2. ДАВЛАТ ВА ҲУҚУҚ НАЗАРИЯСИ ЮРИДИК ФАНЛАР ТИЗИМИДА
Давлат ва ҳуқуқ назариясининг методологияси - Давлат ва ҳуқуқ назарияси ўз мавзусига кирувчи масалаларни тегишли ёндашиш усуллари, маълум методлар ёрдамида ўрганади. “Метод” иборасини фанга қадимги юнонлар олиб кирганлар. Метод (юнонча «metodos» сўзидан олинган бўлиб) –бирор нарсага эришиш йўли, билиш усули маъносини англатади. Метод табиат ва ижтимоий ҳаёт ҳодисаларини ўрга тадқиқ этиш усулидир. Қадимдан олимлар илмий изланиш методларига катта эътибор қаратиб келганлар. Масалан, Ф. Бекон методни фонус чироққа қиёслаган, зеро, у олимнинг “йўлини” ёритади, деган эди.
ЭНГ УМУМИЙ МЕТОДЛАР
- Анализ
- Синтез
- Индукция
- Дедукция
- Тизимли
- Функционал
УМУМИЙ ИЛМИЙ МЕТОДЛАР
3. ДАВЛАТ ВА ҲУҚУҚ НАЗАРИЯСИ - МЕТОДЛАРИ
Системали-структурали метод давлат қурилиши ва ҳуқуқ амал қилишини тизимли таҳлил этишнинг методологик ёндашувлари, усуллари ва принципларини ўз ичига олади - Давлат ва ҳуқуқни тизимли таҳлил қилишда қуйидагиларга эътибор қаратилади: 1) система қисмларнинг бир бутун комплекс ўзаро алоқадорлиги эканлиги; 2) системанинг ташки муҳит билан узвий бирлиги; 3) таҳлил этилаётган ҳар қандай системага ўзидан юқорироқ ва каттароқ бошқа системанинг таркибий элементи деб қаралиши; 4) ўрганилаётган системанинг элементлари, одатда, қуйи турувчи, кичик системани ҳосил қилиши
Қиёсий – ҳуқуқий метод – қиёслаш, таққослаш, солиштириш, чоғиштириш орқали давлат ва ҳуқуқ воқеликларини ўрганиш, уларнинг ўзига хос жиҳатлари ва хусусиятларини аниқлаб олиш усули. - Масалан, Ўзбекистондаги икки палатали парламентнинг моҳияти, ваколатлари кўлами, хусусиятларини аниқлаш учун дунёдаги бошқа давлатлар икки палатали парламентларининг ҳуқуқий мақоми ва ваколатлари билан қиёсланади. Ёки Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг ўзига хос жиҳатларини тушуниб олиш учун уни бошқа давлатларнинг конституциялари билан солиштириб ўрганилади ва ҳоказо
Do'stlaringiz bilan baham: |
