Qo‘shma gap qismlari va ularni bog‘lovchi vositalar bilib oling. Qo‘shma gapni tashkil etgan sodda gaplar qo‘shma gap qismlari sanaladi. Bu qismlarni

 
70-mashq. Bo‘lsa, esa so‘zlaridan mosini qo‘yib, berilgan gaplarni davom 
ettirib, qo‘shma gaplar hosil qiling va ularni daftaringizga yozing. 
1. Halol mehnat ro‘zg‘orga qut-baraka olib keladi, ...  
Namuna: Halol mehnat ro‘zg‘orga qut-baraka olib keladi, harom mehnat esa 
falokat olib keladi. 
2. Bulbul navosi ko‘ngillarni shod aylaydi, ...  
→_____________________________________________________________ 
3. Mehr-muruvvat, saxovat insonlarni bir-biriga yaqinlashtiradi, ...  
→_____________________________________________________________ 
4. Mehnat bilan har kishi murodiga yetadi, ...  
→_____________________________________________________________ 
5. Oqil-u donoga yo‘ldosh bo‘lgan kishi hech qachon yo‘lidan adashmaydi, ... 
→_____________________________________________________________ 

---

10
 
 
Ona tili. Qoida va Qarash/ Fazliddin O‘taganov 
MATN VA LUG‘AT USTIDA ISHLASH 
73-mashq. Atoqli yozuvchi Shuhrat qalamiga mansub parchani o‘qing. Sodda 
gaplarning 
bir-biriga 
bog‘lanishiga diqqat qiling. O‘z qishlog‘ingiz 
(shahringiz)da tong otishini kuzatganmisiz? Taassurotingizni hikoya qilib bering. 
Yum-yumaloq to‘lin oy qishloqni o‘zining nurli yo‘rgagiga o‘rab, uyquga, 
shirin tong uyqusiga chorlaydi, unda-munda yulduzlar mudraydi, ammo qishloq 
allaqachon uyg‘ongan. Tong yorishadi, tun qushi qop-qora qanotlarini yig‘ib, 
qishloq ustidan olislarga uchib ketadi-da, chor-atrof odatdagi qiy-chuvga to‘lib-
toshadi. 
ASQATMOQ – Kerak bo‘lmoq, kuniga yaramoq, ish bermoq.  
ZIYRAK – Tez fahmlaydigan, fahmi tez, sezgir. 
ISLOHOT – Ijtimoiy hayotning biron-bir tomonini jiddiy o‘zgartirish; isloh.