Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti sanoat texnologiyasi fakulteti «oziq -ovqat mahsulotlari texnologiyasi» kafedrasi

IShNI BAJARISh TARTIBI
1. Tekshiriladigan namunalarni qo’yilgan maqsadni va kutiladigan natijalarni e'tiborga olgan holda tayyorlash kerak. Namunalarni standart bo‘yicha to‘liq texnikaviy tahlil qilib, sifat tavsiflarini 1- jadvalga yozib borish kerak.
donlarning sifati bo’yicha tavsifi (misol)
1- jadval

Ekin turi navi	Hosil yili	Asosiy ekinning uruglari	Chiqindilar%	sinfi	namligi	1000 ta donning massasi	Natura g\l	Quruq moddaga nisbatan miqdori		Yog’ning kislota soni,mg KOH 1g yoga nisbatan
								Oqsil	Yog’
Bug’doy Yugga navi	1999	99,6	0.4	3	9.3	35.5	802	13.12	2.17	8.1

2. Tahlil uchun shisha byukslarni tayyorlash: uni yaxshilab yuvib, doimiy massaga kelguncha kuritish va rakamlab, analitik tarozida o‘lchab olish kerak.
3. Tekshirilayotgan dondan 5 yoki 10 gramm o‘lchanma olib, o‘lchangan byukslarga solinadi va xavoning nisbiy namligi ma'lum bo‘lgan eksikatorlarga joylashtiriladi. Eksikatorning gardishini germetik moy yoki vazelin bilan
yaxshilab moylash kerak. Ma'lum bir vakt utgandan so‘ng donli byukslarning hajmi o‘lchanib boriladi va ular doimiy massaga erishganlaridan keyin muvozanatdagi namligi aniqlanadi. Tajriba natijalari 15- jalvalga kiritilib, ular bo‘yicha grafik tuziladi. Bunda abssissa ukiga havoning tajriba oxiridagi nisbiy namlik kiymatlari, ordinata ukiga esa donning foizlarda ifodalangan muvozanatdagi namlik kiymatlari joylashtiriladi.
Yuqorida keltirilgan tajriba buyicha ulchanma massasining o‘zgarishi hisobiga istalgan kun uchun donning muvozanatdagi namligi aniklanadi.
Misol. Donning boshlangich namligi W₁=12,5%, tajriba boshlanguncha donning massasi G₁=5,0 g bo‘lgan kandaydir vakt oraligida donning massasi G₂-5,6 g ga o‘zgargan.
Tajriba boshlanguncha o‘lchanma tarkibida 0,625 g namlik.
a=
3- 0,625 - 4,375 g quruq modda bulgan.
Shunga asosan, yutilgan suvning umumiy mikdori
5,600 4,375 - 1,225 g ga teng bo’ladi.

Havoning turli nisbiy namliklariga to’g’ri keladigan donning muvozanatdagi namlik qiymatlari

Ekin turi	Namuna raqami	Havoning nisbiy namligi(% hisobida)
		10	20	30	40	50	60	70	80	90	100

Donning muvozanatdagi namligi (%)

W₂=
Shunday qilib, donning istalgan vaqtdagi oraliq namligi quyidagi formula bo’yicha aniqlanadi.
W₂=