Qo‘qon universiteti Maktabgacha ta’lim yo‘nalishi 3-kurs talabasi

4-Rasm. Interfaol o‘qitish usullari bilan pedagog va bolalar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlar sxemasi⁹²⁹

Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida pedagoglar individual bolalarning ta’lim uslublariga mos keladigan bir nechta o‘qitish usullaridan foydalanishlari mumkin. Bularga interfaol ta’lim, mazmunga yo‘naltirilgan o‘quv dasturlari va bola shaxsiga yo‘naltirilgan o‘qitish uslublari kiradi. Ular quyidagilar:

• 
  Montessori usuli - Montessori tizimi 20-asr boshlarida italiyalik oʻqituvchi Mariya Montessori tomonidan ishlab chiqilgan taʼlim tizimidir. Bu ta’lim - individual yondashishdan kelib chiqadi va har bir bolaning ijodiy salohiyati va o‘rganish uchun tabiiy motivatsiyasi mavjudligiga asoslanadi. Montessori guruh xonalari mustaqil va murosali munosabatni namoyish etadigan, bolalar uchun qiziqarli o‘quv materiallari bilan jihozlangan muhitni tashkil etadi. Rivojlanishning turli jihatlari - kognitiv, ijtimoiy, jismoniy va hissiy jihatdan bolaning erta bolalik ta’limi orqali gullab-yashnashida g’amxo‘rlik qilinadi.
  
• 
  Reggio Emilia yondashuvi - bu yondashuvda bolalar qiziquvchan va faol hisoblanadi, ular atrofdagilar tomonidan rag’batlantirilishi va har qanday imkoniyatda kashfiyotlar qilishga undalishi kerak. Ushbu yondashuv pedagoglardan bolalarga turli xil tajriba va imkoniyatlarni, xususan, o‘zini namoyon qilish va ijodkorlikni rag’batlantiradigan imkoniyatlarni ochishni talab qiladi.
  
• 
  Jarayon to‘rtta tamoyilga asoslanadi, ular: kompetensiyaviy yondashuvdagi ta’lim, favquloddagi o‘quv rejasi, chuqurlashtirilgan loyihalar, hamkorlikdagi o‘sish. O‘qitish-o‘rganish tushunchalari esa san’at, drama, musiqa va boshqalar kabi bir nechta shakllarda ifodalanishni talab qiladi. Pedagoglar bolalarning o‘sishini diqqat bilan kuzatib boradilar, chunki ular o‘zlarining o‘rganishlari haqida ham fikr yuritadilar.
  
• 
  Valdorf Shtayner usuli - Valdorf Shtayner usuli 19-asr oxiri va 20-asr boshlarida olim Rudolf Shtayner tomonidan ishlab chiqilgan. Bu ta’limga yaxlit yondashuv bo‘lib, unda bolaga an’anaviy fanlar noan’anaviy usullarda o‘rgatiladi. Ushbu ta’lim yondashuvi asosan amaliy o‘rganish imkoniyatlari va hissiyotlarga asoslangan tajribalarga qaratilgan.