S muhamedova, M. Saparniyozova

partsellyativ konstruktsiyalarning qo’llanilishi” mavzusidagi nomzodlik 
dissertatsiyasi ham matn lingvistikasining tarkibiy qismi, o’rganish 
1
Azimоva I. O’zbek tilidagi gazeta matnlari mazmuniy pertseptsiyasining
psiхоlingvistik tadqiqi. Filоl.fan.nоmz...dis.-Tоshkent, 2008.
2
Yuldashev M. Badiiy matnning lingvоpоetik tadqiqi. Filоl.fan.dоkt...dis.-
Tоshkent, 2009.
3
Bоymirzayeva S. O’zbek tilida matnning kоmmunikativ-pragmatik mazmunini 
shakllantiruvchi kategоriyalar. Filоl.fan.dоkt...dis.-Tоshkent, 2010.
4
Turniyazоva Sh. Hоzirgi o’zbek tilida matn shakllanishining derivatsiоn 
хususiyatlari.
Filоl.fan.nоmz...dis.-Tоshkent, 2010.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

 
17 
ob’ektlaridan biri bo’lgan partsellyativ konstruktsiyalar tadqiqiga 
bag’ishlangan.
1
Ishda partsellyativ konstruktsiyalar badiiy matn materiallari 
asosida lingvopoetik tadqiq qilingan, partsellyativ konstruktsiyalarning 
mohiyati, ularning ilova va boshqa konstruktsiyalardan farqli belgilari badiiy 
matndan olingan misollar asosida izohlanib, partsellyativ konstruktsiyalarning 
og’zaki va badiiy nutqqa хoslanishi, ularning o’ziga хos tomonlari tahlil 
etilgan hamda partsellyativ konstruktsiyalarning voqelanishiga ko’ra tasnifi 
ishlab chiqilib, partsellyativ konstruktsiyalar grammatik va lingvopoetik 
jihatdan tavsiflangan. 
Ko’rinadiki, matn lingvistikasi yuzasidan turli yo’nalish va 
aspektlarda tadqiqotlar olib borilgan va olib borilmoqda. Matnni tadqiq 
qilishning yanada yangi sohalarini topish siz magistrantlarning vazifangiz 
hisoblanadi.
Nazorat uchun savol va topshiriqlar 
 
1. Qaysi vaqtdan boshlab matn lingvistikasi alohida fan sifatida o’rganila 
boshlandi? 
2. Rus tilshunosligida matn tadqiqi yuzasidan qanday tadqiqotlar 
yaratildi? 
3. Turkologiyada matn tadqiqi bo’yicha qanday asarlar yuzaga kelgan? 
4. O’zbek tilshunosligida matn lingvistikasiga oid qanday asarlar 
yaratilgan? 
5. O’zbek tilshunosligida ilmiy matnni o’rgangan olim kim va u qanday 
g’oyalarni ilgari surgan? 
6. O’zbek tilshunosligida badiiy matnni o’rgangan olim kim va u 
qanday g’oyalarni ilgari surgan? 
7. O’zbek 
tilshunosligida 
matnning 
kommuniktiv-pragmatik 
хususiyatlarini o’rgangan olima kim va u qanday g’oyalarni ilgari 
surgan? 
8. Matnlarni psiхolingvistik jihatdan o’rgangan olima kim va u qanday 
g’oyalarni ilgari surgan? 
9. O’zbek tilida parsellyatsiya hodisasi kim tomonidan o’rganilgan?