Педагогическая интеграция: методология, теория, технология : монография

Pedagogika fanining ob'ektini kengaytirish va predmetini chuqurlashtirish. Pedagogika fanining ob’ektining kengayishini shundan kuzatish mumkinki, jamiyat taraqqiyoti bilan ­“... va korxonalar, ko‘chalar, oilalar, madaniyat muassasalari va ommaviy axborot vositalari” tobora ko‘proq tayyorlana boshlaydi. pedagogik faoliyat [23, b. 23]. Shunga ko'ra, jamiyatning tobora ko'payib borayotgan tarkibiy qismlari pedagogikaning ilmiy manfaatlari orbitasiga kiradi va shu bilan ­uning ob'ekt quyi tuzilmalari sonining ko'payishiga yordam beradi. Pedagogika ob'ektining kengayishi bilan birga uning ­predmetini chuqurlashtirish jarayoni ham sodir bo'ladi - "ular tobora yashirin, chuqur, aniqlash va ulardan foydalanish jarayonlari, shaxsni shakllantirishni boshqarish mexanizmlari bo'lib bormoqda ­". [234, b. 69]. Obyektning kengayishi va ­pedagogika predmetining chuqurlashishi undagi gorizontal va vertikal integratsiya jarayonlarining kuchayishiga sabab bo‘ladi.

barcha pedagogik jarayonlar va har qanday pedagogik faoliyat uchun ­umuman amal qiladigan o'zgarmas qoidalarni o'z ichiga olgan ­"pedagogik algebra" ni yaratish zarurati ­. Bu omilning mavjudligi ko'p jihatdan pedagogika ob'ektini kengaytirish va chuqurlashtirishning yuqoridagi jarayonlari bilan bog'liq. Uning ob'ekt-sub'ekt xilma-xilligi darajasining oshishi bu xilma-xillikni ­birlikka olib borish zaruratini keltirib chiqaradi. Boshqacha qilib aytadigan bo'lsak, ilmiy-pedagogik tizimning sifat ishonchliligini saqlab qolish uchun unda pedagogik bilimlarning ­eng muhim xususiyatlarini o'zida mujassamlashtira oladigan ­va shu bilan birga ­hamma uchun dolzarb bo'lib qoladigan o'ta umumlashtirilgan qoidalarni aniqlash va institutsionallashtirish zarurati tug'iladi. ­uning shoxlari. Albatta, umumiy pedagogikani shakllantirishning mutlaq zarur sharti - puxta asoslangan ­ko'p tarmoqli integrativ faoliyatdir.

ierarxik tuzilmasini qurish zarurati ­. Pedagogik tushunchalar va texnologiyalarni sintez qilish zarurati, xususan, pedagogik jarayonni yaxlit tushunishda, ­qarama-qarshi, ba'zan tashqi tomondan bir-birini istisno qiluvchi tarkibiy qismlarni birlashtirgan konjugatsiyalangan didaktik tizimlarni yaratishda amalga oshiriladi ­. Bu, masalan, M. A. Choshanovning muammoli-modulli ta’lim konsepsiyasiga taalluqli bo‘lib ­, bu yerda ­muammoli tadqiqot va ta’limga dasturlashtirilgan-algoritmik yondashuvlar sintezi amalga oshiriladi [457]. Ta'lim va tarbiyada gumanistik va texnokratik, individualistik va kollektivistik yondashuvlarni integratsiyalash masalalari kun tartibiga qo'yilgan.

Pedagogikaning intizomiy infratuzilmasida divergent jarayonlarning o'sishi . Ilmiy-pedagogik bilimlar ­tarkibidagi turli jarayonlarning o'sishi o'z ifodasini ­pedagogik fanlar tizimini buzish tendentsiyasining ­kuchayishida topadi ­, bugungi kunda bu tashvishli darajaga etadi. Demak, fransuz tadqiqotchisi F.Bestning fikricha ­, bir tomondan, umumiy ­pedagogika yo ta’lim falsafasiga, yoki ­ta’lim sotsiologiyasiga, yoki ta’limning ijtimoiy psixologiyasiga aylansa, ikkinchi tomondan, maxsus pedagogika didaktikaga aylangan; shu bilan birga mustaqil ilmiy fanlar maqomini ta’lim sotsiologiyasi, pedagogika tarixi, kognitiv psixologiya ham ­egallaydi ­[45]. Ushbu turdagi metamorfoz "pedagogika" tushunchasining ­ilmiy va pedagogik fanlar yig'indisini belgilash vositasi bo'lib xizmat qilish imkoniyatlariga shubha tug'diradi. Ammo markazdan qochma ­jarayonlar, yuqorida bir necha bor tasdiqlanganidek, dominant emas ­; ular bilan bir qatorda, pedagogikaning o'zgarmas asoslarini yaratish zarurligini ifodalovchi markazdan qochma tendentsiyalar ham o'zlarini kamroq his qiladilar ­: javob sifatida parchalanishning har qanday namoyon bo'lishi integratsiyani keltirib chiqaradi. . Pedagogik kategoriyalarning integrativ salohiyatini unutmaslik kerak . Bularning barchasi "pedagogika" atamasi ­pedagogik bilimlarning butun majmuasini belgilash uchun ishlatilishi kerak bo'lgan ­pozitsiyaning qonuniyligiga ishonch hosil qiladi ­. U barcha mavjud ­ilmiy-pedagogik va o'quv-pedagogik bilimlarni sintez qilishga, " ­ta'lim va tarbiya sohasidagi qarorlar va harakatlarni ­aniqlashtirish va takomillashtirishga imkon beradigan keng qamrovli bilimlarni qamrab olishga mo'ljallangan ­tizimni shakllantirish toifasi vazifasini bajarishi mumkin , chunki ­pedagogik hodisalar. real pedagogik vaziyatlar kontekstidagina o‘rganish mumkin ­...” [45, b. 10].