Qo‘qon universiteti xabarnomasi kokand university herald s on maxsus maqolalar volume special issues

 
 
 
6-rasm. Imkoniyati cheklangan bolalar bilan ishlashda 
tarbiyachi metodlar qo‘llashi (foizda). 
 
Ushbu savolga so‘rovnoma qatnashchilari imkoniyati 
cheklangan bolalar bilan ishlashda metodlar tanlashda qaysi 
xususiyatlariga qaraysiz deyilganda 25% “metodlar shart emas”, 
40% “yosh xususiyatlariga qarab” va 35% “qiziqishiga qarab”, 
degan javoblarni tanlashgan. Imkoniyati cheklangan bolalar bilan 
ishlashda metod tanlashda har birining yosh xususiyatlariga 
qarash kerak. Albatta, bolaning ruhiy va jismoniy tarafdan 
rivojlanib borishi bolaning yosh xususiyatlariga bog‘liq. (6-rasm) 
Biz o‘tkazgan so‘rovnomalar natijasiga ham e’tibor 
qaratadigan bo‘lsak, ko‘pchilik maktabgacha ta’lim tashkilotlarida 
imkoniyati cheklangan bolalar uchun shart-sharoitlar 
yaratilmagan yoki tarbiyachi pedagogik mahoratga ega emasligi 
ko‘rsatilib o‘tilgan. 
Ko‘pchilik so‘rovnoma qatnashchilari imkoniyati cheklangan 
bolalar uchun inklyuziv ta’lim muhimligiga qo‘shilishgan. 
Imkoniyati cheklangan bolasi bor ota-ona mazkur vaziyatdan kelib 
chiqib, ularda bor qiziqishlarni aniqlab, maktabgacha ta’lim 
tashkilotiga berishda tarbiyachi bilan doimiy hamkorlikda bo‘lishi, 
maktabgacha ta’lim tashkilotlaridagi tarbiyachilar imkoniyati 
cheklangan bolalar bilan muloqot qilish, guruhda mashg‘ulotlar 
o‘tkazishga pedagogik mahorati bo‘lishi va imkoniyatlari 
cheklangan bolalarning har biri bilan alohida shug‘ullanishi, 
tengdoshlari bilan birdek ta’lim olishiga yetarlicha imkoniyat 
yaratib berishi kerak. Imkoniyati cheklangan bola tengdoshlaridan 
ajralmasligi uchun tarbiyachi guruhda sog‘lom muhit yaratishi, 
ya’ni bolalarga imkoniyati cheklangan tengdoshiga qiynaladigan 
ishlariga yordam berishi va do‘stlashishi kabi tushunchalarni 
o‘rgatishi sog‘lom bolalar ongiga singdirishi kerak.