Ravhan hamdamovich ayupov raqamli iqtisodiyot va elektron tijoratda yangi texnologiyalar o’quv qo’llanma

Symphony ning narxi raqobatchilar narxining 1% nigina tashkil qiladi, xolos. 
Goldman Sachs o‘z strategiyasi asosiga blokcheyn texnologoyasini yo’lga qo’ydi 

---

78 
va 2015 yilda R3CEVga a’zo bo‘ldi. Shunday qilib, blokcheyn texnologiyalari 
bank-moliyadan boshqa quyidagi sohalarga ham asta-sekin kirib borishni boshladi: 

Moliya, bank va kredit (ikki tomon o‘rtasida tezkorlik bilan amalga 
oshiriladigan va narxi juda arzon bo‘lgan to‘lovlar) 

Sugurta (mikrokontraktlar, mikroto‘lovlar, guruxiy sugurtalash, tovarning 
kelib chiqishini ko‘rsatadigan sertifikatlar, mijozlar va ular bilan bog’iq 
bo‘lgan ma’lumotlarni identifikatsiya qilish asosida samaradorroq 
boshqarish) 

Davlat boshqaruvi (soliqlarni yig’ish, kadastr xizmatlari, ovoz berishning 
shaffof va xavfsiz tizimi) 

Elektron tijorat (internetdagi oddiy va xavfsiz to‘lovlar) 

Narsalar interneti (internet orqali savdo, virtual savdo maydonlari, 
maxsulotlarning virtual taqdimoti va virtual xizmat ko‘rsatish). 

Ishlab chiqarish (jarayonlarni avtomatik va yarim avtomatik boshqarish, 
oldi-sottilarni amalga oshirish uchun ob’ektlarni avtomatlashtirish). 

Barmoq izlarini, ko’zlar to’rini va shunga o’xshash shaxsiy ko’rsatgichlarni 
identifikatsiya qilish. 

Logistika (maxsulot yetkazib berish jarayonlarini va kontraktlarning 
bajarilishini algoritmik usulda boshqarish). 

Oziq-ovqat sanoati va ommaviy ovqatlanish tarmoqlari (maxsulot 
partiyalarini tayyorlash yoki yigishdan boshlab, to uni saqlab-
joylagunchabo’lgan ma’lumotlarni uzluksiz kuzatuv) 

Intellektual mulk (maqolalar, kitoblar, ixtirolar, patentlar, rasmlar, 
tasvirlar, musiqaviy kliplar va turli xil illyustratsiyalar) 

Yer kadastrini yuritish va u bo‘lmagan xududlarda ko‘chmas mulk bilan 
oldi-sottini hisobga olish. 

Turli predmetlar, qiymatli buyumlar va yaratilgan san’at asarlarini 
autentifikatsiya qilish. 

Ta’lim (diplomlarning haqiqiyligini tekshirish). 

---

79 

Sog’liqni saqlash tizimi (dori-darmonlarning kelib chiqishini va ularning 
qalbaki emasligini tekshirish, tibbiy (meditsina) ma’lumotlarining 
xavfsizligini ta’minlash, bemorlarning ma’lumotlari bilan ishlash). 

Energetika 
(aqllienegrgetikata’minoti,aqllishaharlar, 
aqlliuylarvaaqllitarmoqlar). 

Markazlashmagan avtobazalar (masalan, Yandex–taksi, City taksi). 

Rieltorlar faoliyati (ko‘chmas mulk oldi-sottisi) va boshqalar. 
Blokcheyn texnologiyasi banklar va moliyaviy tashkilotlar faoliyati uchun juda 
yaxshi, ideal texnologiyadir. Finyear Group kompaniyasining Blokchain Vision 
(http://www.blockchain.vision) 
konferensiyasida 
IBM 
ning 
Fransiyadagi 
blokcheyn bo‘yicha raxbari Luka Komparini blokcheyn taxnologiyasini bank 
sohasida ishlatish uchun zarur bo‘lgan ko‘rsatgichlarni aniqlab berishga harakat 
qildi. Uning fikricha, bu ko‘rsatgichlar quyidagilar bo‘lishi mumkin: 
