Quritish jarayonlari xaqida umumiy tushunchalar

Aralashtirgich — tindirish ekstraktorlari. Eng oddiy, davriy ishlaydigan aralashtirgich — tindirish ekstraktorlari vazifa-sini aralashtirgichli apparatlar bajaradi. Bir pog‘onali ekstraksiyalashni uzluksiz olib borish uchun ikki kiyem (aralashtirgich va tindirish) dan iborat apparatlar ishlatiladi.
Sanoatda aralashtirgichlar sifatida injektorli, diafragmali, trubali aralashtirgichlar, markazdan kochma nasoslar, oddiy ventillar keng ishlatiladi.

6. Aralashtirgich:

a- injektorli
b- diafragmali
v- trubali.
Injektorli aralashtirgich quyidagicha ishlaydi. Suyuqlik L katta tezlik bilan soplodan chikadi va uzining kinetik energiyasi ta’sirida boshka suyuqlik G ni surib oladi . Bu ikki suyuqlik diffuzor orqali utayotganida aralashadi. X,osil bo‘lgan aralashma L + G aralashtirgichdan chikib, tindirish apparatiga utadi. Diafragmali aralashtirgich silindrsimon apparat bulib, uning ichiga bir necha teshikli diafragmalar urnatilgan bo‘ladi (6-rasm, b). Suyuqliklar L va G diafragmalardagi teshiklar orqali utganida aralashadi, sungra xosil bo‘lgan aralashma L+ G tindirish apparatiga yuboriladi.Trubali aralashtirgichning sxemasi 6-rasm, v da kursa-tilgan. Bu apparat birining ichiga ikkinchisi kiritilgan ikkita trubadan iborat bulib, G va L suyuqliklar trubalarga aloxida-aloxida kiritiladi va trubaning yuzasidagi teshiklar orqali katta tezlikda suyuqlik G chikadi xamda xalkasimon bushlikda bu suyuqlik L suyuqlik bilan aralashadi, natijada aralashma L+G xosil bo‘ladi.Eng oddiy tindirgich gorizontal joylashgan idishdan iborat . Tindirgichning xajmi buylab suyuqlik laminar rejim bilan xarakat kiladi, natijada aralashma ikki kiyemga ajraladi. Yengil fraksiya (ekstrakt) apparatning tepasida joylashgan shtuser orqali chikadi. Ogir fraksiya (L rafinat) esa tindirgichning pastki qismidagi shtuser va sifon orqali tashkariga chikadi.Aralashmalarni ikki kismga ajratishda murakkab tuzilishga ega bo‘lgan boshka tindirish apparatlari (gidrosiklonlar, syentrifugalar va markazdan kochma separatorlar) xam keng ishlatiladi.Sanoatda ko‘pincha ikki xil fazani aralashtirish va ajratish operasiyalari bitta apparatda amalga oshiriladi. Bunday apparatlar aralashtirish-tindirish ekstraktorlari deb ataladi . Dastlabki eritma L va erituvchi G tegishli trubalar orqali aralashtirish kamerasiga yuboriladi. Aralashti­rish zonasida aralashtirgich doim ishlab turadi. X,osil bo‘lgan aralashma yukoriga kutariladi, sungra xalkasimon bushlik, orqali ajratish zonasiga utadi. Ogir fraksiya L apparatdan sifonli truba orqali, yengil fraksiya G esa apparatning yukorisiga joylashgan shtuser yordamida tashkariga chikadi. O‘zaro ta’sir kilayotgan suyuqliklar maxsus truba orqali resirkulyasiya kilinadi.

7.Tindirgich:

8. Aralashtirish-tindirish ekstraktori: 1,2 -eritma va erituvchi kiradigan truba; 3-ralashtirish zonasi; 4- aralashtirgich 5- aralashtirish trubasi;6 - sirkulyasiyey truba; 7 - sifon; 8 – ajratish zonasi; 9 - xalkasimon bushlik,; 10 - kuyuvchi shtuser.