R sho m ahm udo va to‘G‘ri talaffuzga

Til uchun harakatli mashqlar
1. «Soatcha» - og'iz biroz ochiq, lablar tabassum holatida. 
Til uchi burchaklari tomon galma-galdan harakatlantiriladi.
2. «Iloncha» - og'iz keng ochiq holatda. Til (uchli) uzun 
chiqarilib, so'ng og'iz ichkarisiga tortiladi.
3. «Arg'imchoq» - og'iz ochiq holatda. Tarang til yuqorida 
hamda pastga burun va iyak tomon yoki yuqori va pastki tishlar 
tomon harakatlantiriladi.
4. «Futbol», «Konfetni yashir» - og'iz yopiq holatda. Til o'ng 
va chap lunjlarga uriladi.
5. «Tish tozalash» - og'iz yopiq holatda. Til lab va tishlar 
orasida (milklarda aylanma harakatlantiriladi).
6. « altak» - og'iz yopiq holatda. Til uchi pastki tishlarga, 
tilning yoni esa yuqori jag' tishlariga tiraladi.
7. «Toycha» - til tanglayga yopishtirilib so'riladi. Til osti tarang 
tortiladi, til sekin qo'yib yuboriladi, ovoz chiqariladi.
8. «Garmoshka» - og'iz ochiq holatda. Til tanglayga yopish­
tirilib so'riladi. Tilni tanglaydan uzmay pastki jag' ketma-ket pastga 
va yuqoriga harakatlantiriladi.
9. «Byoqchi» - og'iz ochiq holatda. Keng til uchi yuqoridagi 
tishlardan boshlab yumshoq tanglaygacha harakatlantiriladi.
10. «Shirin murabbo» - og'iz biroz ochiq holatda. Avval yuqori, 
so'ng pastki lablar aylana bo'ylab yalab chiqiladi.
7

---

Lab uchun mashqlar
1. «Tabassum» - lablarni tabassum holatida tutib turiladi. 
Tishlar ko'rinmaydi.
2. «Devorda» - yuqori va pastki tishlar koYsatib turiladi. Lablar 
tabassum holatida.
3. «Surnaycha» - lablarni uzun trubka shaklida oldiga cho'ch- 
chaytirish.
4. «Teshik kulcha» - tishlar jipslashgan, lablar teshik kulcha 
shaklida ozgina oldinga cho'zilgan. Yuqori va pastki tishlar ko'rinib 
turadi.
5. «Quyoncha» - tishlar jipslashgan holatda. Yuqori lab 
ko'tarilib, tepa tishlar ko'rinib turadi.
Ushbu m ashqlar ketm a-ket bajariladi. Tayyorlov davrida 
pedagog yoki ota-ona yuqorida bajarilgan mashqlardan ayrim- 
larini, ya’ni noto'g'ri talaffuz qilinadigan tovushni to'g'ri shakl- 
lantirishga mos keladigan mashqlarni tanlashi lozim.

---