Qarshi davlat universiteti informatika o’qitish metodikasi kafedrasi

Pedagogik tashxislash - o‘quv jarayonini maqbullashtirish, o‘quvchilar 
bilim darajasini farqlash, ta’lim dasturi va metodlarini takomillashtirishga 
qaratilgan monitoring va baholash usullari majmuidir. 
Pedagogik tashxislashda o‘qituvchi quyidagilarni hisobga olishi zarur:
✓ nimani, nega o‘rgatish kerak; 
✓ qanday darajada o‘rgatish kerak; 
✓ qanaqa metodlar, vositalar, pedagogik va axborot texnologiyalari, 
ularning integratsiyasidan foydalanib o‘rgatish kerak; 
✓ qanday sharoitda (o‘zini-o‘zi bilish, o‘zini-o‘zi nazorat qilish, o‘zini-o‘zi 
baholash) o‘rgatish kerak va h.k. 
Pedagogik tashxislashninng asosiy metodlari test, og‘zaki so‘rov, yozma 
ishlardir [59]. Pedagogik tashxislash ta’lim jarayonining natijasini hisobga oladi.
 
Natija-pedagogik faoliyatning yakuni bo‘lib, u yutuqlar va muvaffaqiyatli 
bo‘lishi ham, muvaffaqiyatsiz bo‘lishi ham mumkin. 
Natija – oldindan belgilangan maqsadga erishishga yo‘naltirilgan, faoliyat 
oxirida aniqlanadigan, maqsadli o‘zgarishdir. Boshqacha aytadigan bo‘lsak, natija 
qo‘yilgan maqsadga yo‘naltirilgan jarayon tugagandan keyingi holat. Bu holat 
ijobiy ham, salbiy ham bo‘lishi mumkin. 
Faoliyat natijasi maqsad bilan bog‘liq. Maqsad- ta’lim jarayonidan kutilgan 
natijaning ifodasi. Maqsadga, ya’ni kutiladigan natijaga pedagogik vazifani hal 
etish orqali erishiladi. Shuning uchun maqsad ham, kutiladigan natija ham ta’limiy, 
tarbiyaviy, rivojlantiruvchi qismlardan tashkil topib, shaxsga ta’lim beruvchi, 
tarbiyalovchi va rivojlantiruvchi bir butun jarayon sifatida qaraladi (13.1-rasm). 

---

100 
13.1-расм. Pedagogik faoliyatda maqsad va natija 
Natijaviylik esa mahsuldorlik, samaradorlik ya’ni ta’lim jarayoni yakunida 
ijobiy natijaga erishishdir. 
Informatika ta’limi jarayonida natija va natijaviylikka erishganlikni 
baholash orqali aniqlash mumkin. Natijani baholash uchun baholash mezonlari va 
ko‘rsatkichlari belgilangan bo‘lishi kerak. Baholash mezonlari va ko‘rsatkichlari 
o’quvchi shaxsning rivojlanish bosqichining asosiy g‘oyasi, maqsadi va 
vazifasidan kelib chiqib informatika o‘qituvchisi tomonidan ishlab chiqiladi.