrazini, tahlil 
qilingan [2]. V.I.Nikolayevna ―Тема сиротства в детской 
литературе‖ (―Bolalar adabiyotida yetimlik mavzusi‖) nomli 
maqolasida P.P. Bajovaning ―Серебряное копытце‖ 
(―Kumush toychoq‖), G.X.Andersenning ―Дикие лебеди‖ 
(―Yovvoyi oqqushlar‖) [7] ertaklaridagi o‗z holiga tashlab 
qo‗yilgan yetimlar taqdirini o‗rgangan. Dunyo xalqlarida 
yetim bolalarga bo‗lgan munosabatda tipologik xususiyatlar 
hamda o‗ziga xos farqli jihatlar ham kuzatiladi. 
Tadqiqot metodologiyasi. Ikki milliy adabiyotda 
mavjud bo‗lgan holatlar, tasvirlar, badiiy obrazlar o‗zaro 
qiyosiy-tipologik, germenevtik talqin, sentimental yondashuv 
asosida tahlil qilindi va o‗rganildi. Dikkens talqinida ―Yetim 
bola‖ obraziga munosabat hamda G‗.G‗ulom ijodida ―Yetim 
bola‖larga bo‗lgan jamiyatning munosabati o‗zaro adabiy 
ta‘sir doirasida talqin etildi. 
Tahlil va natijalar. Dikkensning ―Oliver Tvistning 
boshidan kechirganlari‖ asari ingliz adabiyotida ijtimoiy yetim 
bolalar bilan bog‗liq muammolarini ochib tashladi. Adib o‗z 
davrining eng dolzarb masalalaridan biri kambag‗allar, 
yetimlarning ahvolini yurakdan his qilib Oliver Tvist obrazini 
yaratdi. Asar qahramoni boy oilaning zurriyodi bo‗lib, 
yetimligi tufayli ko‗p azob-uqubatlarga giriftor bo‗ldi. 
Dikkensning asarlarida mana shunday holatlar ingliz 
jamiyatidagi kamchiliklar sifatida ochib berildi. Ijodkor asarda 
Oliver Tvistning xatti-harakatlari orqali inson va jamiyat, 
hayot va o‗lim kabi masalalarni ham o‗rtaga tashladi. Asarda 
Oliver Tvistni ovqatga qorni to‗ymay, yana qo‗shimcha ovqat 
so‗ragan holati tasvirlanadi, buni ko‗rgan nazoratchi bolani 
qo‗lidan mahkam changallab, bidlni chaqiradi. Dikkens 
asarlari tahlili bilan shug‗ullangan Tugusheva vaziyatni 
bunday izohlaydi: ―Bu oddiy so‗zni aytish undan ulkan 
jasurlik talab qilardi. Asosiysi, nimjongina bolakay amaldagi